Potencjał niszczenia ozonu

Potencjał niszczenia ozonu (ODP, od ang. Ozone Depletion Potential) – wskaźnik utworzony w celu ilościowej oceny wpływu poszczególnych substancji chemicznych na warstwę ozonową. Został odniesiony do freonu oznaczonego jako czynnik R11, którego skuteczność niszczenia molekuł ozonu przyjęto za wartość jednostkową (ODP=1).

Poszczególne wartości podanego wskaźnika dla wybranych substancji zubożających warstwę ozonową, zostały podane w Protokole montrealskim, w załączniku E normy PN – EN 378-1[1], a także w Monitorze Polskim z 2004 roku nr 4 poz. 65 (dane z Protokołu Montrealskiego)[2].

Potencjał niszczenia ozonu dla wyszczególnionych związków chemicznych

edytuj

Załącznik A do Protokołu montrealskiego

edytuj
Oznaczenie według PN-90/M-04611 (ISO 817:1974) Wzór chemiczny Substancja Potencjał niszczenia ozonu
Grupa I[1][2]
R11 CFCl3 trichlorofluorometan (CFC-11) 1,0
R12 CF2Cl2 dichlorodifluorometan (CFC-12) 1,0
R113 C2F3Cl3 trichlorotrifluoroetan (CFC-113) 0,8
R114 C2F4Cl2 1,2-dichloro-1,1,2,2-tetrafluoroetan (CFC-114) 1,0
R115 C2F5Cl 1-chloro-1,1,2,2,2-pentafluoroetan (CFC-115) 0,6
Grupa II[1][2]
R12B1 CF2BrCl bromochlorodifluorometan (Halon-1211) 3,0
R13B1 CF3Br bromotrifluorometan (Halon-1301) 10,0
R114B2 C2F4Br2 dibromotetrafluoroetan (Halon-2402) 6,0

Załącznik B do Protokołu montrealskiego

edytuj
Oznaczenie według PN-90/M-04611 (ISO 817:1974) Wzór chemiczny Substancja Potencjał niszczenia ozonu
Grupa I[1][2]
R-13 CF3Cl chlorotrifluorometan (CFC-13) 1,0
R-111 C2FCl5 pentachlorofluoroetan (CFC-111) 1,0
R-112 C2F2Cl4 tetrachloro-1,2-difluoroetan (CFC-112) 1,0
R-211 C3FCl7 heptachlorofluoropropan (CFC-211) 1,0
R-212 C3F2Cl6 heksachlorodifluoropropan (CFC-212) 1,0
R-213 C3F3Cl5 pentachlorotrifluoropropan (CFC-213) 1,0
R-214 C3F4Cl4 tetrachlorotetrafluoropropan (CFC-214) 1,0
R-215 C3F5Cl3 trichloropentafluoropropan (CFC-215) 1,0
R-216 C3F6Cl2 1,2-dichloro-1,11,2,2,3,3-heksafluoropropan (CFC-216) 1,0
R-217 C3F7Cl 1-chloro-1,1,2,2,3,3,3-heptafluoropropan (CFC-217) 1,0
Grupa II[1][2]
? CCl4 tetrachlorometan 1,1
Grupa III[1][2]
? C2H3Cl3 1,1,1-trichloroetan 0,1

