Kosz (wojsko)

Kosz (z tur. kosz – obóz, wojsko^[1]) – nazwa głównego obozu tatarskiego zakładanego podczas łupieżczych wypraw wojennych; także jego dowództwo (komenda) oraz oddział związany operacyjnie z obozem^[2].

Zygmunt Gloger wywodził tę nazwę z tur. koç, spolszczonego jako „koczowisko”. Kosz, czyli główny tabor strzeżony na ogół przez ok. 2/3 sił uczestniczących w wyprawie, był miejscem, do którego poszczególne czambuły odsyłały zdobyty podczas napaści jasyr oraz pozostałe łupy.

Kozaczyzna edytuj

Później także przyjęta przez Kozaków zaporoskich nazwa dla określenia obozu warownego, budowanego w trakcie wypraw wojennych. Koszem na Ukrainie nazywano też samą Sicz zaporoską (stąd funkcja atamana koszowego), a nawet tamtejsze warownie i umocnione strażnice („zamki”), chroniące przed tatarskimi napadami. Należały do nich Biała Cerkiew, Bar, Humań, Czerkasy, Kudak, Niemirów, Trechtymirów^[3]

Przypisy edytuj

↑ ZygmuntZ. Rysiewicz ZygmuntZ. i inni, Słownik Wyrazów Obcych, wyd. 4, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1959, s. 371 (pol.).
↑ Słownik wyrazów obcych PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, s. 468.
↑ Z. Gloger: Encyklopedia staropolska, dz. cyt. w bibliografii.

Bibliografia edytuj

Mała encyklopedia wojskowa. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970, t. 2, s. 104
Zygmunt Gloger: Encyklopedia staropolska ilustrowana. Warszawa: Piotr Laskauer, 1902, t. III, s. 90

[1] ZygmuntZ. Rysiewicz ZygmuntZ. i inni, Słownik Wyrazów Obcych, wyd. 4, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1959, s. 371 (pol.).

[2] Słownik wyrazów obcych PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, s. 468.

[3] Z. Gloger: Encyklopedia staropolska, dz. cyt. w bibliografii.

[1]

[2]

[3]