Mandrokles z Samos

grecki inżynier i architekt z VI w. p.n.e.

Mandrokles z Samos – grecki inżynier i architekt z VI w. p.n.e., konstruktor mostu łyżwowego nad Bosforem w 513–512 roku p.n.e. – pierwszego udokumentowanego mostu nad tą cieśniną. Przeprawa ta umożliwiła armii perskiej sprawne jej pokonanie.

Mandrokles z Samos
Μανδροκλής ο Σάμιος
Miejsce urodzenia

Samos

Praca
Projekty

most łyżwowy nad Bosforem

Życiorys edytuj

Mandrokles pochodził z wyspy Samos i służył perskiemu królowi Dariuszowi I Wielkiemu (ok. 550–485 p.n.e.)[1]. Mógł być uczniem Eupalinosa z Megary[2].

Według Herodota (ok. 484–426 p.n.e.) w 513–512 roku p.n.e. skonstruował most łyżwowy nad Bosforem[2][a] na północ od Bizancjum[4] – pierwszy udokumentowany most nad cieśniną[1]. Dariusz nakazał wzniesienie dwóch filarów po stronie europejskiej z wyrytymi nazwiskami członków swojej armii – filary te widział Herodot[4]. Konstrukcja oparta była na wielu łodziach powiązanych ze sobą, na których wzniesiono „pokład” z drewnianych desek[5]. Most był wielkim osiągnięciem inżynieryjnym z uwagi na rozwiązania pozwalające na pokonanie niesprzyjających prądów morskich i zapewnienie bezpiecznej przeprawy armii, sprzętu i zwierząt, zarówno w drodze do Europy, jak i z powrotem[2]. Dariusz sowicie wynagrodził architekta[1]. Mandrokles był tak dumny ze swojej konstrukcji, że za część nagrody ufundował obraz mostu, który dedykował Herze, patronce Samos, i złożył w świątyni bogini na wyspie[1][4]. Po przeprawie armii perskiej most został rozmontowany[1].

Mandrokles prawdopodobnie skonstruował również most łyżwowy nad Dunajem[2][b].

Uwagi edytuj

  1. Herodot IV 87–88[3].
  2. Inne źródła podają, że most nad Dunajem zbudowali uczniowie Mandroklesa[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Cartledge 2009 ↓, s. 119.
  2. a b c d Lavelle 2019 ↓.
  3. Herodotus 2014 ↓, IV 87–88.
  4. a b c Bury 2015 ↓, s. 238.
  5. a b Ditchen i Glomb 2012 ↓, s. 9.

Bibliografia edytuj