Simmagir
Simmagir, też Sin-magir[1] (akad. simmagir, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane najczęściej dSîn-ma-gir, dSîn-ma-gi-ir; sum. UD.SAR.ŠE.GA)[2] – tytuł dygnitarza wysokiej rangi w Babilonii, który zarządzał prowincją o tej samej nazwie i dowodził częścią królewskiej armii[3]. W zniekształconej formie samgar tytuł ten wzmiankowany jest w Biblii[4][5].
Simmagir w Babilonii edytuj
Osoba nosząca tytuł simmagira wymieniana jest w tekstach pochodzących z czasów panowania Szamasz-szuma-ukina (668-648 p.n.e.)[2]. Za rządów Nabuchodonozora II (604–562 p.n.e.) urząd ten sprawował jego zięć, Nergal-szarru-usur (Neriglissar), który później samemu zasiadł na tronie babilońskim usuwając z niego w wyniku zamachu stanu Amel-Marduka, syna Nabuchodonozora II[3]. Innym znanym dostojnikiem sprawującym urząd simmagira był Tattannu, który wzmiankowany jest w tekstach z Nippur pochodzących z czasów panowania Achemenidów[2]. Zdaniem badaczy nazwa tego tytułu wywodzi się od poświadczonego w tekstach klinowych babilońskiego miasta o nazwie Bit-Sin-magir (akad. Bīt-Sîn-magir, tłum. „Dom Sin-magira”), założonego być może przez Sin-magira (ok. 1827-1817 p.n.e.), króla z I dynastii z Isin[1].
Simmagir w Biblii edytuj
W Księdze Jeremiasza (Jr 39:3) tytuł simmagira (biblijny samgar) nosi Nergal-szarezer, jeden z dowódców wojskowych babilońskiego króla Nabuchodonozora II (604–562 p.n.e.), uczestniczący w 587 r. p.n.e. w zdobyciu Jerozolimy[4]. Imię Nergal-szarezer wydaje się być hebrajskim zapisem babilońskiego imienia Nergal-szarru-usur, i istnieje duże prawdopodobieństwo, iż wspomnianym tu dostojnikiem był sam Nergal-szarru-usur (Neriglissar), zięć Nabuchodonozora II i późniejszy król Babilonii[6]. Nergal-szarru-usur, noszący tytuł simmagira, wspomniany jest też w babilońskiej liście wymieniającej dostojników na dworze Nabuchodonozora II[5].
W Biblii hebrajskiej tytuł ten uznany został za imię własne babilońskiego dostojnika i zapisywany był w formie סַֽמְגַּר־נְב֞וּ (Samgar-nebo, Samgar-nebu)[5]. W zapisie tym popełniony został jednak błąd, gdyż druga część tego domniemanego imienia (-nebo/nebu) stanowi tak naprawdę pierwszą część kolejnego imienia, Sarsekim, które powinno być odczytywane (Nebo/nebu-)sarsekim[5]. Polskie przekłady Biblii bądź powtarzają oryginalną formę hebrajską, traktując ten tytuł jako imię (Biblia poznańska, Uwspółcześniona Biblia gdańska, Przekład Nowego Świata), bądź też tłumaczą słowo samgar jako „Sin-Magir”, biorąc je za skróconą nazwę babilońskiego miasta Bit-Sin-magir (Biblia Tysiąclecia, Biblia warszawska, Biblia warszawsko-praska):
| polskie przekłady Biblii | miejsce w Biblii |
|---|---|
| Księga Jeremiasza (Jr 39:3)[7] | |
| Biblia Tysiąclecia | „Nergal-sar-eser z Sin-Magir” |
| Biblia poznańska | „Nergal Sar-Ecer, Samgar-Nebu” |
| Biblia warszawska | „Nergal-Sar-Eser, książę Sin-Magir” |
| Biblia warszawsko-praska | „Nergal-sar-eser z Sin-Magir” |
| Uwspółcześniona Biblia gdańska | „Nergalsarezer, Samgarnebo” |
| Przekład Nowego Świata | „Nergal-Szarecer, Samgar-Nebu” |
Przypisy edytuj
- ↑ a b McKane W., A Critical and Exegetical ..., s. 974-976.
- ↑ a b c hasło simmagir, The Assyrian Dictionary, tom 15 (S), The Oriental Institute, Chicago 1984, s. 272-273.
- ↑ a b Joannés F., Historia Mezopotamii ..., s. 187.
- ↑ a b Mitchell T.C., Judah until the fall of Jerusalem ... , s. 407.
- ↑ a b c d Holtz Sh.E.: The Babylonian Officials Who Oversaw the Siege of Jerusalem. thetorah.com. [dostęp 2019-10-25]. (ang.).
- ↑ Mitchell T.C., Judah until the fall of Jerusalem ... , s. 408.
- ↑ Biblia Internetowa - porównanie Jr 39:3 w polskich przekładach Biblii. www.biblia.apologetyka.com. [dostęp 2024-04-19].
Bibliografia edytuj
- Joannes F., Historia Mezopotamii w I. tysiącleciu przed Chrystusem, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2007.
- McKane W., A Critical and Exegetical Commentary on Jeremiah, tom 2 (Commentary on Jeremiah XXVI-LII), Bloomsbury Publishing, 2000.
- Mitchell T.C., Judah until the fall of Jerusalem (c. 700—586 B.C.), w: The Cambridge Ancient History, tom 3, część 2 (The Assyrian and Babylonian Empires and other States of the Near East, from the Eighth to the Sixth Centuries B.C.), Cambridge University Press, 1970, s. 371-409.