Roman Gileta (ur. 22 września 1949 w Malborku[1]) – polski poeta, prozaik, dziennikarz, animator i działacz kultury; zajmujący się poezją konkretną, haiku, mail-artem.

Roman Gileta
Ilustracja
Roman Gileta
Data i miejsce urodzenia

22 września 1949
Malbork

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

literatura

Epoka

XX, XXI w.

Odznaczenia
Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

Życiorys edytuj

Dzieciństwo spędził w Malborku, gdzie rozpoczął naukę w Publicznej Szkole Podstawowej nr 1 im. Marii Konopnickiej. W 1956 razem z rodzicami przeprowadził się do Wałbrzycha. Tam uczył się w Szkole Podstawowej nr 4 na Nowym Mieście. Po jej ukończeniu złożył dokumenty do 5-letniego Technikum Górniczego im. Wincentego Pstrowskiego przy al. Wyzwolenia. Ostatecznie postanowił pójść do Zasadniczej Szkoły Górniczej im. Maurycego Thoreza, przy ul. Przywodnej na Starym Zdroju. ZSG ukończył z nagrodą z języka polskiego. W tym okresie każda kopalnia w Wałbrzychu miała szkołę przyzakładową. Rozpoczął naukę w Wieczorowym Technikum Górniczym im. W. Pstrowskiego na kierunku eksploatacja złóż, bez skierowania z PZPR, które wtedy było wymagane. Równocześnie pracował w KWK „Thorez”. Po trzecim semestrze został skreślony z listy uczniów TG z powodu braku skierowania. Dwa lata uczęszczał do wieczorowego Liceum Ogólnokształcącego na Nowym Mieście. Na dalszą naukę nie pozwoliła praca zawodowa.

Od kwietnia 1977 do grudnia 1981 prowadził i pracował w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Kątach Bystrzyckich. Imał się wielu zawodów (murarz, kamieniarz, kelner, oborowy, traktorzysta). Mieszka w Wałbrzychu.

Twórczość edytuj

Debiutował w 1974 w „Nowym Wyrazie”. Jego wiersze były tłumaczone na języki: angielski, czeski, francuski, serbski, węgierski. Wydał także zbiór opowiadań.

Świat przedstawiony jego wierszy to często nieoficjalna strona egzystencji, życie nie od święta, to ludzie usuwani najczęściej z pola widzenia, margines społeczności, w którym narrator czuje się jak ryba w wodzie i gdzie potrafi, na zasadzie ogólnej kumpelskiej równości, być sobą, poetą właśnie, nieraz zaskakująco lirycznym, nieraz może zbyt publicystycznym. Antoni Matuszkiewicz[2]

Funkcje edytuj

  • prezes Stowarzyszenia Środowisk Twórczych w Wałbrzychu[1]
  • wiceprezes Wałbrzyskiego Klubu Literackiego[1],
  • wiceprezes Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Kątach Bystrzyckich,
  • przewodniczący NSZZ „Solidarność” Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych,

Organizator edytuj

  • Wigilia Poetów,
  • Jesienne Spotkania z Poezją i Prozą,
  • Wałbrzyskie Ścieżki Literackie,
  • Lekcja Poezji,
  • Wałbrzyska Giełda Staroci,
  • Kanapa Teatralna (współorganizacja),
  • Wałbrzyski Wolny Rynek Artystyczny.

Publikacje edytuj

  • Fakty, poezja, Wałbrzych 1976[1]
  • [Wiersze] Wałbrzyski Klub Literacki, Wałbrzych 1979[1]
  • Trzy twarze, poezja, Wojewódzki Dom Kultury, Wałbrzych 1980
  • Zwiad, dokument życia społecznego, Kłodzki Klub Literacki, Kłodzki Ośrodek Kultury, 1981
  • Za płotem, program wieczoru poezji z wierszami, grafika Michał Fostowicz-Zahorski, 1982
  • Obudzić ciszę, poezja, Wojewódzkie Centrum Kultury, Wałbrzych 1987
  • Nokturn domowy, dokument życia społecznego, Ośrodek Teatru Otwartego OTO „Kalambur”, Wrocław 1987[3]
  • Zatrzymać siebie, poezja, Instytut Klimatyzacji Sztuki, Wałbrzych 1997
  • Profile, Stowarzyszenie Środowisk Twórczych w Wałbrzychu, 2001
  • Łajza, Oficyna Wydawnicza Stowarzyszenia Środowisk w Wałbrzychu, 2009
  • Wybór opowiadań, red. i wstęp Antoni Matuszkiewicz, Stowarzyszenia: Środowisk Twórczych i Autorów Polskich, Oddział w Wałbrzychu, 2011
  • Wyrwane z życiorysu, proza, 2020 ISBN 978-83-66926-50-9.

Prasa: „Akcent”, „Fakty”, „Kultura”, „Odra”, „Poezja”, „Regiony”, „Tygodnik Literacki”, „Życie Literackie”.

Zbiorowe: Almanach Wałbrzyski, Kultura Dolnośląska, Niedokończony obraz (Warszawa, 2011), Prezentacje, Puls, Sudecki Pociąg Poetycki, Szybki Pociąg Haiku (2018), Tor, Witryna, Znaki Wyobraźni, w antologiach Dni Poezji w Broumovie (2005–2009).

Nagrody edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Jacek Czarnik (red.): Almanach wałbrzyski. Literatura. Fotografia. Wałbrzych: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Wałbrzychu, 1997, s. 153. ISBN 83-906776-4-4.
  2. Rozkład Jazdy. Dwadzieścia lat literatury Dolnego Śląska po 1989 roku, red. Jacek Bierut, Wojciech Browarny, Grzegorz Czekański, Wrocław 2012, s. 690, ISBN 978-83-932267-4-0
  3. Roman Gileta, DZB.

Bibliografia edytuj