Prostowód

Prostowód — urządzenie mechaniczne służące do zamiany ruchu obrotowego na postępowy. Urządzenie to skonstruowane jest ze sztywnych prętów połączonych obrotowo w ten sposób, że część połączeń jest unieruchomiona, a pozostałe mogą się poruszać po ściśle określonych torach, przy czym co najmniej część - po linii prostej. Jeżeli osie obrotu wszystkich połączeń mają taki sam ściśle określony kierunek, wówczas ruch wszystkich elementów prostowodu odbywa się w jednej płaszczyźnie.

Połączenie w równoległobok. Przeguby A i B pozostają nieumocowane

Najprostsze urządzenie o kształcie równoległoboku, w którym w dwóch wierzchołkach są przeguby są umocowane na stałe, a dwa pozostałe się poruszają nie jest w ścisłym tego słowa znaczeniu prostowodem. Urządzenie takie zapewnia jednak równoległy ruch pręta o nieumocowanych końcach w jednej płaszczyźnie.

Przykłady prostowodów

Rodzaj połączenia	Animacja ilustrująca działanie
Czebyszewa	kliknij aby zobaczyć
Hoekensa	kliknij aby zobaczyć
Sarrusa	kliknij aby zobaczyć
Peaucelliera-Lipkina	kliknij aby zobaczyć
Watta	kliknij aby zobaczyć

Bibliografia

• Andrzej Olędzki, Podstawy teorii maszyn i mechanizmów, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1987 r.