Dziedziczenie (prawo): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Tsca.bot (dyskusja | edycje)
m zagadnienia podst. → przegląd
Nie podano opisu zmian
Linia 2:
 
Krąg spadkobierców wyznacza wola spadkodawcy przy dziedziczeniu [[testament]]owym lub przepis ustawy przy [[dziedziczenie ustawowe|dziedziczeniu ustawowym]].
 
==== Dziedziczenie w średniowiecznej Polsce ====
*Dziedziczenie beztestamentowe - dziedzictwo po ojcu przypadało wszystkim synom (każdy dostawał równą część majątku). Synowie byli dziedzicami koniecznymi.
*Dziedziczenie krewnych bocznych - zjawisko późniejszym, praktyka w XIII wieku w środowisku możnowładczym znała dziedziczenie krewnych bocznych do czwartego stopnia.
*Dziedziczenie kobiet - początkowo ograniczone do ruchomości, stanowiących ich posag.
*Po śmierci matki ojciec winien przekazać dzieciom z nią zrodzonym dobra macierzyste i połowę dóbr ojczystych.
*Od końca XII wieku był znany testament. Spadkodawca zwykle zapisywał w testameńcie część spadku kościołowi, pozostawiając resztę dziedzicom; wyjątkowo testament był środkiem oddalenia całego majątku od bliskich.
 
==== Dziedziczenie w prawie ziemskim w Rzeczypospolitej szlacheckiej ====
*Od początku XVI w. ograniczenie dziedziczenie testamentowego - konstytucje sejmowe z lat [[1505]] i [[1510]] w ogóle wprowadziły zakaz rozporządzania dobrami nieruchomymi w drodze testamentu.
*Ograniczenia praw kobiet w dziedziczeniu dóbr nieruchomych. Od XVII wieku pod wpływem prawa węgierskiego ograniczenia przybrały formę [[czwarcina|czwarciny]].
 
==== Dziedziczenie w prawie miejskim w Rzeczypospolitej szlacheckiej ====
*W zasadzie jednakowe działy spadkowe przysługiwały mężczyznom i kobietom.
*Zróżnicowanie ze względu na płeć w specyficznych instytucjach prawa miejskiego: [[gerada|geradzie]] o [[hergewet|hergewecie]].
*Swobodna dyspozycja poprzez testament nabytym majątkiem ruchomym.
 
==== Dziedziczenie w czasach zaborów ====
*Kodeksy przyznawały w zasadzie każdemu zdolność testowania (z ograniczeniami). Uwzględniały prawa spadkowe osób najbliższych spadkodawcy (dziedziców koniecznych) - początkowo z reguły najbliżsi krewni.
*[[Kodeks Napoleona]] - ograniczał zdolność testowania od wieku. Opiekunowie nie mogli otrzymać zapisu testamentowego od małoletnich będących pod ich opieką. Znał [[system rezerwy]].
*[[ABGB]] - ograniczał zdolność testowania od wieku i stanu umysłowego; marnotrawcy mogli rozporządzać jedynie połową majątku. Znał system [[zachowek|zachowku]] - osoby uprawnione do zachowku otrzymywały prawo do roszczenia do spadkobiercy powołanego w testamencie o zapłatę sumy pieniężnej stanowiącej równowartość należnej im części obowiązkowej.
*[[BGB]] - wśród dziedziców koniecznych wymieniał także małżonka. Znał system [[zachowek|zachowku]] - osoby uprawnione do zachowku otrzymywały prawo do roszczenia do spadkobiercy powołanego w testamencie o zapłatę sumy pieniężnej stanowiącej równowartość należnej im części obowiązkowej.
 
==== Dziedziczenie w Drugiej Rzeczypospolitej ====
*Spadek powinien przypaść najbliższej rodzinie zmarłego; jednocześnie pozostawiały spadkodawcy znaczną swobodę dysponowania swym majątkiem.
*Istniała instytucja zachowku lub wyłączenia części majątku od swobodnego rozporządzania przez spadkodawcę.
 
 
{{prawo-stub}}