Pomnik operacji jasko-kiszyniowskiej w Chițcani

pomnik upamiętniający żołnierzy radzieckich poległych podczas operacji jasko-kiszyniowskiej

Pomnik operacji jasko-kiszyniowskiej – pomnik upamiętniający żołnierzy radzieckich poległych podczas operacji jasko-kiszyniowskiej, położony na terenie wsi Chițcani.

Pomnik operacji jasko-kiszyniowskiej
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Naddniestrze
 Mołdawia

Miejscowość

Chițcani

Typ obiektu

obelisk

Projektant

Siemion Szojchet

Całkowita wysokość

35 m

Data odsłonięcia

9 maja 1972

Położenie na mapie Naddniestrza
Mapa konturowa Naddniestrza, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pomnik operacji jasko-kiszyniowskiej”
Położenie na mapie Mołdawii
Mapa konturowa Mołdawii, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pomnik operacji jasko-kiszyniowskiej”
Ziemia46°46′30,90″N 29°35′06,72″E/46,775250 29,585200

Historia i opis

edytuj

Pomnik znajduje się około 3 km od centrum wsi, na najwyższym punkcie wyniesienia[1]. Został odsłonięty 9 maja 1972. Autorem jego projektu jest Siemion Szojchet[2]. Monument składa się z 35-metrowego obelisku, do którego przytwierdzona jest płyta z napisem w językach rosyjskim oraz rumuńskim (mołdawskim) informującym o tym, że 20 sierpnia 1944 właśnie z tego miejsca rozpoczęło się natarcie jednostek 3 Frontu Ukraińskiego[2]. W miejscu, gdzie znajduje się pomnik, pochowano we wspólnym grobie 1495 żołnierzy poległych podczas operacji[3].

W latach 1962–1990 w Chițcani, w dzwonnicy zlikwidowanego przez władze radzieckie monasteru Nowy Neamț, znajdowało się muzeum wojskowe poświęcone operacji[4][2]. Przestało ono funkcjonować, gdy klasztor został restytuowany[5], po czym zostało przeniesione do domu kultury w centrum wsi[6]. Przy pomniku odbywają się uroczystości upamiętniające żołnierzy radzieckich poległych podczas II wojny światowej oraz wkroczenie Armii Czerwonej do Bender w roku 1944[7][8]. Pomnik jest przedstawiony na naddniestrzańskim banknocie jednorublowym[1].

W roku 2007 przed obeliskiem ustawiono kamień upamiętniający poległych podczas wojny o Naddniestrze[9]. W latach 2009–2010 monument był remontowany[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Satul Chiţcani, raionul Căușeni [online], moldovenii.md [dostęp 2016-12-29].
  2. a b c На Кицканском плацдарме [online], tourizmik.ru [dostęp 2016-12-29] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-30].
  3. a b Целевая президентская программа «Увековечение памяти защитников Отечества» [online].
  4. Mănăstirea Înălțărea Domnului Noul Neamț Chițcani - Свято-Вознесенский Ново-Нямецкий Кицканский монастырь - 150 ani * лет (1864-2014), Editura Mănăstirii Noul Neamț "Cuv. Paisie Velicicovski", Chițcani 2014, s. 53.
  5. Mănăstirea Înălțărea Domnului Noul Neamț Chițcani - Свято-Вознесенский Ново-Нямецкий Кицканский монастырь - 150 ani * лет (1864-2014), Editura Mănăstirii Noul Neamț "Cuv. Paisie Velicicovski", Chițcani 2014, s. 23.
  6. МУЗЕИ ПРИДНЕСТРОВЬЯ [online], 12 czerwca 2015 [dostęp 2017-06-09].
  7. Столичные ветераны отметили 72-ю годовщину Ясско-Кишинёвской операции, „Новости Приднестровья” [dostęp 2016-12-29].
  8. В день 72-й годовщины освобождения Бендер живые цветы легли на Кицканский плацдарм, „Новости Приднестровья” [dostęp 2016-12-29].
  9. О селе [online], slobodzeya.org [dostęp 2016-12-29] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-30].