Wikipedia

Rocinha

największa fawela w Brazylii

Rocinha – największa fawela w Brazylii, położona w południowej części Rio de Janeiro, pomiędzy dzielnicami São Conrado, Vidigal i Gávea. Rocinha oficjalnie stała się dzielnicą w dniu 18 czerwca 1993, na mocy prawa Lei Nº 1 995.[1]

Rocinha
Dzielnica Rio de Janeiro
Ilustracja
Państwo

 Brazylia

Miasto

Rio de Janeiro

Data założenia

18 czerwca 1993

Populacja (2010)
• liczba ludności


69 356

• gęstość

48,000 os./km²

Plan
Plan
Położenie na mapie Rio de Janeiro
Mapa konturowa Rio de Janeiro, na dole znajduje się punkt z opisem „Rocinha”
Położenie na mapie Brazylii
Mapa konturowa Brazylii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rocinha”
Ziemia22°59′19″S 43°14′54″W/-22,988611 -43,248333

Rocinha jest położona na stromym wzgórzu i znajduje się w pobliżu dzielnic zamieszkanych przez klasę średnią i wyższą: São Conrado i Leblon. Jej powierzchnia wynosi 143,72 ha, a w jej skład wchodzi 14 jednostek administracyjnych: Barcelos, Rua 1, Rua 2, Rua 3, Rua Nova, Roupa Suja, Cachopa, Vila Verde, Macega, Vila Cruzado, 199, Laboriaux, Boiadeiro i Dionéia[2].

Zgodnie ze spisem powszechnym z 2010, liczba mieszkańców Rocinhii wynosi prawie 70 tys.[3], co czyni ją największą fawelą w Rio de Janeiro oraz całej Brazylii. Nieoficjalne dane podają liczbę mieszkańców od 180 do 220 tys.[4]

Historia edytuj

W XVIII i XIX wieku na terenie dzisiejszej faweli Rocinha znajdowało się duże gospodarstwo Quebra Cangalhas, gdzie hodowano bydło. Na początku XX wieku powstała główna ulica przecinająca całą dzielnicę – Estrada da Gávea, wzdłuż której osiedlali się imigranci z Hiszpanii i Portugalii, zajmując niewielkie działki pod uprawę warzyw i owoców[5]. Od lat 30. XX wieku produkty pochodzące z tych upraw zaczęły trafiać na targ Largo das Três Vendas w dzielnicy Gávea (obecnie jest to plac Praça Santos Dumont). Warzywa i owoce były dobrej jakości i kupujący często pytali hodowców, skąd pochodzą ich towary. Na co tamci odpowiadali: “z naszej skałki (rocinha)” i stąd pochodzi nazwa obecnej faweli[6].

W latach 1933-1954 Estrada da Gávea biegnąca przez Rocinhę była częścią toru wyścigowego Circuito da Gávea zwanego też Trampolim dos Diabos (Trampolina Diabłów) ze względu na wiele ostrych zakrętów oraz liczne dziury i wyboje – droga została wyasfaltowana dopiero w 1938 roku. Trasa liczyła ok. 10 km i zaczynała się przy ulicy Rua Marquês de São Vicente, biegła przez Jockey Club Brasileiro, Avenida Visconde de Albuquerque w dzielnicy Leblon i Avenida Niemeyer. Rajd cieszył się dużą popularnością wśród Brazylijczyków i obcokrajowców[2].

W latach 50. do Rocinhii zaczęli napływać mieszkańcy Północnego Wschodu, poszukujący w Rio de Janeiro pracy i lepszej jakości życia. Jednocześnie następował rozwój bogatych dzielnic Ipanemy i Leblonu, spychając Rocinhę jeszcze wyżej na wzgórze[7]. W kolejnych dekadach coraz więcej robotników z innych regionów Brazylii osiedlało się w Rio, znajdując zatrudnienie przy dużych projektach, takich jak tunel Rebouças i tunel Dois Irmãos (obecnie Zuzu Angel). Po zakończeniu prac wielu z nich osiedlało się na wzgórzu. W 1976 roku oddano do użytku drogę łączącą dzielnice Lagoa i Barra – wówczas zburzono najniżej położoną część faweli. Mieszkańcy znowu szukali działek położonych coraz wyżej, zasiedlając niezamieszkane wcześniej fragmenty lasu, które dzisiaj tworzą część Rocinhii o nazwie Laboriaux[7].

W pierwszej połowie lat 60. gubernator ówczesnego stanu Guanabara Carlos Lacerda przeprowadził plan przesiedlenia faweli w Rio, którym miała być objęta także Rocinha. Jego zamierzeniem było przeniesienie mieszkańców na tereny oddalone od centrum i położone w zachodniej części miasta, w okolicach dzisiejszego Miasta Boga. Jednak wraz z wygaśnięciem mandatu gubernatora w 1965 roku, plany nie zostały ostatecznie zrealizowane[2]. W latach 70. i 80. nastąpił dalszy rozwój faweli i napływ nowych mieszkańców. Wówczas powstały pierwsze zorganizowane grupy mieszkańców, mające na celu rozwój społeczności. Zapoczątkowane zostały projekty dotyczące zdrowia, edukacji, założono kanalizację i elektryczność. Utworzono szkoły i przedszkola oraz domy kultury. Ok. 80% mieszkańców faweli pochodzi z Północnego Wschodu kraju, co ma wpływ na lokalną kulturę[8].

