Rozalia Róża Ejchner, z d. Pomerantz (hebr. רוזה אייכנער, ur. w 1879 w Mińsku, zm. po 22 sierpnia 1942 w Treblince) – działaczka Bundu, Socjalistiszer Kinder-Farband (SKIF), radna Rady Miejskiej w Łodzi.

Rozalia Róża Ejchner
רוזה אייכנער
Data i miejsce urodzenia

1879
Mińsk

Data i miejsce śmierci

po 22 sierpnia 1942
Obóz zagłady w Treblince

Zawód, zajęcie

samorządowiec

Stanowisko

Radna Rady Miejskiej w Łodzi

Partia

Bund

Życiorys edytuj

W młodym wieku dołączyła do Bundu[1]. Ukończyła studia we Francji[1]. W 1905 została wysłana przez komitet centralny organizacji do Łodzi, gdzie podjęła pracę społeczną na polu upowszechniania edukacji. W latach 1918–1942 należała do komitetu Bundu w Łodzi[2] i przez 2 kadencje (9 lat) była radną z jego ramienia w Radzie Miejskiej w Łodzi[1]. W 1939 po zajęciu Łodzi przez Niemców została aresztowana – udało jej się zbiec do Warszawy[2].

Poza działalnością polityczną publikowała Łodżer Weker(inne języki) i Łodżer Naje Folkscajtung(inne języki) pod własnym imieniem i nazwiskiem oraz pod pseudonimami. Wśród jej publikacji były reportaże, korespondencje i artykuły związane pracą żydów i życiem kobiet[2]. Była również aktywistką Jidisze Arberter-Froj i Socjalistiszer Kinder-Farband[3].

Śmierć edytuj

Ejchner została skierowana przez kierownictwo Bundu do opieki nad dziećmi w Miedzeszynie[3] w sanatorium im. Włodzimierza Medema znajdującego się w getcie w Falenicy, gdzie m.in. wraz z Tolą Minc i Hendusią Himelfarb opiekowała się żydowskimi dziećmi. Gdy 22 sierpnia 1942 Gestapo przybyło do miejscowości z rozkazem likwidacji placówki i transportu dzieci do obozu zagłady w Treblince, umożliwiając opiekunkom ucieczkę z ośrodka, te odmówiły, podejmując decyzję o pojechaniu do Treblinki wraz z dziećmi i objęciu ich opieką w trakcie podróży. Tam w sierpniu 1942 opiekunki zginęły wraz z dziećmi[4].

Życie prywatne edytuj

Była żoną Jakuba Ejchnera, z którym miała dwoje dzieci – Jeana i Miriam, które zginęły wraz z matką w Treblince[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c Dan Diner, Jahrbuch Des Simon-dubnow-instituts / Simon Dubnow Institute Yearbook X (2011), Vandenhoeck & Ruprecht, listopad 2011, ISBN 978-3-525-36937-1 [dostęp 2021-10-13] (niem.).
  2. a b c Joshua Fogel, Yiddish Leksikon: ROZE AYKHNER [online], Yiddish Leksikon, 6 czerwca 2014 [dostęp 2021-10-13].
  3. a b Page 44 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana. "Getto walczy" Marek Edelman [online], centrumdialogu.com [dostęp 2021-10-13].
  4. Magdalena Kicińska, Monika Sznajderman, Przecież ich nie zostawię: o żydowskich opiekunkach w czasie wojny, Wydawnictwo Czarne, 2018, ISBN 978-83-8049-679-8, OCLC 1038447149 [dostęp 2021-10-13].
  5. Rozalja Ejchner [online], geni_family_tree [dostęp 2021-10-13] (pol.).