Rolniczy rejonowy zakład doświadczalny

Rolniczy rejonowy zakład doświadczalny – jednostka organizacyjna prezydium wojewódzkiej rady narodowej powołana z zadaniem prowadzenia doświadczeń rolniczych oraz wdrażania i upowszechniania postępu rolniczego w rolnictwie indywidualnym. Powołanie zakładów pozostawało w związku z uchwała Prezydium Rządu z 1955 r.[1] o organizacji nauki i propagandy rolniczej w resorcie rolnictwa.

Powstanie rolniczych rejonowych zakładów doświadczalnych edytuj

Uchwałą Prezydium Rządu z 1956 r[2] powołano rolnicze rejonowe zakłady doświadczalne (RRZD). Celem zakładów było stworzenia warunków sprzyjających rozwojowi badań kompleksowych, niezbędnych do naukowego opracowania całokształtu zagadnień produkcji rolniczej oraz systematycznego wprowadzania do produkcji osiągnięć naukowych i przodujących doświadczeń praktyki. Organizację i szczegółowy zakres działania określono zgodnie z wzorcowym schematem organizacyjnym ustalonym przez resort rolnictwa. Zakłady rozliczały się z budżetem państwa poprzez budżet terenowy, zaś gospodarstwo rolne na zasadach przewidzianych dla gospodarstw pomocniczych będących na rozrachunku gospodarczym.

Rolnicze rady naukowo-techniczne edytuj

Uchwałą Rady Ministrów z 1956 r. przy prezydiach wojewódzkich radach narodowych powołano rolnicze rady naukowo-techniczne. Do zakresu działania rady naukowo-technicznej należało:

  • dokonywanie oceny stanu rolnictwa i jego rezerw oraz ustalanie podstawowych środków niezbędnych do podniesienia produkcji rolnej danego rejonu,
  • dokonywanie oceny kierunków i wyników prac naukowo-badawczych oraz skuteczności propagandy rolniczej z punktu widzenia potrzeb rozwoju rolnictwa,
  • opiniowanie projektów planów naukowo-badawczych, gospodarczo-finansowych i inwestycyjnych oraz sprawozdań RRZD z działalności zakładu i wyników corocznych badań,
  • opiniowanie projektów zastosowania w praktyce osiągnięć nauki, doświadczeń innych rejonów oraz przodujących doświadczeń praktyki,
  • opiniowanie projektów planów doszkalania pracowników nauki.

Powiatowe służby doradztwa specjalistycznego RRZD edytuj

Uchwałą Rady Ministrów z 1968 r.[3] w ramach RRZD powołano służby doradztwa specjalistycznego. Celem ich działania było wzmocniono kadrowo RRZD, poprzez powołanie na szczeblu powiatowym służby doradztwa specjalistycznego, obejmujące stanowisko specjalisty ds. produkcji roślinnej oraz specjalisty ds. produkcji zwierzęcej. Podstawowym zadaniem służby doradztwa specjalistycznego było doskonalenia zawodowego gromadzkiej służby rolnej oraz prowadzenie szkoleń, pokazów i demonstracji.

Zmiana działalności rolniczych rejonowych zakładów doświadczalnych edytuj

Uchwałą Rady Ministrów z 1970 r.[4] zmieniono profil działania RRZD z badawczo-doświadczalnego na działania wdrożeniowo-upowszechnieniowe. Przedmiotem działania zakładu stało się rozwijanie i wprowadzanie do praktyki rolniczej nowych, postępowych metod produkcji w rejonie jego działania, realizowane w szczególności przez:

  • adaptowanie i wdrażanie wyników prac naukowo-badawczych oraz wyników doświadczeń jednostek naukowo-badawczych, a także upowszechnianie osiągnięć nauki i praktyki,
  • prowadzenie wzorcowego gospodarstwa rolnego jako bazy zastosowania nowoczesnych technologii produkcji i naukowych zasad jej organizacji,
  • dokształcanie i doskonalenie kwalifikacji zawodowych gromadzkiej służbie rolnej, – udzielanie gromadzkiej służbie rolnej fachowego instruktażu w zakresie wprowadzania postępu rolniczego,
  • prowadzenie informacji naukowo-technicznej i ekonomicznej oraz współdziałanie w tym zakresie z resortowymi, a także branżowymi ośrodkami INTE,
  • upowszechnianie wiedzy rolniczej.

Wykaz siedzib rolniczych rejonowych zakładów doświadczalnych według lat i województw[5] edytuj

W 1956 r. – Siejnik, Szepietowo – Białostockie, Minikowo – Bydgoskie, Lubań, Stare Pole – Gdańskie, Końskowola – Lubelskie, Barzkowice – Szczecińskie, Poświętne – Warszawskie.

W 1957 r. – Grzmiąca – Koszalińskie, Bratoszewice – Łódzkie, Bęsia – Olsztyńskie, Sielinko – Poznańskie, Targoszyn-Wysoka – Wrocławskie.

W 1968 r. – Śmiłowice – Katowickie, Modliszewice – Kieleckie, Karniowice – Krakowskie, Łosiów – Opolskie, Boguchwała – Rzeszowskie, Kalsk – Zielonogórskie.

Przekształcenie RRZD w wojewódzkie ośrodki postępu rolniczego edytuj

Uchwałą Rady Ministrów z 1975 r.[6] rolnicze rejonowe zakłady doświadczalne przekształcone zostały w wojewódzkie ośrodki postępu rolniczego.

Przypisy edytuj

  1. Uchwała nr 95 Prezydium Rządu z dnia 5 lutego 1955 r. o organizacji nauki i propagandy rolniczej w resorcie rolnictwa.
  2. Uchwała nr 88 Prezydium Rządu z dnia 22 lutego 1956 r. w sprawie powołania rolniczych rejonowych zakładów doświadczalnych oraz rolniczych rad naukowo-technicznych przy prezydiach wojewódzkich rad narodowych. M.P. 1956 nr 25, poz. 358.
  3. Uchwała nr 15 Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 1968 r. w sprawie powołanie powiatowej służby doradztwa specjalistycznego.
  4. Uchwałą nr 208 Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 1970 r. w sprawie organizacji i zakresu działania rolniczych rejonowych zakładów doświadczalnych. M. P. 1970 nr 43, poz. 342.
  5. B. Wawrzyniak, Doradztwo rolnicze, Cz. 1, Rozwój służby rolnej i doradczej w Polsce, Włocławskie Towarzystwo Naukowe, Włocławek 1991.
  6. Uchwała nr 125 Rady Ministrów z dnia 10 lipca 1975 r. w sprawie utworzenia wojewódzkich ośrodków postępu rolniczego.