Powstanie w Welebicie

Powstanie w Welebicie, także Powstanie w Lice (chorw. Velebitski ustanak, Lički ustanak) – zbrojna akcja antypaństwowa przeprowadzona przez środowisko ustaszy we wrześniu 1932 roku na terenie Welebitu w Królestwie Jugosławii[1].

Powstanie w Welebicie
Czas

wrzesień 1932

Miejsce

Welebit, Lika

Terytorium

Królestwo Jugosławii

Przyczyna

chorwacki nacjonalizm

Wynik

porażka ustaszy

Strony konfliktu
 Jugosławia
(siły rządowe)
ustasze
Położenie na mapie Jugosławii
Mapa konturowa Jugosławii, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Chorwacji
Mapa konturowa Chorwacji, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
44°30′05,3094″N 15°16′14,1668″E/44,501475 15,270602

Przebieg edytuj

Głównym organizatorem akcji był chorwacki faszysta Ante Pavelić. Welebit został wybrany ze względu na bliskość miasta Gospić, gdzie działała podziemna organizacja ustaszy, kierowana przez Andriję Artukovicia. Przygotowania rozpoczęły się na wiosnę 1932 roku. Werbowaniem bojowników na terenie Liki i Przymorza zajmował się ustasz Juraj Rukavina(inne języki). Celem powstania było zdobycie koszar i magazynu wojskowego w Gospiciu. W sierpniu 1932 roku do Zadaru została dostarczona z Włoch broń dla powstańców[1].

Powstanie rozpoczęło się w nocy z 6 na 7 września 1932. Zaatakowany został posterunek żandarmerii w Brušane. Po krótkiej walce powstańcy wycofali się. W wyniku obławy przeprowadzonej na terenie Liki i Przymorza aresztowano wiele osób, w tym przypadkowych. W prasie włoskiej i węgierskiej akcję przedstawiono jako początek jugosłowiańskiej wojny domowej[1].

W 1933 roku sąd w Belgradzie skazał Rukavinę na karę śmierci, jednak wyrok zamieniono na dożywocie. Oprócz niego skazano jedenastu innych uczestników powstania. Większości uczestników udało się uniknąć odpowiedzialności karnej[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Velebitski ustanak – Hrvatska enciklopedija. enciklopedija.hr. [dostęp 2022-10-25]. (chorw.).