s/y Janosik
Janosik – drewniany, jednomasztowy jacht regatowo-turystyczny. Zaginął, wraz z całą siedmioosobową załogą, we wrześniu 1975 roku na wodach cieśniny Skagerrak[1].
 jacht Janosik | |
| Bandera | |
|---|---|
| Port macierzysty | |
| Armator |
Akademicki Klub Morski w Gdańsku |
| Dane podstawowe | |
| Materiał |
drewno (mahoń) |
| Historia | |
| Stocznia |
Morska Stocznia Jachtowa im. Leonida Teligi w Szczecinie |
| Data budowy |
1972 |
| Data zatonięcia |
16.09.1975 |
| Dane techniczne | |
| Długość całkowita (L) |
10,57 m |
| Długość linii wodnej |
8,6 m |
| Szerokość (B) |
3,69 m |
| Zanurzenie (D) |
1,94 m |
| Ożaglowanie | |
| Typ ożaglowania | |
| Powierzchnia ożaglowania |
54 m² |
| Wysokość masztów |
13 m |
| Liczba masztów |
1 |
| Napęd mechaniczny | |
| Silnik |
Volvo-Penta M2DB |
| Moc silnika | |
Charakterystyka
edytujJanosik został zbudowany w Morskiej Stoczni Jachtowej im. Leonida Teligi w Szczecinie. Był trzecią jednostką z liczącej ponad 40 sztuk serii jachtów regatowych typu Taurus. Projektantem głównym był Czesław Gogołkiewicz – konstruktor i żeglarz jachtowy[1].
Janosik był lekkim jachtem regatowym, przystosowanym także do prowadzenia szkoleń regatowych i uprawiania turystyki morskiej. Drewniany kadłub posiadał konstrukcję skorupową, składającą się z pięciu warstw obłogów mahoniowych. Jacht zaopatrzony był w stalowy maszt o wysokości 13 m i średnicy zewnętrznej 102 mm[1]. Jednostka posiadała płetwę balastową wypełnioną ołowiem o masie 1300 kg[1].
Eksploatacja i ostatni rejs
edytujJacht w latach 1972–1975 brał udział w 60 rejsach, podczas których pokonał ponad 15 000[2] (18 000[1]) mil morskich.
W ostatni rejs jacht wyruszył 6 września 1975 roku o godz. 23.30 z Gdyni[1]. Planowana była następująca trasa: Gdynia – Kragerö – Oslo – Aarhus – Kopenhaga – Dalar – Sztokholm – Visby – Gdynia[1]. Załogę stanowiło 7 osób, którym przewodził jachtowy kapitan żeglugi bałtyckiej (przepłynął on łącznie na jachtach 22 837 Mm, z tego na stanowisku kapitana 2912 Mm[1]).
Planowano, że jacht powróci do Gdyni ok. 4 października – nie później niż 10 października 1975 roku[1].
Zgodnie z planem jacht zawinął do Kvagerö i Oslo, skąd wypłynął 15 września o godz. 18:15[2]. Po raz ostatni zauważono go następnego dnia na kursie do cieśniny Skagerrak, około 20 Mm na południe od wysepki Hvasser[1]. Panowały wówczas w tym rejonie trudne warunki pogodowe (wysoka fala, wiatr o sile 9 stopni w skali Beauforta)[1].
13 października 1975 roku rozpoczęto poszukiwania jachtu[1]. Początkowo wzięły w nich udział służby z Polski, Danii i Szwecji. Później do akcji przyłączyły się także inne kraje: Norwegia, RFN, Holandia, Wielka Brytania, Szwecja, Finlandia, NRD i ZSRR[1].
Pomimo intensywnych poszukiwań przez długi czas nie natrafiono na żaden ślad jachtu, ani jego załogi. Dopiero w kwietniu 1977 roku (półtora roku po zaginięciu), norweski statek rybacki wyłowił podczas trałowania koło ratunkowe, które później zidentyfikowano jako bezsprzecznie pochodzące z zaginionego polskiego jachtu[1].
28 listopada 1980 roku Izba Morska w Gdyni po przeprowadzonym postępowaniu orzekła, iż „przyczyny zatonięcia jachtu nie zdołano ustalić”[2].