Cesja meksykańska
Cesja meksykańska – wydarzenie polityczne w historii Stanów Zjednoczonych i Meksyku, które doprowadziło do przyłączenia Kalifornii i Nowego Meksyku do Stanów Zjednoczonych.
W myśl idei Objawionego Przeznaczenia James Polk pragnął powiększyć terytorium Stanów Zjednoczonych i w tym celu dokonał aneksji Teksasu[1]. Spory, wynikające z zachodniej granicy Republiki Teksasu, wywołały wojnę z Meksykiem, która wybuchła w 1846 roku[1]. Prezydent pragnął poprzez wojnę uzyskać od południowego sąsiada terytorium Nowego Meksyku i Kalifornii, które wcześniej usiłował odkupić za 30 milionów dolarów[2][3]. Jeszcze w 1845 roku negocjacje z rządem meksykańskim prowadził John Slidell[4]. Polkowi zależało na zdobyciu portów zachodniego wybrzeża, a także zapobieżeniu działaniom brytyjskim na tamtym obszarze[4]. Rozpatrywano także zajęcie całego kraju, lecz z uwagi na niechęć do narodu meksykańskiego, zrezygnowano z tego pomysłu[3]. Terytorium Nowego Meksyku znalazło się pod kontrolą wojsk amerykańskich około pół roku po rozpoczęciu wojny[5]. Równolegle na terytorium Kalifornii wybuchła rewolucja Niedźwiedziej Flagi, dzięki której uformowała się tam Republika[6]. W styczniu 1847 roku powstanie zostało stłumione przez oddział wojsk USA, co spowodowało, że cały obszar, o który Polk chciał rozszerzyć Stany Zjednoczone, znalazł się pod kontrolą United States Army[6]. Rok później wojnę zakończył traktat z Guadalupe Hidalgo, wynegocjowany przez Nicholasa Trista[7]. Na jego podstawie Meksyk scedował Górną Kalifornię i Nowy Meksyk na rzecz USA, a także potwierdził granicę Teksasu na rzece Rio Grande[7]. W zamian Polk wypłacił południowemu sąsiadowi 15 milionów dolarów oraz około 3 miliony na pokrycie zobowiązań Meksykanów wobec Amerykanów[8]. Cesja walnie przyczyniła się do opracowania klauzuli Wilmota, która opowiadała się za całkowitym zakazem niewolnictwa na wszystkich nowo przyłączonych terenach[9].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Z. Lewicki: Historia cywilizacji amerykańskiej. s. 370.
- ↑ A. Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. s. 169.
- ↑ a b Z. Lewicki: Historia cywilizacji amerykańskiej. s. 371.
- ↑ a b M. Jones: Historia USA. s. 211.
- ↑ Z. Lewicki: Historia cywilizacji amerykańskiej. s. 372.
- ↑ a b Z. Lewicki: Historia cywilizacji amerykańskiej. s. 373.
- ↑ a b Z. Lewicki: Historia cywilizacji amerykańskiej. s. 374.
- ↑ A. Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. s. 170.
- ↑ M. Jones: Historia USA. s. 217.
Bibliografia edytuj
- Zbigniew Lewicki: Historia cywilizacji amerykańskiej. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, 2010. ISBN 978-83-7383-448-4. (pol.).
- Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11894-6. (pol.).
- Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.).