Praczaszka

Praczaszka, czaszka stara (paleocranium) – filogenetycznie starsza część czaszki^[1].

W obrębie mózgoczaszki wyróżnić można, biorąc pod uwagę jej filogenezę, dwie części. Śladem po tym jest ilość nerwów czaszkowych. U bardziej bazalnych kręgowców, takich jak bezżuchwowce, ryby i płazy, występuje tylko 10 par nerwów czaszkowych. Ostatnia para obejmuje u nich nerw błędny (X). Cała mózgoczaszka występująca u tych organizmów może zostać określona jako praczaszka^[1].

Inaczej sprawa ta wygląda u gadów, ptaków i ssaków. Grupy te cechuje wyższy rozwój mózgowia. W efekcie oprócz prazaszki pojawia się czaszka nowa. W efekcie występuje szerszy zestaw nerwów czaszkowych. U owodniowców występują niespotykane u bardziej bazalnych kręgowców parzyste nerwy dodatkowy (XI) i podjęzykowy (XII). Podczas gdy nerw dodatkowy pochodzi z nerwu błędnego, ostatni z nerwów czaszkowych powstał z nerwów rdzeniowych, które uległy połączeniu i wciągnięciu w obręb czaszki^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Krysiak, Kobryń i Kobryńczuk 2012 ↓, s. 77.

Bibliografia

Kazimierz Krysiak, Henryk Kobryń, Franciszek Kobryńczuk: Anatomia zwierząt. T. 1: Aparat ruchowy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. ISBN 978-83-01-16755-4..

[CITEREFKrysiakKobryńKobryńczuk201277-1] Krysiak, Kobryń i Kobryńczuk 2012 ↓, s. 77.

[1]