Rafał Zapała
Rafał Zapała – polski artysta dźwięku, kompozytor, improwizator (pianista, perkusista,) doktor habilitowany, profesor Akademii Muzycznej w Poznaniu[1].
Studiował w poznańskiej Akademii Muzycznej, gdzie otrzymał dwa dyplomy – z dyrygentury chóralnej (pod kierunkiem Janusza Dzięcioła w 1999) oraz z kompozycji (klasa Lidii Zielińskiej w 2010). Doktoryzował się z zakresu sztuk muzycznych (kompozycja) na Akademii Muzycznej w Krakowie w 2012. W 2023 r. uzyskał tytuł profesora zwyczajnego[2].
Brał udział w licznych kursach mistrzowskich, m.in. u Jana A.P. Kaczmarka (2006), Karlheinza Stockhausena (Kürten, 2008), Acanthes Courses Metz (z IRCAM, Tristanem Murailem, Beatem Furrerem), Pauline Oliveros, Alvina Luciera , Zbigniewa Karkowskiego, Darmstadt Summer Courses 2018 (z Ash Fure , Pierluigi Billone). Był uczestnikiem rezydencji artystycznych, m.in. na Uniwersytecie Stanforda (2014). Jego kompozycje były prezentowane m.in. na "Warszawskiej Jesieni", "Poznańskiej Wiośnie Muzycznej" i innych[3].
Jego muzyka jest prezentowana na festiwalach muzyki współczesnej, w jazzowych klubach, scenach muzyki eksperymentalnej oraz w otwartych przestrzeniach miejskich[4] (m.in Winter Concert CCRMA Stanford; Warszawska Jesień, KODY, Poznańska Wiosna Muzyczna, Festiwal Teatralny Malta, Musicacoustica w Pekinie, EMU Fest w Rzymie, Estonian Music Days, Prague Quadrennial of Performance Design and Space, Audio Art; Festival fur Aktuelle Musik Berlin; TEDx Marszałkowska, Musica Polonica Nova, KLANG - Copenhagen Avantgarde Music Festival; Sokołowsko Sanatorium Dźwięku, Wrocław Stolicą Kultury; Festiwal ZKP "7 Nurtów", CTM Berlin, Transmediale Berlin; Neoarte Syntezator Sztuki, Sonus ex Machina, International Symposium on Electronic Art (ISEA) .[5]
Jest uczestnikiem staży naukowych, prowadzi badania i rezydencje artystyczne na uczelniach i w instytucjach naukowych. Realizuje w zespołach badawczych projekty finansowane w drodze konkursów zagranicznych, krajowych i samorządowych, m.in:
- Visiting Scholar w Center for New Music and Audio Technologies (CNMAT) na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, USA (projekt nagrodzony stypendium Fulbrighta, 2021),
- Visiting Scholar w Center for Computer Research at Music and Acoustics (CCRMA) na Uniwersytecie Stanforda, USA (2014),
- Vertigo STARTS (org. przez IRCAM i Centre Pompidou w ramach programu UE Horyzont 2020), projekt artystyczno-badawczy: „Sensorium Audio Theatre“ realizowany przy współpracy Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego (2019 –2020),
- POST-APOCALYPSIS - Polska Ekspozycja Narodowa, konkurs MKiDN na Pawilon Narodowy na 13. Prague Quadrennial of Performance Design and Space, praca kolektywu daed baitz nagrodzona Złotym Medalem w kategorii „Sound Design” (2015),
- Art-in-residence w Rävemåla Residency Program, Szwecja (2017),
- Art-in-residence w Zentrum für Kunst und Urbanistik (ZK/U), Berlin (2016)
- Program Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zamówienia kompozytorskie”: SOLASTALGIA – opera w 5ciu częściach, zamówienie Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu (2021),
- MASZYNA KONCERTOWA – ministerialny konkurs Narodowego Centrum Kultury „Kultura w sieci” (2021),
- Program "Placówka" Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego, Warszawa, rezydencja zbiorowa w ramach grupy "daed Baitz" ( 2016),
- "Kompozytor-Rezydent" (w ramach programu IMiT), Filharmonia Świętokrzyska, Kielce (2014/2015),
Naukowo i artystycznie interesują go przede wszystkim instalacje i akcje dźwiękowe wpisane w przestrzeń miast, np. SENSORIUM (monumentalna instalacja w wieży zegarowej CK ZAMEK w Poznaniu)[6] Od 2004 współpracuje z poznańskimi teatrami i baletami[3].
Jest profesorem w Zakładzie Kompozycji i prowadzi "Sensorium. Labolatorium nowych praktyk muzycznych" w Akademii Muzycznej w Poznaniu. Wykłada kompozycję, technologię muzyki komputerowej, Sound Design i programiowanie Max/MSP. Jego autorska koncepcja proparacji elektronicznej Live Electronic Preparation była opublikowana w "Oxford Handbook of Interactive Audio[7]" w 2014, jako jeden z rozdziałów[3]. W 2021 był stypendystą Fulbright Senior Award[8]. W 2022 otrzymał Nagrodę Artystyczną Miasta Poznania[1].
Jest założycielem Kołorkingu Muzycznego[9](niezależnego domu kultury dla muzyków/czek realizującego ideę pracy u podstaw), fundacji an_ARCHE NewMusicFoundation oraz wielu zespołów i projektów muzycznych (z muzyką współczesną komponowaną, improwizowaną, elektroniczną, eksperymentalną - m.in. Sepia Ensemble.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Agnieszka Nawrocka, "Anarchista w Akademii" (biogram), w: "IKS Poznański Informator Kulturalny, Sportowy i Turystyczny" nr 7/2022, s. 39, ISSN 1231-9139
- ↑ Prof. dr hab. Rafał Zapała, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-02-09] .
- ↑ a b c Rafał Zapała | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2023-07-30] (pol.).
- ↑ Rafał Zapała - YouTube [online], www.youtube.com [dostęp 2024-01-14] .
- ↑ Obojętność słuchających traktuję jako porażkę. Rafał Zapała w rozmowie z Wioletą Żochowską [online], Glissando [dostęp 2024-01-14] (pol.).
- ↑ Rafał Zapała, "Sensorium" [online], Culture.pl [dostęp 2024-01-14] (pol.).
- ↑ 32 Live Electronic Preparation: Interactive Timbral Practice [online], academic.oup.com [dostęp 2024-01-14] .
- ↑ Bio — Rafał Zapała [online], zapala.com.pl [dostęp 2023-07-30] .
- ↑ KOŁORKING MUZYCZNY — Rafał Zapała [online], zapala.com.pl [dostęp 2024-01-14] .