QQQ J1519+0627

QQQ J1519+0627 – potrójny kwazar odkryty w 2013^[1], drugi odkryty tego typu obiekt po QQQ 1432−0106^[2]. Kwazar położony jest w gwiazdozbiorze Węża i oddalony o około dziewięć miliardów lat świetlnych od Ziemi^[3].

Nazwa edytuj

Potrójna litera „Q” w oznaczeniu określa, że jest to układ potrójny złożony z kwazarów, następujące po literach liczby oznaczają przybliżone położenie układu na niebie.

Oznaczenie „QQQ” jest analogiczne do oznaczenia pierwszego odkrytego potrójnego kwazara QQQ 1432−0106. Początkowo układ ten był znany jako układ podwójny i nosił oznaczenie QQ 1429−008. Po odkryciu trzeciego kwazara oznaczenie zostało zmienione na „QQQ”^[2].

Charakterystyka edytuj

Obiekt został odkryty w Europejskim Obserwatorium Południowym w Chile. Kwazar położony jest w gwiazdozbiorze Węża^[1] i oddalony jest od Ziemi o około dziewięć miliardów lat świetlnych (jego przesunięcie ku czerwieni wynosi w przybliżeniu z≈1,51). Kwazary znajdują się nie dalej niż 200 kpc od siebie^[3].

Dwa z kwazarów znajdują się blisko siebie, trzeci jest nieco bardziej oddalony. Oznacza to najprawdopodobniej, że system początkowo tworzyły dwa bliższe kwazary, do których później dołączył trzeci i dopiero wzajemne oddziaływanie trzech obiektów „uruchomiło” działalność kwazarów. W ich pobliżu nie odkryto żadnych superjasnych galaktyk podczerwonych (ultra-luminous infrared galaxies, ULIRG), w których zazwyczaj powstają kwazary, co może oznaczać, że stanowią one część większego systemu, który dopiero powstaje^[a]^[3].

Oznaczenie	Rektascensja	Deklinacja	Wielkość gwiazdowa (filtr z)	z
QQQ1519A	15^h 19^m 47,3^s	+06° 27′ 53″	18,86	1,504 ± 0,001
QQQ1519B	15^h 19^m 45,7^s	+06° 27′ 52″	21,23	1,513 ± 0,003
QQQ1519C	15^h 19^m 45,9^s	+06° 27′ 49″	21,20	1,506 ± 0,003

Uwagi edytuj

↑ Powstaje z punktu widzenia obserwatorów z Ziemi. Obiekt znajduje się dziewięć miliardów lat świetlnych od Układu Słonecznego, co oznacza, że światło potrzebowało tyle samo czasu, aby przebyć ten dystans. Widziany teraz z Ziemi system wygląda tak jak w rzeczywistości wyglądał dziewięć miliardów lat temu.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b Extremely Rare Triple Quasar Found. Royal Astronomical Society, 2013-03-11. [dostęp 2013-03-13]. (ang.).
↑ ^a ^b S.G.S.G. Djorgovski S.G.S.G. i inni, Discovery of a Probable Physical Triple Quasar, „arXiv + The Astrophysical Journal Letters”, 662 (1), arXiv, 2007, DOI: 10.1086/519162, arXiv:astro-ph/0701155 [dostęp 2013-03-13] (ang.).
↑ ^a ^b ^c E.P.E.P. Farina E.P.E.P. i inni, Caught in the Act: Discovery of a Physical Quasar Triplet, „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”, 431 (2), 2013, DOI: 10.1093/mnras/stt209, arXiv:1302.0849 [dostęp 2013-03-13] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

QQQ J1519+0627 w bazie SIMBAD (ang.)

[uwaga1-4] Powstaje z punktu widzenia obserwatorów z Ziemi. Obiekt znajduje się dziewięć miliardów lat świetlnych od Układu Słonecznego, co oznacza, że światło potrzebowało tyle samo czasu, aby przebyć ten dystans. Widziany teraz z Ziemi system wygląda tak jak w rzeczywistości wyglądał dziewięć miliardów lat temu.

[ras-1] Extremely Rare Triple Quasar Found. Royal Astronomical Society, 2013-03-11. [dostęp 2013-03-13]. (ang.).

[arxiv2-2] S.G.S.G. Djorgovski S.G.S.G. i inni, Discovery of a Probable Physical Triple Quasar, „arXiv + The Astrophysical Journal Letters”, 662 (1), arXiv, 2007, DOI: 10.1086/519162, arXiv:astro-ph/0701155 [dostęp 2013-03-13] (ang.).

[arxiv1-3] E.P.E.P. Farina E.P.E.P. i inni, Caught in the Act: Discovery of a Physical Quasar Triplet, „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”, 431 (2), 2013, DOI: 10.1093/mnras/stt209, arXiv:1302.0849 [dostęp 2013-03-13] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[a]