Posąg nagiej kobiety z Niniwy

Posąg nagiej kobiety z Niniwy
Przód i tył posągu wystawianego w ekspozycji stałej w British Museum

Posąg nagiej kobiety z Niniwy – kamienny posąg odnaleziony w 1853 roku przez Hormuzda Rassama w Niniwie, jednej z dawnych stolic Asyrii[1]. Przedstawiający nagą kobietę zabytek nie jest kompletny - brakuje głowy, rąk i stóp, a zachowane torso jest w wielu miejscach uszkodzone.(szczególnie jego tył). Pewne szczegóły, jak np. starannie wyrzeźbione włosy łonowe, są wciąż widoczne[1]. Torso ma wysokość 93 cm, a jego szerokość waha się od 46 cm (na wysokości ramion) do 25 cm (powyżej kolan)[1]. Obecnie zabytek znajduje się w zbiorach British Museum (BM 124963)[1]. Jego unikatowość polega na tym, iż jest jedynym znanym asyryjskim posągiem przedstawiającym nagą kobietę[1].

Posąg znaleziony został w pobliżu ruin świątyni Isztar, w tym samym wykopie, w którym znaleziono inny ważny asyryjski zabytek, tzw. złamany obelisk[1][2]. Sam posąg przedstawia najprawdopodobniej Isztar w jej roli jako bogini miłości i pierwotnie stać mógł w poświęconej jej świątyni[1].

Z tyłu posągu znajduje się krótka inskrypcja klinowa z której wynika, iż posąg powstał za panowania asyryjskiego króla Aszur-bel-kala (1073-1056 p.n.e.)[1][2]. Tekst wspomina też o tym, iż król ten kazał stawiać tego rodzaju posągi w prowincjach, miastach i garnizonach ina muḫ-ḫi ṣi-a-ḫi - „dla wzbudzenia podniecenia”[2] lub „dla przyjemności”[3]. Użyte tu słowo ṣâḫu może też znaczyć „być przyciągającym, takim który wabi/nęci”, więc według innej interpretacji król miałby stawiać te posągi po to, „aby wabiły/nęciły”[4]. Zgodnie z opinią Julii Assante tego rodzaju posągi miały pobudzać seksualnie żołnierzy, zwiększając tym samym ich morale i wolę walki[4].

Inskrypcja kończy się przestrogą dla tych, którzy próbowaliby usunąć imię króla z posągu:

„Co zaś się tyczy tego, który usunie mą inskrypcję i me imię, to bogowie Sebittu sprawią, iż pokąsi go wąż”[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h BM 124963 - opis zabytku na stronie British Museum (Collection online)
  2. a b c d Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 108.
  3. hasło ṣâḫu, The Assyrian Dictionary, tom 16 (Ṩ), The Oriental Institute, Chicago 1962, s. 64-65.
  4. a b Assante J., The Lead Inlays..., s. 383.
Inskrypcja klinowa w przybliżeniu
   

Linki zewnętrzne edytuj

Bibliografia edytuj

  • Assante J., The Lead Inlays of Tukulti-Ninurta I: Pornography as Imperial Strategy, w: Cheng J., Feldman M.H., Ancient Near Eastern Art in Context: Studies in Honor of Irene J. Winter by Her Students, Brill 2007, s.369-410.
  • Grayson A.K., Assyrian Rulers of the Early First Millennium B.C. I (1114–859 B.C.), „The Royal Inscriptions of Mesopotamia. Assyrian Periods” vol. 2 (RIMA 2), University of Toronto Press, 1991.