Siodełko Furkotne

przełęcz w Tatrach

Siodełko Furkotne lub Siodełko (słow. Sedielkový priechod, Sedielkové sedlo, dawniej Sedielko, Sedilko, niem. Sedilkojoch, węg. Szedilkó-hágó[1]) – przełęcz położona na wysokości ok. 2015[2] lub 1950[1] m n.p.m. w słowackich Tatrach Wysokich. Znajduje się w bocznej grani odchodzącej na południe od Ostrej. Oddziela masyw Ważeckiej Turni na północy od Siodełkowej Kopy na południu[2].

Siodełko Furkotne
Ilustracja
Siodełko Furkotne wśród podpisanych obiektów
Państwo

 Słowacja

Wysokość

ok. 2015 m n.p.m.

Pasmo

Tatry, Karpaty

Sąsiednie szczyty

Ważecka Kopa, Siodełkowa Kopa

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, na dole znajduje się punkt z opisem „Siodełko Furkotne”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Siodełko Furkotne”
Ziemia49°08′57″N 20°01′16″E/49,149167 20,021111

Jest to szeroka, łatwo dostępna przełęcz stanowiąca niegdyś dla myśliwych dogodne połączenie Doliny Furkotnej z Doliną Suchą Ważecką[3]. Dawniej była nazywana Przełęczą pod Siodełkiem, nazwa ta obecnie jest błędna. Siodełkiem nazywano wcześniej Siodełkową Kopę i na tej zasadzie funkcjonowało starsze nazewnictwo. Do obecnej nazwy dodaje się przymiotnik Furkotne, aby odróżnić je od Smokowieckiego Siodełka, również znajdującego się w słowackich Tatrach Wysokich[1].

W grani łączącej Ważecką Turnię z Siodełkiem znajduje się szereg drobnych turni i przełączek. Są to (w kolejności od północy)[4][5]:

  • Ważecka Turnia (Ostrá veža) – dwa wierzchołki, północny i południowy, pomiędzy którymi znajduje się Ważecka Szczerbina (Ostrá štrbina),
  • Pośrednia Ważecka Szczerbina (Prostredná Ostrá štrbina),
  • Ważecki Palec (Ostrý palec),
  • Niżnia Ważecka Szczerbina (Nižná Ostrá štrbina),
  • Ważecki Kopiniak (Ostrý hrb) o dwóch wierzchołkach, między którymi znajduje się Szczerbina w Ważeckim Kopiniaku (Štrbina v Ostrom hrbe),
  • Ważecki Karb (Vyšný Ostrý zárez),
  • Ważecki Ząb (Ważecka Turniczka[2], Ostrá vežička),
  • Ważecki Karbik (Nižný Ostrý zárez),
  • Ważecka Kopa (Ostrá kopa) – dwa wierzchołki, północny i południowy, które rozdziela Ważecka Przehyba (Ostrá priehyba),
  • Szczerbina nad Turniczką (Štrbina nad vežičkou),
  • Turniczka nad Szczerbiną (Vežička nad štrbinou),
  • Szczerbina pod Turniczką (Štrbina pod vežičkou),
  • Kopa nad Siodełkiem (Kopa nad sedielkom).

W grzbiecie opadającym na Siodełko z Siodełkowej Kopy znajdują się jeszcze (od strony przełęczy) Kopa przed Siodełkiem (Zadnia Siodełkowa Kopa[2], Kopa pred Sedielkom) i Siodełkowa Płaśń (Sedielková pláň)[4].

Pierwsze wejścia nie są odnotowane, należały one najprawdopodobniej do myśliwych. Zimą odwiedzano przełęcz przy okazji wejść na Siodełkową Kopę – być może już przy pierwszym wejściu Petera Havasa w styczniu 1906 r.[3]

Przypisy

edytuj
  1. a b c Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  2. a b c d Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 138. ISBN 83-909352-2-8.
  3. a b Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VIII. Młynicka Przełęcz – Krywań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956, s. 130–131.
  4. a b Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-06-25].
  5. Arno Puškáš: Vysoké Tatry, horolezecký sprievodca monografia, diel IX. Bratislava: Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, 1988.