Pomnik ku czci poległych powstańców śląskich w Świętochłowicach

Pomnik ku czci poległych powstańców śląskich – pomnik znajdujący się w Świętochłowicach, na Starym Cmentarzu przy ulicy Cmentarnej w dzielnicy Centrum. Pomnik usytuowany jest w centralnej części cmentarza, przy głównej alei.

Pomnik ku czci poległych powstańców śląskich
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Świętochłowice

Miejsce

Stary Cmentarz

Typ obiektu

pomnik

Data odsłonięcia

1924

Ważniejsze przebudowy

1947 i 2012

Położenie na mapie Świętochłowic
Mapa konturowa Świętochłowic, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik ku czci poległych powstańców śląskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik ku czci poległych powstańców śląskich”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik ku czci poległych powstańców śląskich”
Ziemia50°17′18,2″N 18°55′42,7″E/50,288389 18,928528

Pierwszy pomnik został wzniesiony ok. 1924 roku, w formie pionowo ustawionej, kamiennej płyty o lekko ściętym lewym rogu. Pośrodku, poniżej wykutego w kamieniu krzyża, umieszczono tablicę o treści: „Ku czci spoczywających tu 4-ch ofiar Powstania III-go oraz 35 dalszych poległych powstańców z Świętochłowic których szczątki pozostały na polach walk o wolność Śląska. Cześć ich pamięci!”[1].

Na początku września 1939 r. pomnik został zburzony przez hitlerowców. W 1947 r., z inicjatywy Związku Weteranów Powstań Śląskich pomnik odbudowano w niezmienionej formie, jak ten wyburzony[2]. Zmieniła się jedynie treść: na żelaznej tablicy zamocowanej na płycie znajdował się napis: „Tu spoczywają powstańcy śląscy polegli w walce o wyzwolenie naszej ziemi”. Teren przed pomnikiem został ogrodzony metalowymi słupkami, połączonymi żelaznym łańcuchem, a całość została obsadzona niską roślinnością i kwiatami.

W 2012 roku, na podstawie porozumienia pomiędzy Wojewodą Śląskim a Prezydentem Miasta Świętochłowice, zlikwidowano dotychczasowy, historyczny pomnik, a na jego miejscu powstał nowy, składający się z trzech płyt nagrobnych wraz z tablicą napisową oraz granitowego krzyża powstańczego. Nad całością góruje pionowo ustawiony krzyż.

Przypisy

edytuj
  1. Muzeum Powstań Śląskich: Świętochłowickie wędrówki odc. 34. 2020-05-06. [dostęp 2020-11-03].
  2. Marian Piegza, Zdzisław Klose: Mały Przewodnik po Świętochłowicach. Świętochłowice: map, s. 8. ISBN 83-923216-7-7.