Ropień okołowierzchołkowy

Ropień okołowierzchołkowy (łac. abscessus periapicalis, ang. periapical abscess) – proces zapalny toczący się w tkankach okołowierzchołkowych zęba. Jest to pierwsza faza ostrego ropnego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych. W odpowiedzi na infekcję bakteryjną do ozębnej migrują granulocyty obojętnochłonne. Masowo ginące w procesach fagocytozy patogennych mikrobów neutrofile są jednym z podstawowych składników gromadzącej się ropy. Powoduje to resorpcję blaszki kostnej zębodołu z jednej strony, a cementu korzeniowego z drugiej.

Ropień okołowierzchołkowy
abscessus periapicalis
Ilustracja
Klasyfikacje
ICD-10

K04.7

Objawy edytuj

Chory uskarża się na silny ból odczuwany przy ucisku za ząb przyczynowy oraz na ból samoistny nasilający się po przyjęciu poziomego położenia ciała (np. w nocy). Ból opisywany jest jako pulsujący, ciągły i promieniujący. Zwykle ciepło wzmaga odczucia bólowe, zimno zaś je łagodzi. Niektórzy chorzy podają, że mają uczucie „wysadzania zęba z zębodołu”.

Diagnostyka edytuj

Istotne znaczenie w rozpoznaniu ropnia okołowierzchołkowego stanowi prawidłowo przeprowadzony wywiad lekarski, dodatni objaw Owińskiego oraz badanie RTG. W przypadkach, w których zewnętrzna blaszka wyrostka zębodołowego uległa zniszczeniu przez toczący się proces zapalny obserwować możemy dodatni objaw Smrekera.

W okolicy zęba przyczynowego występuje zwykle bolesne zaczerwienienie błony śluzowej oraz nieznaczny obrzęk.

Analiza zdjęć RTG pokazuje jedynie poszerzenie szpary ozębnowej.

Leczenie edytuj

Zdiagnozowanie ropnia okołowierzchołkowego pociąga za sobą konieczność trepanacji zęba (otwarcia komory). Następnie przeprowadza się leczenie kanałowe zęba, ewentualnie tzw. „leczenie otwarte” w połączeniu z zastosowaniem antybiotyku w odpowiedniej dawce. W przypadku mechanicznych przeszkód w leczeniu kanałowym konieczne może być leczenie chirurgiczneekstrakcja zęba, resekcja wierzchołka korzenia.

Powikłania edytuj

Nieleczony ropień okołowierzchołkowy często przechodzi w ropień podokostnowy.

Wysięk ropny przebija się najczęściej: 1) przez komorę zęba, 2) przez kość wyrostka zębodołowego, 3) przez kieszonkę patologiczną.

W przebiegu ropnia okołowierzchołkowego potencjalnie możliwe jest wystąpienie wszystkich powikłań zapalenia tkanek okołowierzchołkowych.

Bibliografia edytuj

  • Zbigniew Jańczuk: Stomatologia zachowawcza – Zarys kliniczny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007. ISBN 978-83-200-3598-8.
  • Maria Barańska-Gachowska: Endodoncja wieku rozwojowego i dojrzałego. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2004. ISBN 83-89309-17-3.
  • Maciej Zabel: Histologia – Podręcznik dla studentów medycyny i stomatologii. Wrocław: Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, 2000. ISBN 83-87944-61-0.