Septorioza pomidora

grzybowa choroba roślin

Septorioza pomidora (ang. blight of tomato, leaf spot of tomato[1]), biała plamistość pomidora – grzybowa choroba pomidora wywołana przez Septoria lycopersici[2]. Ten sam patogen powoduje także septoriozę liści ziemniaka[3].

Septorioza pomidora
Septorioza ziemniaka

Występowanie i szkodliwość

edytuj

Choroba występuje powszechnie we wszystkich rejonach uprawy pomidora na świecie. Powoduje zmniejszenie ilości zawiązywanych owoców oraz zmniejszenie ich wielkości[4].

Objawy chorobowe

edytuj

Objawy chorobowe pojawiają się na starszych, dolnych liściach i w miarę rozwoju choroby rozprzestrzeniają się na młode liście. Występują głównie na blaszkach liścia, ale także na ogonkach liściowych, działkach kielicha i na szypułkach owoców. Mają postać brunatnych plam otoczonych wąską, chlorotyczną obwódką. Na liściach plamy osiągają średnicę do 5 mm, ale zwykle są liczne i zlewają się z sobą, często zajmując znaczną część powierzchni liści. Z czasem środkowa część plam staje się białoszara, i z tego powodu choroba ta czasami nazywana jest białą plamistością pomidora. Zewnętrzne części plam ciemnieją i stają się brunatne. Na wewnętrznej części plam powstają drobne czarne punkciki. Są to pyknidia, w których powstają zarodniki grzyba. Silnie porażone liście przedwcześnie obumierają, a kwiaty opadają nie tworząc owoców. Owoce pozostają nieporażone[4].

Epidemiologia

edytuj

Głównym źródłem infekcji pierwotnejzarodniki konidialne wytwarzane w pyknidiach na obumarłych częściach porażonych roślin pozostających w glebie po poprzednim sezonie wegetacyjnym. Później następują infekcje wtórne powodowane przez zarodniki wytwarzane w tym sezonie wegetacyjnym. Roznoszone są podczas deszczu wraz z kropelkami wody, lub przez owady[4].

Rozwojowi choroby sprzyja temperatura otoczenia 20–22 °C, wilgotność powietrza powyżej 85% i długie okresy nawilżenia roślin. Gdy rośliny rosną w zwartych plantacjach, czasami wystarczy długotrwałe zaleganie na nich rosy[4].

Ochrona

edytuj

Zapobiega się chorobie przez usuwanie z plantacji resztek pożniwnych i staranne ich przyorywanie, oraz stosowanie 3–4 letnich przerw w uprawie pomidora na tym samym polu. W okresie wegetacyjnym opryskuje się rośliny fungicydami ditiokarbaminianowymi (mankozeb) lub chloronitrylowymi (chlorotalonil). Skuteczne są także fungicydy stosowane przeciwko zarazie ziemniaka. Opryskiwanie nie uleczy porażonych roślin, ale zapobiegnie rozszerzaniu się choroby[4].

Przypisy

edytuj
  1. EPPO Global Database [online] [dostęp 2021-04-07].
  2. Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.
  3. Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  4. a b c d e Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Choroby roślin uprawnych, t. 2, Poznań: PWRiL, 2011, ISBN 978-83-09-01077-7.