Sztuka karolińska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne |
+ |
||
Linia 1:
[[Grafika:Codexaureus 25.jpg||thumb|right
[[Image:Meister der Hofschule Karls des Großen 001.jpg|thumb|Chrystus z Ewangeliarza Godeskalka, wykonanym przez mnicha o tym imieniu dla żony Karola, Hildegardy. Ok. 781-783]]
'''Sztukę karolińską''' ([[VI wiek|VI]] – [[X wiek]]) można nazwać '''preromańską''', która to nazwa jest może ściślejsza, lecz mniej wymowna. Sztuka z epoki karolińskiej łączy się częściowo ze stylem zabytków [[sztuka wczesnochrześcijańska|sztuki starochrześcijańskiej]], dalej z anglosaskimi zabytkami i z czasu panowania [[cesarstwo Ottonów|Ottonów w Niemczech]].
Linia 46 ⟶ 47:
Malarstwo ścienne zachowało się w nielicznych przykładach, m.in. w krypcie kościoła Saint-Germain w [[Auxerre]], kolegiacie św. Jana w [[Müstair]].
==Rzeźba i rzemiosło==
W okresie tym rzeźba odgrywała mniejszą rolę. Rzeźbę kamienną cechował niski poziom, bardzo dobrze rozwinęły się natomiast rzeźby z [[kość słoniowa|kości słoniowej]] i sztuka złotnicza. W materiale tym wykonywano plakietki, zdobiące oprawy cennych rękopisów i nawiązujące do dzieł ze sztuki późnoantycznej (dyptyków konsularnych i cesarskich). Tematyka przedstawień związana była z treścią danego manuskryptu - na [[ewangeliarz]]ach umieszczano wizerunki tronującego Chrystusa lub jego matki, na [[psałterz]]ach [[Dawid]]a, na [[sakramentarz]]ach Grzegorza lub sceny liturgiczne. Wśród twórców tych opraw wyróżniono umownie kilka grup: tzw. grupę Ady (koniec VIII-początek IX), grupę Liutharda (ok. 870), grupę z Metzu (połowa IX-koniec X).
Na wysokim poziomie stały różnież wyroby złotnicze: oprawy ksiąg, przedmioty liturgiczne, insygnia władzy, [[antependium|antependia]] ołtarzowe. Do zachowanych zabytków należą: oprawa ewangeliarza ''Codex Aureus'' (Staatsbibliothek, Monachium), ołtarzyk przenośny z Ratyzbony (Schatzkammer der Residenz, Monachium), oprawa ewangeliarza z Lindau (Pierpont Morgan Lubrary, Nowy Jork), okładzina ołtarza w bazylice św. Ambrożego w Mediolanie.
== Zobacz też: ==
Linia 53 ⟶ 56:
==Bibliografia==
*[[jan Białostocki|Białostocki Jan]], ''Sztuka cenniejsza niz złoto'', Warszawa 2004.
*Estreicher Karol, ''Historia sztuki w zarysie'', PWN, Kraków 1986.
*Koch Wilfried, ''Style w architekturze'', Warszawa 1996.
*[[Willibald Sauerländer|Sauerländer Willibald]], Rzeźba średniowieczna, Warszawa 1978.
{{commons|Category:Carolingian art}}
| |||