Załącznik C do Protokołu montrealskiego

edytuj
Oznaczenie według PN-90/M-04611 (ISO 817:1974) Gupa związków Substancja Liczba izomerów Potencjał niszczenia ozonu*
Grupa I[1][2]
R-21 CHFCl2 dichlorofluorometan (HCFC-21)** 1 0,04
R-22 CHF2Cl chlorodifluorometan (HCFC-22)** 1 0,055
R-31 CH2FCl chlorofluorometan (HCFC-31) 1 0,02
R-121 C2HFCl4 1,1,2,2-tetrachloro-1-fluoroetan (HCFC-121) 2 0,01-0,04
R-122 C2HF2Cl3 1,1,2-trichloro-2,2-difluoroetan (HCFC-122) 3 0,02-0,08
R-123 C2HF3Cl2 2,2-dichloro-1,1,1-trifluoroetan (HCFC-123) 3 0,02-0,06
R-123 CHCl2CF3 (HCFC-123)** 0,02
R-124 C2HF4Cl chlorotetrafluoroetan (HCFC-124) 2 0,02-0,04
R-124 CHFClCF3 (HCFC-124)** 0,022
R-131 C2H2FCl3 1,1,2-trichloro-2-fluoroetan (HCFC-131) 3 0,007-0,05
R-132 C2H2F2Cl2 dichlorodifluoroetan (HCFC-132) 4 0,008-0,05
R-133 C2H2F3Cl 1-chloro-1,2,2-trifluoroetan (HCFC-133) 3 0,02-0,06
R-141 C2H3FCl2 1,2-dichloro-1-fluoroetan (HCFC-141) 3 0,005-0,07
R-141b CH3CFCl2 1,1-dichloro-1-fluoroetan (HCFC-141b)** 0,11
R-142 C2H3F2Cl chlorodifluoroetan (HCFC-142) 3 0,008-0,07
R-142b CH3CF2Cl 1-chloro-1,1-difluoroetan (HCFC-142b)** 0,065
R-151 C2H4FCl chlorofluoroetan (HCFC-151) 2 0,003-0,005
R-221 C3HFCl6 heksachlorofluoropropan (HCFC-221) 5 0,015-0,07
R-222 C3HF2Cl5 pentachlorodifluoropropan (HCFC-222) 9 0,01-0,09
R-223 C3HF3Cl4 tetrachlorotrifluoropropan (HCFC-223) 12 0,01-0,08
R-224 C3HF4Cl3 trichlorotetrafluoropropan (HCFC-224) 12 0,01-0,09
R-225 C3HF5Cl2 dichloropentafluoropropan (HCFC-225) 9 0,02-0,07
R-225ca CF3CF2CHCl2 3,3-dichloro-1,1,1,2,2-pentafluoropropan (HCFC-225ca)** 0,025
R-225cb CF2ClCF2CHClF 1,3-dichloro-1,1,2,2,3-pentafluoropropan (HCFC-225cb)** 0,033
R-226 C3HF6Cl chloroheksafluoropropan (HCFC-226) 5 0,02-0,10
R-231 C3H2FCl5 pentachlorofluoropropan (HCFC-231) 9 0,05-0,09
R-232 C3H2F2Cl4 tetrachlorodifluoropropan (HCFC-232) 16 0,008-0,010
R-233 C3H2F3Cl3 trichlorotrifluoropropan (HCFC-233) 18 0,007-0,23
R-234 C3H2F4Cl2 dichlorotetrafluoropropan (HCFC-234) 16 0,01-0,28
R-235 C3H2F5Cl chloropentafluoropropan (HCFC-235) 9 0,03-0,52
R-241 C3H3FCl4 tetrachlorofluoropropan (HCFC-241) 12 0,004-0,09
R-242 C3H3F2Cl3 trichlorodifluoropropan (HCFC-242) 18 0,005-0,13
R-243 C3H3F3Cl2 dichlorotrifluoropropan (HCFC-243) 18 0,007-0,12
R-244 C3H3F4Cl chlorotetrafluoropropan (HCFC-244) 12 0,009-0,14
R-251 C3H4FCl3 trichlorofluoropropan (HCFC-251) 12 0,001-0,01
R-252 C3H4F2Cl2 dichlorodifluoropropan(HCFC-252) 16 0,005-0,04
R-253 C3H4F3Cl chlorotrifluoropropan (HCFC-253) 12 0,003-0,03
