Sojusz Pracy i Wolności
Sojusz Pracy i Wolności (tur. Emek ve Özgürlük İttifakı, kurd. Hevkariya Ked û Azadiyê) – turecka koalicja wyborcza partii i organizacji lewicowych zawiązana 25 sierpnia 2022 przez Ludową Partię Demokratyczną (HDP), Partię PracującychTurcji (TİP), Partię Pacy (EMEP), Partię Ruchu Robotniczego (EHP), Partię Wolności Społecznej (TÖP) oraz Federację Zgromadzeń Socjalistycznych (SMF)[1]. W swojej deklaracji koalicja ogłosiła, że celem sojuszu jest „równość, wolność, braterstwo, pokój i demokracja dla społeczeństwa tureckiego”[2].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Data założenia |
22 sierpnia 2022 |
| Ideologia polityczna |
socjalizm, antykapitalizm, progresywizm, prawa mniejszości, komunizm |
| Barwy | czerwień |
Historia edytuj
Początkowy proces negocjacji sojuszniczych rozpoczął się od spotkań poszczególnych stron[3]. Na początku 2022 HDP otwarcie wezwała partie lewicowe do zbudowania sojuszu politycznego i zaprosiła TİP, EMEP, EHP, TÖP, SMF, Partia Wolności i Sprawiedliwości (SOL Parti) i Komunistyczną Partię Turcji (TKP) na wstępne spotkanie i dyskusję. SOL Parti natychmiast ogłosiło, że nie będzie uczestniczyć w dyskusjach, powołując się na różnice zdań co do czasu i strategii[4], podczas gdy TKP zadeklarowało wycofanie się po pierwszym spotkaniu[5]. W rozmowach uczestniczyła również organizacja Halkevi, zdecydowała się jednak nie brać udziału w ostatecznym tworzeniu sojuszu ze względu na niechęć do skupiania się na nadchodzących wyborach, choć dodając, że będą wspierać cele koalicji[6].
Strony zadeklarowały, że program polityczny i harmonogram działania sojuszu zostaną ogłoszone w Centrum Kongresowym Haliç w Stambule 24 września 2022[7]. 80 znanych tureckich osobistości (w tym: Murathan Mungan, Zülfü Livaneli, İnci Aral czy Ahmet Ümit) podpisało publiczną deklarację poparcia dla zawiązanego sojuszu i jego celów politycznych[8]. 22 marca 2023 partie zadeklarowały, że nie wystawią kandydata na prezydenta w wyborach prezydenckich w Turcji w 2023, zwiększając tym samym szanse kandydata Republikańskiej Partii Ludowej (CHP) Kemala Kılıçdaroğlu[9][10]. 24 marca natomiast koalicja zdecydowała się startować z jednej listy wspólnie z Partią Zielonej Lewicy (YSP)[11].
Ideologia edytuj
Partie członkowskie zadeklarowały, że we wrześniu 2022 ogłoszą naczelne zasady i program polityczny sojuszu[1]. Lider EMEP Ercüment Akdeniz zwrócił uwagę, że wzmocnienie sekularyzmu, demokratyzacja kraju, równe prawa obywatelskie i zakończenie wyzysku gospodarczego, społecznego i środowiskowego to główne cele polityczne[12]. Erkan Baş, lider TİP, utrzymywał, że sojusz powinien stanowić wiarygodną alternatywę dla „milionów ludzi, którzy nie są (odpowiednio) reprezentowani przez Sojusz Ludowy”[13] i obejmować „robotników, młodzież, rolników, kobiety, społeczność LGBT+, Kurdów i alewitów"[14].
Zgodnie z deklaracją polityczną koalicji, partie przedstawiają egalitarną, ekologiczną, demokratyczną i feministyczną wizję Turcji, jednocześnie potępiając pro-biznesowe, kumotersko-kapitalistyczne, neoliberalne i autorytarne praktyki rządów Recepa Tayyipa Erdoğana oraz Partii Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP)[15].
