Anatolia

kraina historyczna

Anatolia (tur. Anadolu) – kraina historyczna w Turcji. Obejmuje cały półwysep Azji Mniejszej oraz część terenów na wschód od niego. Jej powierzchnia stanowi w zaokrągleniu 2/3 całego państwa.

Lokalizacja Anatolii na mapie dzisiejszej Turcji[1][2].

Pochodzenie nazwy edytuj

Nazwa Anatolia pochodzi od greckiego słowa Ἀνατολή (anatolē) – „wschód (słońca lub geogr.)” lub Anatolía – „1. (kraj) wschodu (słońca); 2. geogr. Wschód” i powstała w czasach starożytnych. Przejęli ją Turcy osmańscy jako określenie dla prowincji obejmujących Azję Mniejszą. Jako termin geograficzno-historyczny obejmuje całą azjatycką część Turcji. Nazwa ta w brzmieniu tureckim Anadolu została poprzez etymologię ludową błędnie zinterpretowana jako rzekomo „(kraina) pełna matek” od tur. ana – „matka” i dolu – „pełen”[3].

Historia edytuj

 
Anatolia pod panowaniem rzymskim

Obszary Azji Mniejszej były zasiedlane już od paleolitu. W neolicie, w południowej Anatolii rozwijała się osada w Çatalhöyük. W okresach późniejszych osadnictwo przyciągały żyzne aluwialne równiny nadmorskie: Cylicja i Pamfilia oraz wybrzeża i doliny anatolijskie. W Azji Mniejszej swe kultury i państwa rozwijali: Hetyci, Huryci, Luwijczycy, Frygowie, Lidyjczycy, Persowie, Celtowie, Pelazgowie, Grecy, Ormianie, Rzymianie, Bizantyjczycy, Kurdowie, Turcy seldżuccy i Turcy osmańscy.

Anatolia w czasach rzymskich była prowincją o nazwie Azja (łac. Asia). Z czasem jednak na jej terenie ustanowiono następujące prowincje: Bitynia, Cylicja, Kapadocja, Galacja, Licja, Pont (tylko tymczasowo)[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Merriam-Webster's Geographical Dictionary. 2001, s. 46. ISBN 0-87779-546-0. [dostęp 2014-06-13]. (ang.).
  2. Stephen Mitchell: Anatolia: Land, Men, and Gods in Asia Minor. The Celts in Anatolia and the impact of Roman rule. Clarendon Press, 1995-08-24, s. 296. ISBN 978-0198150299. [dostęp 2014-06-13]. (ang.).
  3. Oya Erdoğan: Die türkische Frau. Rollenbilder zwischen Tradition und Moderne. 2009-12-28. [dostęp 2012-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-23)]. (niem.).
  4. Tomasz Jelonek: Kultury anatolijskie a Biblia. Kraków: PETRUS, 2010, s. 7-32. ISBN 978-83-61533-26-9.