Liptów: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
uzupełn. dot. położenia |
Rozbudowa, wikizacja |
||
Linia 1:
[[Grafika:Slovakia Liptov.gif|thumb|right|250 px|Liptów]]'''Liptów''' ([[Język łaciński|łac.]] ''Liptovium'', [[Język niemiecki|niem.]] ''Liptau'', [[Język węgierski|węg.]] ''Liptó''
== Położenie i obszar ==
Liptów obejmuje obszar centralnie położonej [[Kotlina Liptowska|Kotliny Liptowskiej]] oraz stoki otaczających ją pasm górskich: [[Tatry Wysokie|Tatr Wysokich]] (częściowo), [[Tatry Zachodnie|Tatr Zachodnich]] i [[Góry Choczańskie|Gór Choczańskich]] od północy, [[Wielka Fatra|Wielkiej Fatry]] od zachodu i [[Niżne Tatry|Niżnych Tatr]] od południa. Na wschodzie granicą Liptowa jest niewysoki dział wodny, przez który Kotlina Liptowska graniczy z [[Kotlina Popradzka|Kotliną Popradzką]].
Jako kraina historyczna Liptów na wschodzie sąsiaduje ze [[Spisz]]em, na południowym wschodzie z [[Gemer]]em, na południowym zachodzie z terenami dawnej żupy zwoleńskiej, na zachodzie z Turcem, zaś na północy z [[Orawa (region)|Orawą]] i - przez grzbiet Tatr - z polskim [[Podhale]]m.
Główne miejscowości: [[Rużomberk]] i [[Liptowski Mikulasz]].▼
Powierzchnia Liptowa, przyjmowana tu jako powierzchnia żupy liptowskiej wg stanu z [[1910]] r., liczy 2 247 km². Wg aktualnego podziału administracyjnego Słowacji odpowiada to dość dokładnie dzisiejszym powiatom [[Rużomberk]] i [[Liptowski Mikulasz]] z dodatkiem na wschodzie gmin Štrba, Štrbské Pleso (miejscowość)|Štrbské Pleso]] i Liptovská Teplička, należących już do powiatu [[Poprad]].
== Ukształtowanie terenu ==
Kotlina Liptowska, przecięta ze wschodu na zachód [[Wag]]iem, nie prezentuje płaskiej równiny, lecz jest stosunkowo mocno pofalowana. Obłe, lecz dość wysokie ciągi wzgórz porozdzielane są obniżeniami z ciekami licznych dopływów Wagu, które w swych wyższych partiach rozcinają otaczające kotlinę zbocza górskie długimi i często bardzo głębokimi dolinami. Najbardziej płaską dawniej część kotliny zajmuje dzisiejszy zbiornik wodny [[Liptovská Mara]].
== Historia ==
Pierwsza wzmianka o Liptowie pochodzi z [[1231]] r. Samodzielna żupa liptowska powstała ok. [[1280]] r. Jej siedzibą były kolejno zamki: Liptowski Stary Hrad (tzw. Zamek Sielnicki), Liptowska Mara (dziś pod wodami jeziora zaporowego), Niemiecka (dziś [[Partizánska Ľupča)|Partyzancka]] Lupcza, a od roku [[1677]] [[Liptowski Mikulasz]].
== Miejscowości ==
Główne miejscowości Liptowa rozłożone są w Kotlinie Liptowskiej, wzdłuż rzeki [[Wag]]. Pozostałe - w większości u wylotów dolin rzecznych z otaczających je pasm górskich.
{{Słowacja stub}}
| |||