Ny-Ålesund: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dodanie informacji i historia wypraw
dodanie informacji i historia wypraw
Linia 13:
'''Ny-Ålesund''' - miejscowość na wyspie [[Spitsbergen]] archipelagu [[Svalbard]]. Jest tu siedziba wielu stacji naukowo-badawczych narodowych i międzynarodowych wchodzących w skład systemu Światowej Obserwacji Atmosfery (ang.Global Atmosphere Watch). W zimie przebywa tu 30 osób, a w lecie 120. Transport odbywa się drogą lotniczą lub morską - praktycznie przez cały rok. Od 1916 do 1963 w Ny-Ålesund wydobywano węgiel. W listopadzie 1962 wybuch metanu spowodował śmierć 21 górników. Ten poważny wypadek i stwierdzone przez komisję badającą przyczyny wypadku niedociągnięcia zdecydowały o zamknięciu kopalni przez norweski parlament[[http://en.wikipedia.org/wiki/Kings_Bay_Affair]]. Dla potrzeb kopalni zbudowano linię kolejową, była to najbliżej bieguna położona kolej na świecie. Od 1968 w Ny-Ålesund jest baza Norweskiego Instytutu Polarnego. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych rozwijały tutaj swoją działalność badawczą również inne kraje i Ny-Ålesund stopniowo przekształciło się w międzynarodową stację badawczą. W 2004 otworzyła tutaj swą pierwszą arktyczną stację badawczą [[Chińska Republika Ludowa]].
==Historia wypraw do bieguna z Ny-Ålesund==
W 1925 r. [[Amundsen]] podjął próbę dotarcia do [[Biegun Północny|Bieguna Północnego]] samolotem. Amerykanin [[Lincoln Ellsworth]] sfinansował zakup dwóch hydroplanów. 21 maja samoloty N-24 i N-25 Ekspedycji Amundsen - Ellsworth startują do lotu w kierunku bieguna. Na 88°N, w odległości ok. 1000 km od miejsca startu, na skutek defektu silnika jednego z samolotów następuje przymusowe lądowanie na powierzchni wolnego od lodu kanału wodnego. Usuwanie defektu samolotu oraz przygotowanie drogi startowej, bo wodny kanał zamarzł, trwało 24 dni. Następuje dramatyczny start N-25 z sześcioma uczestnikami ekspedycji na pokładzie trzymiejscowego samolotu, z nierównej powierzchni drogi startowej, trzykrotnie krótszej niż wymagana długość. N-25 dolatuje szczęśliwie do miejsca startu.
W 1926 r. Roald Amundsen organizuje słynną, międzynarodową ekspedycję, której celem ma być przelot na trasie [[Spitsbergen]] - [[Biegun Północny]] - [[Alaska]].11 maja sterowiec „Norge”„[[Norge]]” z 15 osobową Międzynarodową Ekspedycją Amundsen - Ellsworth - [[Umberto Nobile|Nobile]] wystartował z brzegu fiordu Kongsfjorden. Sterowiec przeleciał nad Biegunem Północnym i po 42 godzinach lotu (3500 km) minął w odległości ok. 15 km [[Przylądek Barrow|Point Barrow]] na Alasce. Po 72 godzinach lotu (5400 km) „Norge” wylądował w Teller(Alaska), ok. 150 km na północny zachód od [[Nome (Alaska)]]. Był to pierwszy przelot nad północną częścią Morza Arktycznego.
W 1928 r. Umberto Nobile, włoski projektant sterowca, uczestnik ekspedycji „Norge” organizuje włoską wyprawę do bieguna. 23 maja 1928 r. sterowiec „Italia”„[[Italia (sterowiec)|Italia]]” z 16-osobową załogą wystartował z Ny-Alesundu nad Kongsfjorden i pomyślnie dotarł do bieguna. W drodze powrotnej nastąpiła awaria. Sterowiec obniżył wysokość i uderzył o zwały lodu. Gondola sterowca z gen. Nobile i 9 uczestnikami lotu oderwała się od kadłuba. Jeden z członków załogi zginął na miejscu, pozostali wyszli z katastrofy lekko kontuzjowani. Sterowiec pozbawiony balastu z pozostałymi 6 członkami załogi uniósł się w górę i gnany silnym wiatrem odleciał w nieznane. Po wielu dniach przebywania na dryfującym lodzie rozbitkom udało się nawiązać łączność radiową i zawiadomić o katastrofie. Ny-Alesund stał się centrum międzynarodowej akcji ratunkowej. W akcji uczestniczyły samoloty, statki i ok. 1300 ludzi. Nobilego zabrał dwumiejscowy szwedzki samolot, który wylądował na krze, a 7 rozbitków uratował rosyjski lodołamacz „Krasin”„[[Krasin]]”. Wraku sterowca i pozostałych 6 członków załogi nigdy nie odnaleziono. W tym czasie Roald Amundsen wyruszył z [[Tromso]] na Spitsbergen , by włączyć się do akcji poszukiwawczej. Samolot [[Latham]], na pokładzie którego znajdował się Amundsen nie doleciał do Ny-Alesund, prawdopodobnie uległ katastrofie w pobliżu wyspy [[Wyspa Niedźwiedzia|Bjornoya]]. Wraku samolotu i załogi nie odnaleziono.
 
Opracowano na podstawie [[http://hornsund.igf.edu.pl/dobieguna.html]] i [[http://www.amb-norwegia.pl/history/expolorers/amundsen/amundsen.htm]]
==Źródła==
{{Norwegia stub}}
Polska Stacja Polarna HORNSUND strona poświęcona wyprawom do bieguna [[http://hornsund.igf.edu.pl/dobieguna.html]]
 
Ambasada Królestwa Norwegii w Polsce - strona poświęcona Roaldowi Amundsenowi [[http://www.amb-norwegia.pl/history/expolorers/amundsen/amundsen.htm]]
 
 
[[Kategoria:Svalbard]]