Kamini Roy (ur. 12 października 1864 w Jhalokati w Bengalu, zm. 27 września 1933 w Hazaribadzie) – indyjska poetka, feministka, działaczka społeczna. Pierwsza kobieta w Indiach Brytyjskich, która ukończyła studia z wyróżnieniem[1].

Kamini Roy
কামিনী রায়
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 października 1864
Jhalokati, Bengal

Data i miejsce śmierci

27 września 1933
Hazaribag

Zawód, zajęcie

poetka, feministka, działaczka społeczna

Życiorys edytuj

Urodziła się we wsi Basunda (wówczas w dystrykcie Bakerganj w Bengalu, obecnie w dystrykcie Jhalokati w Bangladeszu). W 1883 rozpoczęła naukę w szkole w Bethune. W 1886 uzyskała tytuł magistry i dyplom z wyróżnieniem na Uniwersytecie w Kolkacie. W tym samym roku rozpoczęła tam pracę[2].

Nisith Chandra Sen, jej brat, był znanym adwokatem w Sądzie Najwyższym w Kolkacie, później burmistrzem miasta. Siostra Kamini, Jamini, była lekarką domową nepalskiej rodziny królewskiej[2].

W 1894 Kamini wyszła za mąż za Kedarnatha Roya[2].

Myślą feministyczną zainspirowała ją koleżanka ze studiów w Bethune College, Abala Bose. Przemawiając do uczennic szkoły dla dziewcząt w Kolkacie, Roy powiedziała: celem edukacji kobiet było przyczynienie się do ich wszechstronnego rozwoju i realizacji ich potencjału[3]. W jej eseju Owoc drzewa wiedzy napisanym po bengalsku czytamy: Męskie pragnienie rządzenia jest główną, jeśli nie jedyną przeszkodą w oświeceniu kobiet… Są niezwykle podejrzliwi wobec emancypacji kobiet. Czemu? Ten sam stary strach – „Aby nie stały się takie jak my”[4].

W 1921 była jedną z przywódców organizacji utworzonej w celu walki o prawa wyborcze kobiet. Rada Legislacyjna Bengalu przyznała kobietom ograniczone prawo wyborcze w 1925. Po raz pierwszy kobiety skorzystały z niego podczas wyborów w 1926[3]. Kamini Roy była członkinią Komisji Śledczej ds. Pracy Kobiet (1922–1923)[2].

Wspierała młodszych pisarzy i poetów, w tym Sufię Kamal. W 1930 była przewodniczącą Bengalskiej Konferencji Literackiej, a w latach 1932–1933 wiceprzewodniczącą Bangiya Sahitya Parishad[2].

Wpływ na nią miał poeta Rabindranath Tagore i literatura sanskrycka. Uniwersytet w Kolkacie uhonorował ją Złotym Medalem Jagattarini[2].

Upamiętnienie edytuj

12 października 2019, w 155 rocznicę urodzin, Google upamiętniło ją za pomocą Google Doodle. Do obrazka dodano słowa Kamini Roy: Dlaczego kobieta miałaby być zamknięta w domu i pozbawiona należnego jej miejsca w społeczeństwie?[5].

Przypisy edytuj

  1. Jasveen Kaur Sarna, Jasveen Kaur Sarna, Kamini Roy: Poet, Teacher And The First Woman Honours Graduate In British India [online], Feminism in India, 6 lipca 2017 [dostęp 2023-01-31] (ang.).
  2. a b c d e f Subodh Chandra Sen Gupta, Añjali Basu, Saṃsada bāṅāli caritābhidhāna : (prāẏa cāra sahasra jībanī-samvalita ākara grantha) Khanda 1., wyd. 4. saṃśodhita saṃskaraṇa, Kalakātā [Calcutta] 1999, ISBN 81-85626-65-0, OCLC 1342009422 [dostęp 2023-01-31].
  3. a b Bharati Ray, Women in Calcutta: the Years of Change, [w:] Sukanta Chaudhuri (red.), Calcutta, the living city, wyd. 1, t. 2: The Present and Future, Calcutta: Oxford University Press, 1995, s. 36–37, ISBN 0-19-563696-1, OCLC 34412913 [dostęp 2023-01-31].
  4. Malini Bhattacharya, Abhijit Sen (red.), Talking of Power - Early Writings of Bengali Women from the Mid-Nineteenth Century to the Beginning of the Twentieth Century, 2003.
  5. Kamini Roy – 155 rocznica urodzin [online], www.google.com [dostęp 2023-01-31] (pol.).