 
Rocinha

Dzisiaj Rocinha jest jedną z dzielnic Rio de Janeiro – status dzielnicy uzyskała w 1993 roku na mocy prawa Lei Nº 1 995. Jednak wciąż boryka się z problemami, takimi jak brak odpowiedniej infrastruktury czy przemoc. Zaledwie 31% ulic w dzielnicy jest wyasfaltowanych, a do 1,8% domów można dojechać samochodem – aby dostać się do pozostałych, trzeba skorzystać ze schodów, chodnika lub deptaka. Dostęp do elektryczności ma zaledwie połowa domów w faweli[9]. W 2010 roku w Rocinhii oddano do użytku kładkę zaprojektowaną przez Oscara Niemeyera, łączącą fawelę z centrum sportowym położonym po drugiej stronie ulicy Lagoa-Barra. Z tej okazji fawelę odwiedził ówczesny gubernator Rio Sérgio Cabral oraz kandydat na wiceprezydenta (później prezydent) Michel Temer[10].

Pacyfikacja Rocinhii edytuj

Fawele z Rio de Janeiro stały się przedmiotem szczególnego zainteresowania władz miasta i kraju przed dwoma wielkimi imprezami sportowymi, jakie były planowane w Brazylii Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2014 i Letnie Igrzyska Olimpijskie 2016. Od 2008 roku rozpoczęły się operacje policyjne zwane pacyfikacjami, mające na celu zaprowadzenie porządku w dzielnicach nędzy, głównie poprzez walkę z handlarzami narkotyków.

 
Rocinha - widok na ocean ze wzgórza

Pacyfikacja Rocinhii miała miejsce w listopadzie 2011 roku i przebiegła bardzo sprawnie, w jej trakcie nie padł ani jeden strzał. Do faweli wkroczyły oddziały złożone z ok. 3 tys. żołnierzy i policjantów z jednostki specjalnej BOPE[11]. Po opanowaniu faweli, powstały tam posterunki tzw. policyjne jednostki pacyfikacyjne (Unidade de Polícia Pacificadora - UPP), pilnujące porządku na zajętych terenach[12].

Największym sukcesem podczas operacji policyjnej było aresztowanie Antônio Francisco Bonfim Lopesa zwanego Nem – przywódcy grupy przestępczej Amigos dos Amigos (Przyjaciele Przyjaciół), działającej na terenie Rocinhii[13]. Jednak już rok po pacyfikacji, handlarze narkotyków, którzy wcześniej uciekli do sąsiednich dzielnic, wrócili do Rocinhii, a policja odnotowała zwiększoną liczbę miejsc, gdzie handlowano narkotykami[14].

We wrześniu 2017 roku nasiliły się walki o wpływy w Rocinhii pomiędzy dwoma grupami przestępczymi i 18 września do faweli wkroczyła policja, a następnie wojsko[15]. Podczas prób pacyfikacji postrzelonych zostało kilku policjantów, spalono autobus miejski oraz zamknięto ważne punkty komunikacyjne w dzielnicy, na przykład tunel Zuzu Angel i ulicę Lagoa-Barra. Lekcje w szkołach zostały czasowo odwołane[16].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2017-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].
  2. ↑ a b c Bairros Cariocas - Rocinha: de fazenda a maior favela do Rio de Janeiro [online], www.multirio.rj.gov.br [dostęp 2017-10-26] (port. braz.).
  3. ↑ Mais de 11 milhões vivem em favelas no Brasil, diz IBGE; maioria está na região Sudeste - Notícias - Cotidiano, „Cotidiano” [dostęp 2017-10-26] (port. braz.).
  4. ↑ Maior favela do país, Rocinha discorda de dados de população do IBGE, „Rio de Janeiro”, 21 grudnia 2011 [dostęp 2017-10-26] (port. braz.).
  5. ↑ Passeios no Rio para Rocinha a antiga fazenda Quebra-Cangalha [online], www.guiadorio.net.br [dostęp 2017-10-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-26].
  6. ↑ História da Rocinha - Diário do Rio de Janeiro [online], diariodorio.com [dostęp 2017-10-26] (port. braz.).
  7. ↑ a b A história da Favela da Rocinha, em São Conrado, „O Globo”, 12 listopada 2011 [dostęp 2017-10-26] (port. braz.).
  8. ↑ A HISTÓRIA DA ROCINHA CONTADA PELA TV ROC | Rocinha BLOG [online], www.rocinha.org [dostęp 2017-10-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-09] (port. braz.).
  9. ↑ Na trajetória da Rocinha, uma história carioca | VEJA.com, „VEJA.com” [dostęp 2017-10-26] (port. braz.).
  10. ↑ Passarela feita por Niemeyer para a Rocinha é inaugurada, „Rio de Janeiro”, 27 czerwca 2010 [dostęp 2017-10-26] (port. braz.).
  11. ↑ Simon Romero, Rio Slum Occupied by Police in Pre-Olympics Security Push, „The New York Times”, 13 listopada 2011, ISSN 0362-4331 [dostęp 2017-10-26] (ang.).
  12. ↑ Associated Press, Brazilian police invade Rio's biggest slum, „The Guardian”, 13 listopada 2011, ISSN 0261-3077 [dostęp 2017-10-26] (ang.).
  13. ↑ Misha Glenny, Nemezis, Wołowiec: Czarne, 2016, ISBN 978-83-8049-320-9.
  14. ↑ Corruption and the paradox of the UPP in Rocinha and Rio de Janeiro - Mundo Real, „Mundo Real”, 27 marca 2012 [dostęp 2017-10-26] (ang.).
  15. ↑ Rocinha registra novo tiroteio entre criminosos e policiais | EXAME [online], exame.abril.com.br [dostęp 2017-10-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-26] (port. braz.).
  16. ↑ Militares entram na Rocinha para conter a guerra do tráfico, „G1” [dostęp 2017-10-26] (port. braz.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rocinha&oldid=72188911”