Sobór Objawienia Pańskiego w Kazaniu

Sobór Objawienia Pańskiegoprawosławna cerkiew w Kazaniu, należąca do eparchii kazańskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Sobór Objawienia Pańskiego
Богоявленский собор
1610017000[1] z dnia Rejestr zabytków historii i kultury narodów Federacji Rosyjskiej
sobór parafialny
Ilustracja
Widok ogólny dzwonnicy i soboru
Państwo

 Rosja

Republika

 Tatarstan

Miejscowość

Kazań

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Eparchia

kazańska

Sobór

od 1917

Wezwanie

Objawienia Pańskiego

Wspomnienie liturgiczne

6/19 stycznia

Położenie na mapie Kazania
Mapa konturowa Kazania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Sobór Objawienia Pańskiego”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sobór Objawienia Pańskiego”
Położenie na mapie Tatarstanu
Mapa konturowa Tatarstanu, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Sobór Objawienia Pańskiego”
Ziemia55°47′17,1″N 49°07′07,8″E/55,788083 49,118833

Historia edytuj

Pierwsza cerkiew na miejscu dzisiejszej świątyni powstała w II połowie XVII w. Była to budowla drewniana, usytuowana w miejscu, gdzie znajdowała się pierwotnie brama miejska wzniesiona z kolei na miejscu wyłomu w murach miejskich zrobionego w czasie oblężenia Kazania przez wojska Iwana Groźnego (zadecydował on o zwycięstwie Moskwy w walkach pod miastem). W 1731 kupcy I. Michlajew oraz S. Czernow ufundowali na miejscu drewnianej budowli nowy obiekt sakralny, którego budowa trwała dwadzieścia pięć lat. Nowa cerkiew łączyła się z prawosławną świątynią św. Andrzeja, wzniesioną w 1701[2]. Swoją architekturą naśladowała pięciokopułowe moskiewskie sobory z XVI w.[3]. W 1897 z funduszy przekazanych przez Iwana Kriwonosowa (zmarłego w 1892, jeszcze przed rozpoczęciem prac) przy budynku zbudowano za sumę 50 tys. rubli 62-metrową (według innego źródła o metr wyższą[3]) dzwonnicę. Do 1908 przy świątyni działały dwie dzwonnice, starszą z nich rozebrano po rozbudowie obiektu[2], z powodu złego stanu technicznego[3]. Według niektórych badaczy autorem projektu dzwonnicy, o wiele bardziej rozpoznawalnej niż sama cerkiew[3], był G. Rusz, inni uważają, że plan budynku opracował M. Michajłow, który następnie kierował pracami budowlanymi[2]. Bogactwem dekoracji ceglana dzwonnica, wzniesiona w stylu neoruskim, przewyższyła sobór, przy którym powstała[3]. Od 1902 na drugiej kondygnacji dzwonnicy urządzono cerkiew św. Andrzeja[3].

Po rewolucji październikowej, gdy władze radzieckie zamknęły katedralny sobór Zwiastowania w Kazaniu, cerkiew Objawienia Pańskiego stała się katedrą eparchii kazańskiej i otrzymała status soboru. Obiekt pozostał czynny do 1939. Następnie został odebrany wiernym i pełnił różne funkcje świeckie. W przebudowanej budowli (pozbawionej kopuł) mieścił się magazyn, sala gimnastyczna, a przez pewien czas także kazańskie ZOO[3].

Rosyjski Kościół Prawosławny odzyskał cerkiew w 1996 (po kilkuletnich staraniach[3]), jednak bez dzwonnicy, w której nadal mieściła się kameralna sala koncertowa[2]. We wnętrzu soboru nie przetrwały żadne elementy pierwotnego wyposażenia, które zastąpiono nowymi; nowoczesne są wszystkie ikony oraz ikonostas[3].

Związani z cerkwią edytuj

W 1873 w cerkwi Objawienia Pańskiego ochrzczony został Fiodor Szalapin[3].

Przypisy edytuj

  1. Strona rejestru. [dostęp 2014-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-16)].
  2. a b c d Staraja Kazan'
  3. a b c d e f g h i j A. Roszczektajew, Действующие старинные храмы. [dostęp 2014-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-26)].