R-261 C3H5FCl2 dichlorofluoropropan (HCFC-261) 9 0,002-0,02
R-262 C3H5F2Cl chlorodifluoropropan (HCFC-262) 9 0,002-0,02
R-271 C3H6FCl chlorofluoropropan (HCFC-271) 5 0,001-0,03
Grupa II[1][2]
? CHFBr2 dibromofluorometan 1 1,00
? CHF2Br bromodifluorometan, HBFC-22B1 1 0,74
? CH2FBr bromofluorometan 1 0,73
? C2HFBr4 tetrabromofluoroetan 2 0,3-0,8
? C2HF2Br3 tribromodifluoroetan 3 0,5-1,8
? C2HF3Br2 dibromotrifluoroetan 3 0,4-1,6
? C2HF4Br bromotetrafluoroetan 2 0,7-1,2
? C2H2FBr3 tribromofluoroetan 3 0,1-1,1
? C2H2F2Br2 dibromodifluoroetan 4 0,2-1,5
? C2H2F3Br bromotrifluoroetan 3 0,7-1,6
? C2H3FBr2 dibromofluoroetan 3 0,1-1,7
? C2H3F2Br bromodifluoroetan 3 0,2-1,1
? C2H4FBr bromofluoroetan 2 0,07-0,1
? C3HFBr6 heksabromofluoropropan 5 0,3-1,5
? C3HF2Br5 pentabromodifluoropropan 9 0,2-1,9
? C3HF3Br4 tetrabromotrifluoropropan 12 0,3-1,8
? C3HF4Br3 tribromotetrafluoropropan 12 0,5-2,2
? C3HF5Br2 dibromopentafluoropropan 9 0,9-2,0
? C3HF6Br bromoheksafluoropropan 5 0,7-3,3
? C3H2FBr5 pentabromofluoropropan 9 0,1-1,9
? C3H2F2Br4 tetrabromodifluoropropan 16 0,2-2,1
? C3H2F3Br3 tribromotrifluoropropan 18 0,2-5,6
? C3H2F4Br2 dibromotetrafluoropropan 16 0,3-7,5
? C3H2F5Br bromopentafluoropropan 8 0,9-1,4
? C3H3FBr4 tetrabromofluoropropan 12 0,08-1,9
? C3H3F2Br3 tribromodifluoropropan 18 0,1-3,1
? C3H3F3Br2 dibromotrifluoropropan 18 0,1-2,5
? C3H3F4Br bromotetrafluoropropan 12 0,3-4,4
? C3H4FBr3 tribromofluoropropan 12 0,03-0,3
? C3H4F2Br2 dibromodifluoropropan 16 0,1-1,0
? C3H4F3Br bromotrifluoropropan 12 0,07-0,8
? C3H5FBr2 dibromofluoropropan 9 0,04-0,4
? C3H5F2Br bromodifluoropropan 9 0,07-0,8
? C3H6FBr bromofluoropropan 5 0,2-0,7

Załącznik D do Protokołu montrealskiego

edytuj
Oznaczenie według PN-90/M-04611 (ISO 817:1974) Wzór chemiczny Substancja Potencjał niszczenia ozonu*
Grupa I[1][2]
? CH3Br bromometan 0,6

(*) – Jeżeli podany jest zakres ODP, to:

  • Dla celów Protokołu powinna być brana pod uwagę wartość najwyższa.
  • Oznacza, że wartości graniczne są oparte na szacunkach i są mniej pewne.
  • Dotyczy grupy izomerów.
  • Wyższa wartość ODP dotyczy izomeru z najwyższą wartością ODP, niższa wartość ODP dotyczy izomeru z najniższą wartością ODP.
  • Jeżeli podana jest jedna wartość ODP, oznacza to, że została obliczona na podstawie pomiarów laboratoryjnych.

(**) – Dotyczy najczęściej spotykanych w handlu substancji kontrolowanych.

Przypisy

edytuj

Zobacz też

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj