Ruiny katedry w Gardarze

Katedra w Gardarze (ruina)
Państwo	Dania
Miejscowość	Gardar
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Wezwanie	Mikołaj z Miry
Historia
Data rozpoczęcia budowy	XII wiek
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.; • długość; • szerokość	; • piaskowiec; 27 m; 16 m
	Położenie na mapie Grenlandii Katedra w Gardarze (ruina)
	60°59′14,2″N 45°25′23,5″W/60,987278 -45,423194
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ruiny katedry w Gardarze (duń. Garðar Domkirke) – pozostałości średniowiecznej katedry znajdujące się w Gardarze na Grenlandii.

Katedra powstała w 1126 roku z inicjatywy biskupa Grenlandii Arnaldura. Wzniesiono ją w miejscu pogańskiej świątyni i poświęcono patronowi żeglarzy św. Mikołajowi^[1]. Do jej budowy użyto czerwonego piaskowca wydobywanego z pobliskiego wzgórza. Budowla na planie krzyża była jedyną, którą zbudowano w ten sposób na Grenlandii^[2]. Mierzyła ok. 27 m długości i 16 m szerokości^[3]^[4]. Posiadała wąskie prezbiterium oraz dwie kaplice, ulokowane w północnej i południowej części świątyni. Południowa kaplica wykorzystywana była jako zakrystia. Od niej też prowadziła ścieżka do rezydencji biskupa. Wraz z katedrą wzniesiono także dzwonnicę, farmę z dwoma stajniami dla ponad setki zwierząt i biskupią rezydencję^[5].

Świetność katedry przypadła na XIII i XIV wiek. Pod koniec XIV wieku nordyckie osady na Grenlandii zaczęły upadać. Po śmierci biskupa Álfura w 1378 roku, żaden nowy biskup nie przybył już na Grenlandię, mimo że mianowano ich do czasu reformacji^[6].

Przeprowadzone w 1926 roku badania archeologiczne pod kierownictwem duńskiego archeologa Poula Nørlunda, odsłoniły fundamenty katedry oraz pozostałych budynków. Archeolog oszacował jej powstanie na lata 1150–1250^[7]. Poza licznymi grobami, w północnej kaplicy natrafiono na grób biskupa, najprawdopodobniej Arnaldura. Znajdował się przy nim jesionowy krzyż ozdobiony kością morsa oraz złoty pierścień^[8]. Wykopano również dzwon, który najpewniej znajdował się na dzwonnicy^[4].

Przypisy edytuj

↑ St Nicholas Cathedral. stnicholascenter.org. [dostęp 2019-12-30]. (ang.).
↑ The Church in North America (Greenland) in the Middle Ages. jstor.org. [dostęp 2019-12-30]. (ang.).
↑ Gardar Cathedral. visitgreenland.com. [dostęp 2019-12-30]. (ang.).
↑ ^a ^b Jared Diamond: Collapse: How Societies Choose to Fail or Survive. Penguin UK, 2003, s. 244. ISBN 978-0-14-197696-9.
↑ F. Donald Logan: The Vikings in History. Taylor & Francis, 2004, s. 60. ISBN 978-0-415-32756-5.
↑ Titular Episcopal See of GARDAR. gcatholic.org. [dostęp 2019-12-30]. (ang.).
↑ Christine Quigley: Skulls and Skeletons: Human Bone Collections and Accumulations. McFarland, 2001, s. 80. ISBN 978-0-7864-1068-2.
↑ Kirsten A. Seaver: The Frozen Echo: Greenland and the Exploring of North America, Ca. AD 1000-1500. Stanford University Press, 1996, s. 165. ISBN 0-8047-3161-6.

[stnicholascenter-1] St Nicholas Cathedral. stnicholascenter.org. [dostęp 2019-12-30]. (ang.).

[jstor-2] The Church in North America (Greenland) in the Middle Ages. jstor.org. [dostęp 2019-12-30]. (ang.).

[visitgreenland-3] Gardar Cathedral. visitgreenland.com. [dostęp 2019-12-30]. (ang.).

[diamond-4] Jared Diamond: Collapse: How Societies Choose to Fail or Survive. Penguin UK, 2003, s. 244. ISBN 978-0-14-197696-9.

[logan-5] F. Donald Logan: The Vikings in History. Taylor & Francis, 2004, s. 60. ISBN 978-0-415-32756-5.

[gcatholic-6] Titular Episcopal See of GARDAR. gcatholic.org. [dostęp 2019-12-30]. (ang.).

[quigley-7] Christine Quigley: Skulls and Skeletons: Human Bone Collections and Accumulations. McFarland, 2001, s. 80. ISBN 978-0-7864-1068-2.

[seaver-8] Kirsten A. Seaver: The Frozen Echo: Greenland and the Exploring of North America, Ca. AD 1000-1500. Stanford University Press, 1996, s. 165. ISBN 0-8047-3161-6.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]