Kompozycja edytuj
| Nazwa partii | Ideologia | Lider | Miejsca w parlamencie | Miejsca w samorządach |
|---|---|---|---|---|
| Główne podmioty koalicji | ||||
| Ludowa Partia Demokratyczna | socjalizm demokratyczny, antykapitalizm, regionalizm, feminizm | Mithat Sancar, Pervin Buldan | 56/600
|
1230/20498
|
| Partia Pracujących Turcji | socjalizm, komunizm, marksizm-leninizm | Erkan Baş | 4/600
|
0/20498
|
| Partia Pracy | komunizm, marksizm-leninizm, hodżyzm | Ercüment Akdeniz | 0/600
|
0/20498
|
| Partia Ruchu Robotniczego | komunizm, marksizm-leninizm | Hakan Öztürk | 0/600
|
2/20498
|
| Partia Wolności Społecznej | komunizm, marksizm-leninizm, feminizm, socjalizm | Perihan Koca | 0/600
|
0/20498
|
| Partia Zielonej Lewicy | zielona polityka, socjalizm wolnościowy, antykapitalizm, sekularyzm, demokracja bezpośrednia | Çiğdem Kılıçgün Uçar, İbrahim Akın | 0/600
|
0/20498
|
| Organizacje pozarządowe | ||||
| Federacja Zgromadzeń Socjalistycznych | socjalizm, komunizm | Zarząd kolektywny | 0/600
|
1/20498
|
Przypisy edytuj
- ↑ a b Emek ve Özgürlük İttifakı kuruluyor! [online], Evrensel, 2022 (tur.).
- ↑ Üçüncü ittifak ilan edildi: Emek ve Özgürlük [online], Diken, 25 sierpnia 2022 [dostęp 2023-05-04] (tur.).
- ↑ HDP'den EMEP ve TİP'e ziyaret [online], Artı Gerçek [dostęp 2023-05-04] (tur.).
- ↑ Sol Parti: HDP'nin çağrısıyla gerçekleşecek 'Demokrasi İttifakı' adı altında yapılacak çalışmanın parçası değiliz [online], Independent Türkçe, 17 stycznia 2022 [dostęp 2023-05-04] (tur.).
- ↑ TKP'den, HDP'nin çağrısıyla gerçekleşen yeni toplantıya ilişkin karar [online], www.cumhuriyet.com.tr [dostęp 2023-05-04] (tur.).
- ↑ Halkevleri Genel Başkanı Nebiye Merttürk: “Neoliberalizme ve faşizme karşı direnişin barikatlarını örgütleyecek, direnişte birleşeceğiz” [online], Sendika.Org, 26 sierpnia 2022 [dostęp 2023-05-04] (tur.).
- ↑ HDP: Emeğin ve Özgürlüğün İttifakı yola çıkıyor [online], Dokuz8 Haber, 2022 [dostęp 2023-05-04] (tur.).
- ↑ Edebiyatçılardan Emek ve Özgürlük İttifakı'na destek [online], ilerihaber.org, 2022 [dostęp 2023-05-04] (ang.).
- ↑ Selcan Hacaoglu, Firat Kozok, Erdogan’s Path to Power Narrows as Key Party HDP Steps Out of Race, „Bloomberg.com”, 22 marca 2023 [dostęp 2023-05-04] (ang.).
- ↑ Turcja: Prokurdyjski sojusz lewicowy udzielił oficjalnego poparcia głównemu opozycyjnemu kandydatowi na prezydenta [online], wnp.pl [dostęp 2023-05-04] (pol.).
- ↑ Emek ve Özgürlük İttifakı’nda tam uzlaşı sağlandı [online], gazeteduvar.com.tr, 2023 (tur.).
- ↑ EMEP Genel Başkanı Akdeniz, Emek ve Özgürlük İttifakı çalışmalarını anlattı [online], evrensel.net, 2022 (tur.).
- ↑ Erkan Baş: üçüncü bir ittifaka ihtiyaç var! [online], 7-24esenlerhaber.com [dostęp 2023-05-04] (tur.).
- ↑ Erkan Baş'tan 'üçüncü ittifak' açıklaması [online], Artı Gerçek [dostęp 2023-05-04] (tur.).
- ↑ Emek ve Özgürlük İttifakı deklarasyonu açıklandı [online], Gazete Duvar, 24 września 2022 [dostęp 2023-05-04] (tur.).