Specjalista wiejskiego gospodarstwa domowego

Specjalista wiejskiego gospodarstwa domowego – profesjonalny doradca wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego, powołany do udzielania porad, organizowania pokazów i szkoleń oraz do współdziałania i współpracy z kobietami wiejskimi zamieszkałymi na obszarach wiejskich.

Instruktor wiejskiego gospodarstwa kobiecego w okresie międzywojennym

edytuj

W okresie międzywojennym w izbach rolniczych i związkach kółek rolniczych zatrudnione były instruktorki wiejskiego gospodarstwa kobiecego. W 1918 pojawiły się pierwsze stanowiska instruktorek do sprawa kobiet[1], które koncentrowały swoją uwagę na poprawy jakości życia gospodyń domowych. W 1945 r. wznowiono działalność izb rolniczych, w ramach których powołano stanowisko instruktorek wiejskiego gospodarstwa kobiecego. W ujęciu statystycznym liczba zatrudnionych instruktorek WGK wynosiła w 1946 r. – 462 osób, w 1947 r. – 493 osób i w 1948 r. – 364[2].

Reaktywowanie stanowiska instruktora wiejskiego gospodarstwa domowego

edytuj

Rozporządzeniem Rady Ministrów z 1972 r.[3] powołano gminną służbę rolną, w ramach której powołano instruktorów ds. wiejskiego gospodarstwa domowego (WGD). Wśród zadań stawianych przed instruktorami WGD wymieniono:

  • organizowanie przykładowych wiejskich gospodarstw domowych
  • organizowanie kursów i pokazów w zakresie unowocześnienia pracy kobiet wiejskich, wychowania w rodzinie, przetwórstwa artykułów rolno-spożywczych
  • organizowanie sezonowych form opieki nad dzieckiem oraz różnych form wypoczynku dzieci szkolnych w okresie ferii szkolnych
  • współudział w organizowaniu i rozpowszechnianiu usług dla gospodarstwa domowego – organizowanie zespołowych form działalności produkcyjnej kobiet

Specjaliści WGD w ramach wojewódzkich ośrodków postępu rolniczego

edytuj

Uchwałą Rady Ministrów z 1975[4] powołano wojewódzkie ośrodki postępu rolniczego, w ramach którego powołano stanowiska specjalistów wiejskiego gospodarstwa domowego. Specjaliści WGD w zasadzie kontynuowali pracę podjętą w poprzednim układzie organizacyjnym. Wśród szczegółowych zadań stawianych przed specjalistami ustalono:

  • unowocześnienie wiejskiego gospodarstwa domowego i przyzagrodowego,
  • upowszechnienie racjonalnych zasad żywienia rodziny oraz ekonomicznego gospodarowania środkami i zasobami domowymi, –
  • popularyzowanie wiedzy o organizowaniu życia rodzinnego a zwłaszcza tworzeniu prawidłowych warunków dla wychowania dziecka w rodzinie,
  • rozwijanie życia kulturalnego i oświatowego na wsi,
  • rozwijanie produkcji rolniczej w działach obsługiwanych przez kobiety wiejskie oraz upowszechnianie przetwórstwa płodów rolnych na potrzeby rodziny.

Specjaliści WGD w ramach wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego

edytuj

Ustawą Sejmu RP z 2004[5] o jednostkach doradztwa rolniczego, określono organizację, zadania i zasady działania wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego. W ramach struktury organizacyjnej ośrodków wyodrębniono działy wiejskiego gospodarstwa domowego. Do podstawowych obowiązków specjalistów WGD należało:

  • organizowanie wspólnie z Kołami Gospodyń Wiejskich kursów, pokazów, konkursów i szkoleń dotyczących racjonalnego żywienia rodziny,
  • wspieranie poczynań na rzecz ochrony produktów regionalnych i tradycyjnych zgodnie z regulacjami Unii Europejskiej[6],
  • udzielanie wsparcia w zakresie dziedzictwa kulturalnego, jako ważnego czynnika rozwoju społeczno-gospodarczego,
  • propagowanie zdrowego trybu życia mieszkańców obszarów wiejskich, poprzez inicjowanie lokalnych zawodów sportowych i innych poczynań masowych,
  • udzielanie pomocy w pozyskiwaniu wsparcia finansowej ze środków pochodzących ze źródeł Unii Europejskiej.

Przypisy

edytuj
  1. Bronikowski W., Drogi postępu chłopa polskiego, Państwowy Instytut Naukowy Gospodarstwa wiejskiego, Warszawa 1934.
  2. Rocznik Statystyczny 1946, 1947, 1948, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 1949.
  3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. w sprawie zasad organizacji, zadań i wynagradzania gminnej służby rolnej (Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 318)
  4. Uchwała nr 125 Rady Ministrów z dnia 10 lipca 1975 r. w sprawie utworzenia wojewódzkich ośrodków postępu rolniczego.
  5. Ustawa z dnia 22 października 2004 r. o jednostkach doradztwa rolniczego (Dz.U. z 2024 r. poz. 76).
  6. Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych (CELEX: 3201R1151).