Dorylaion, znane także jako Doryleum (łac. Dorylaeum, grec. Δορύλαιον) – starożytne miasto położone w zachodniej Anatolii nad rzeką Tymbris. Pozostałości miasta leżą obecnie w niewielkiej odległości od tureckiego miasta Eskişehir.

Dorylaion na mapie cesarstwa za panowania cesarza Manuela I, około 1180

Miasto powstało prawdopodobnie za czasów frygijskich, ale możliwe, że jest jeszcze starsze. Za czasów rzymskich był to ważny ośrodek handlu.

W czasach bizantyńskich miasto było tradycyjnym miejscem koncentracji armii przed wyruszeniem na wyprawy przeciwko Arabom, a od XI w. także przeciw Turkom. Dorylaion był siedzibą biskupstwa. Znanym biskupem Dorylaion był Euzebiusz z Dorylaion.

W VIII wieku miasto było kilkakrotnie atakowane przez Arabów. Udało im się je przejściowo zdobyć w roku 708. Od tej pory, aż do XI w, miasto znajdowało się nieprzerwanie w granicach Cesarstwa Bizantyńskiego.

Około 1080, za panowania cesarza Nicefora Botaniatesa, miasto wraz z większością prowincji anatolijskich wpadło w ręce Seldżuków. Niecałe 20 lat później miasto zostało odzyskane przy pomocy krzyżowców, uczestników I wyprawy krzyżowej. Pierwszego lipca 1097 roku połączone oddziały krzyżowców i Bizantyńczyków zadały Turkom Seldżuckim klęskę pod Dorylaion otwierając sobie tym samym drogę do Cylicji. Zgoła odmienny los spotkał w tym samym miejscu wojska II krucjaty prowadzone przez króla niemieckiego Konrada III. W dniu 25 października 1147 zmęczone długim marszem wojska, w sile 20 000, zatrzymały się tu aby odzyskać siły i uzupełnić zapasy przed czekającą je drogą do Jerozolimy. W tym momencie na krzyżowców uderzyła cała armia seldżucka, dokonując prawdziwego pogromu wśród chrześcijan. Szacuje się, że ocalało tylko około 2 000 rycerzy (patrz: Bitwa pod Doryleum (1147)).

W 1175 cesarz Manuel I Komnen odbudował zniszczone fortyfikacje. Jednakże po klęsce jakiej doznał w Bitwie pod Myriokefalon zmuszony został, już w rok później, rozebrać mury.

W latach 1204-1261 miasto było częścią Cesarstwa Nikei. Po odzyskaniu przez Michała VIII Paleologa Konstantynopola ponownie weszło w skład Cesarstwa Bizantyńskiego.

W 1289 miasto ostatecznie zajął sułtan Osman I.

Bibliografia edytuj

  • Piotr Krupczyński, Encyklopedia Kultury Bizantyńskiej, Warszawa 2002, s. 148.