Rogatka wrocławska w Kaliszu

Rogatka wrocławska – dawna rogatka w Kaliszu, u zbiegu ulic Śródmiejskiej, Górnośląskiej, Nowego Światu i Harcerskiej, wzniesiona w stylu klasycystycznym z czterokolumnowym doryckim portykiem[2] w 1828 według projektu Franciszka Reinsteina[3].

Rogatka wrocławska
Zabytek: nr rej. 30/A z 12 grudnia 1964[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kalisz

Adres

ul. Śródmiejska 36

Typ budynku

rogatka

Styl architektoniczny

klasycyzm

Architekt

Franciszek Reinstein

Kondygnacje

1

Rozpoczęcie budowy

1827

Ukończenie budowy

1828

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Rogatka wrocławska”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Rogatka wrocławska”
Położenie na mapie Kalisza
Mapa konturowa Kalisza, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Rogatka wrocławska”
Ziemia51°45′27,47″N 18°05′01,00″E/51,757631 18,083611

Pozostaje jedynym zachowanym tego typu zabytkiem w mieście, spośród pozostałych istniejących w przeszłości rogatek – warszawskiej, rypinkowskiej i stawiszyńskiej[3].

Historia

edytuj

W 1822[2] wzniesiono pierwszy budynek Rogatki Wrocławskiej usytuowanej przy murach dawnego klasztoru ojców reformatów na Wrocławskim Przedmieściu[3]. Pierwotny budynek rogatki, wedle projektu Sylwestestra Szpilowskiego, rozebrano w 1826 w związku z otwarciem w Szczypiornie przejścia granicznego z Prusami i potrzebą przebudowy dzisiejszej ulicy Śródmiejskiej[3].

Latem 1827 rozpoczęto budowę ówczesnego budynku Rogatki Wrocławskiej przy wykorzystaniu materiałów ze zdemontowanego punktu celnego, co pozwoliło ukończyć budowę w czerwcu 1828. Do końca XIX w. rogatka pełniła swą funkcje zgodnie z przeznaczeniem pobierając opłaty za wjazd do miasta bitym traktem od strony Szczypiorna[3].

Z początkiem XX w. przy Rogatce Wrocławskiej zamontowano wagę miejską, która służyła handlarzom odwiedzającym Kalisz. Po II wojnie światowej budynek był siedzibą kaliskiego oddziału Polskiego Związku Głuchych, a od 1975 oddziału Stowarzyszenia Księgowych w Polsce[3].

Pod koniec XX w. przeprowadzono remont rogatki i ulokowano w niej cukiernię[3]. Od 2017 w budynku ma swoją siedzibę Stowarzyszenie „Kaliszanie”[4].

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  2. a b Poznaj Kalisz. Najstarsze miasto w Polsce. A. Woźniak, L. Ziąbka. Oficyna Wydawnicza KULAWIAK. ISBN 83-911668-0-5
  3. a b c d e f g Andrzej Drewicz: Rogatka Wrocławska. wkaliszu.pl. [dostęp 2015-05-20]. (pol.).
  4. Andrzej Kurzyński: Rogatka Wrocławska w Kaliszu ma nowego najemcę. kalisz.naszemiasto.pl, 2017-11-25. [dostęp 2018-07-16].