Wikipedia

Pomnik pamięci exodusu przez Zalew Wiślany

Pomnik pamięci exodusu przez Zalew Wiślany – pomnik upamiętniający tragiczne wydarzenia ewakuacji ludności z Prus Wschodnich w 1945 roku przez zamarznięty Zalew.

Pomnik pamięci exodusu przez Zalew Wiślany
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Frombork

Miejsce

skwer

Typ obiektu

kamień pamiątkowy

Materiał

kamień

Data odsłonięcia

26 maja 2001

Położenie na mapie Fromborka
Mapa konturowa Fromborka, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pomnik pamięci exodusu przez Zalew Wiślany”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik pamięci exodusu przez Zalew Wiślany”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Pomnik pamięci exodusu przez Zalew Wiślany”
Położenie na mapie powiatu braniewskiego
Mapa konturowa powiatu braniewskiego, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik pamięci exodusu przez Zalew Wiślany”
Położenie na mapie gminy Frombork
Mapa konturowa gminy Frombork, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pomnik pamięci exodusu przez Zalew Wiślany”
Ziemia54°21′28,930″N 19°40′44,659″E/54,358036 19,679072

Historia edytuj

Starania o utworzenie miejsca upamiętniającego wiele tysięcy ofiar ucieczki przed nadciągającą Armią Czerwoną przez Zalew Wiślany w okresie styczeń-luty 1945 podjęto w 1995. Rozpatrywane były dwie lokalizacje: w Krynicy Morskiej i we Fromborku. Złożone wielostopniowe procedury odsuwały jego realizację w czasie. Sytuacja zmieniła się po reformie administracyjnej w Polsce w 1999 roku, gdy wystarczała zgoda już tylko samorządu lokalnego. W lutym 2000 r. osoby, które przeżyły ewakuację, ponownie wystąpiły z propozycją ufundowania tablicy pamiątkowej we Fromborku. Rada Miasta Fromborka zaakceptowała wniosek o upamiętnieniu tamtych tragicznych wydarzeń[1][2].

26 maja 2001 głaz z tablicą został uroczyście odsłonięty i poświęcony przez arcybiskupa diecezji warmińskiej Edmunda Piszcza i niemieckiego biskupa Gerharda Pieschla. Na uroczystą mszę św. i odsłonięcie miejsca pamięci przybyło ok. 1500 osób[3][4].

Charakterystyka edytuj

Na marmurowej tablicy umieszczonej na 3,5-tonowym głazie i zwróconej w stronę Zalewu widnieje napis w języku niemieckim i polskim o treści:

„450.000 ostpreußische Flüchtlinge flohen über Haff und Nehrung, gejagt vom unerbittlichen Krieg. Viele ertranken, andere starben in Eis und Schnee. Ihr Opfer mahnt zu Verständigung und Frieden.
Jan.–Febr. 1945 stycz.–luty
450.000 mieszkańców Prus Wschodnich przeżyło exodus przez Zalew i Mierzeję, pędzeni przez okrutną wojnę. Wielu utonęło, inni zginęli w lodzie i śniegu. Ich ofiary wzywają do porozumienia i pokoju.“

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Jolanta Bierula Kwestia dziedzictwa kulturowego ziem pruskich Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 1, 123–136 2002
  2. ↑ Das Haff wurde ihr Grab In Frauenburg wird ein Gedenkstein an die Opfer der Flucht über das Eis erinnern w: Ostpreußenblatt Jahrgang 52, Folge 5, 3 lutego 2001
  3. ↑ Michael Preuschoff Einweihung des Gedenksteines zur Erinnerung an die bei der Flut über das Eis des Haffs 1945 umgekommenen Landsleute w: Heimatbrief für den Kreis Braunsberg, Nr. 14, 2001
  4. ↑ Redakcja, Frombork. Polegli w wodach zalewu [online], Elbląg Nasze Miasto, 28 maja 2001 [dostęp 2022-11-11] (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pomnik_pamięci_exodusu_przez_Zalew_Wiślany&oldid=72472648”