10BASE-T (10Base-T) – standard Ethernetowy, wprowadzony w 1990 roku, który pozwala urządzeniom sieciowym na komunikację z wykorzystaniem skrętki. Standard obejmuje specyfikację przewodów oraz modulacji sygnału nośnego. Przewidywana przez niego prędkość to 10 Mb/s.

Kabel 10BASE-T.
Kabel 10BASE-T oraz wtyczka RJ-45.

Nazwa 10BASE-T określa:

  • 10 – szybkość transmisji 10 Mb/s,
  • BASE (od baseband) – przesyłanie sygnału w paśmie podstawowym (bez modulacji),
  • T (ang. T – twisted) – skrętka.

W 10BASE-T wykorzystuje się drugą oraz trzecią parę przewodów (pomarańczowe i zielone ze standardu TIA-568B). Najpopularniejszą wtyczką stosowaną w 10BASE-T jest 8P8C. Do połączenia więcej niż dwóch komputerów wymagany jest koncentrator.

10BASE-T był pierwszym niezależnym od dostawców standardem Ethernetu opartym na skrętce. Jednak za jego protoplastę można uznać standard StarLAN rozwiniętego przez korporację AT&T.

W modelu OSI 10BASE-T można przyporządkować do warstwy fizycznej. Standard Ethernet opisuje zarówno metody adresowania jak również cechy medium. W takim ujęciu 10BASE-T można uznać za jedną z wersji warstwy fizycznej w Ethernecie. 10BASE2, 10BASE5 oraz 10BASE-F to inne warianty budowy tej warstwy.

Schematy kabli edytuj

W 10Base-T używa się wtyczek RJ-45 w standardzie TIA-568A lub TIA-568B. Wykorzystywana jest tylko druga i trzecia para (pomarańczowa i zielona), ale w każdym ze standardów odmiennie: w TIA-568A para druga (pomarańczowa) łączy wtyki 3 i 6, a para trzecia (zielona) wtyki 1 i 2, natomiast w TIA-568B odwrotnie. Koncentrator lub przełącznik 10Base-T nadaje na wtykach 3 i 6, a odbiera na 1 i 2, podczas gdy węzły nadają na wtykach 1 i 2, a odbierają na wtykach 3 i 6. Jeśli wtyczki są identyczne po obu stronach kabla, to kabel służy do łączenia koncentratora/przełącznika z węzłami sieci („patch”). Jeśli są różne, to kabel jest skrosowany i służy do łączenia ze sobą węzłów lub koncentratorów, przełączników. Standardy EIA/TIA 568 wyglądają następująco:

 
Tablica 25 par kolorów
Wtyczka RJ-45 (T568A)
Wtyk Para Kabel Kolory
1 3 1   biało-zielony
2 3 2   zielono-biały
3 2 1   biało-pomarańczowy
4 1 2   niebiesko-biały
5 1 1   biało-niebieski
6 2 2   pomarańczowo-biały
7 4 1   biało-brązowy
8 4 2   brązowo-biały
Wtyczka RJ-45 (T568B)
Wtyk Para Kabel Kolory
1 2 1   biało-pomarańczowy
2 2 2   pomarańczowo-biały
3 3 1   biało-zielony
4 1 2   niebiesko-biały
5 1 1   biało-niebieski
6 3 2   zielono-biały
7 4 1   biało-brązowy
8 4 2   brązowo-biały

Kodowanie danych edytuj

W standardzie 10Base-T dane przesyłane są w parze przewodów tworzących skrętkę, jedna para jest używana jako nadajnik, jedna jako odbiornik. Dane są kodowane w kodzie Manchester z taktem zegara 20 MHz, co daje przepustowość 10 Mb/s. Między przewodami skrętki podczas transmisji panuje napięcie +2,5 V lub -2,5 V.

Zobacz też edytuj