Rajokształtne[2] (Rajiformes) – rząd ryb z gromady ryb chrzęstnoszkieletowych (Elasmobranchii) o ciele silnie spłaszczonym grzbietobrzusznie, kształtu tarczowatego lub romboidalnego, przystosowanym do życia przy dnie. Oczy położone są po stronie grzbietowej, a otwory gębowy i skrzelowe leżą po stronie brzusznej. Ogon silnie wydłużony. Płetwy grzbietowe 0–2. Jajorodne, z jajami otoczonymi rogowymi kapsułkami z czterema długimi końcówkami[3].

Rajokształtne
Rajiformes[1]
Berg, 1940
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ryby chrzęstnoszkieletowe

Podgromada

spodouste

Infragromada

Euselachii

(bez rangi) płaszczki
Rząd

rajokształtne

Synonimy
  • Batidoidimorpha
  • Rajoidei
Rodziny

7 rodzin (w tym 3 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Systematyka edytuj

Dawniej do Rajiformes zaliczane były wszystkie płaszczki, a rząd był i często nadal jest określany nazwą płaszczkokształtne[4]. Obecnie płaszczki w dawnym rozumieniu Rajiformes dzielone są na rzędy: orleniokształtne (orlenie, w tym ogończe), rajokształtne (raje), piłokształtne (piły) i drętwokształtne (drętwy).

Osobny artykuł: Płaszczki.

Wielu autorów[5] do rajokształtnych zalicza niżej wymienione, żyjące współcześnie rodziny. Niejasną pozycję ma rodzina Rhinidae zaliczana przez niektórych do odrębnego rzędu Rhinopristiformes.

Do rajokształtnych zaliczane są następujące współcześnie występujące rodziny[6]:

Opisano również rodziny wymarłe[7]:

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Rajiformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982, s. 46. ISBN 83-215-2103-7.
  3. Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.
  4. Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
  5. m.in. Mould, 1995–1997, McEachran, Miyake & Dunn, 1996, Williams, G. S., 1999–2000
  6. Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Jon David Fong, SPECIES BY FAMILY/SUBFAMILY, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 5 marca 2024 [dostęp 2024-04-06] (ang.).
  7. R. van der Laan. Family-group names of fossil fishes. „European Journal of Taxonomy”. 466, s. 44–45, 2018. DOI: 10.5852/ejt.2018.466. (ang.). 

Bibliografia edytuj

  • Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.