Hezychazm: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne, niepotrzebne podwojenie szczegółowych informacji w akapicie wstępnym i dalej |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 3:
[[Image:Athos_dochiariou_axb01.jpg|thumb|Monaster Dochiariou u stóp góry Athos]]
Charakterystyczna dla hezychazmu metoda modlitewnego skupienia jest potwierdzona dopiero w dokumentach z końca XIII wieku, choć wypływa z dawniejszej tradycji monastycznej Wschodu. Autorstwo traktatu poświęconego tej metodzie przypisuje się [[Symeon Nowy Teolog|Symeonowi Nowemu Teologowi]] lub [[Grzegorz Synaita|Grzegorzowi Synaicie]] ([[1255]]–[[1346]]). Entuzjastami nurtu hezychastycznego byli m.in. [[Atanazy I|Athanasios I]], wybitny [[Patriarcha Konstantynopola|patriarcha]] [[Konstantynopol|Konstantynopola]] ([[1289]]–[[1293]], [[1303]]–[[1309]]); [[Theolēptos]] ([[1250]]–[[1321]]/[[1326]]), metropolita [[Philadelpheia|Philadelpheii]] w [[Azja Mniejsza|Azji Mniejszej]]; cesarz [[Jan VI Kantakuzen]] ([[1341]]–[[1354]]) oraz świecki teolog [[Nikolas Kabasilas]]. Doktrynę rozwinął jednak w sposób najpełniejszy dopiero [[Grzegorz Palamas|Grēgorios Palamas]] ([[1296]]–[[1359]]), mnich z góry [[Athos]], od którego nazwiska hezychazm zwano często palamizmem. Jako drogę do mistycznego stanu, w którym oczom człowieka objawia się Światłość Boża (taka, jaką na [[Góra Tabor|górze Tabor]] ujrzeli apostołowie) hezychaści zalecali powtarzanie w duchu krótkiej modlitwy: [[Modlitwa jezusowa|„Panie Jezu Chryste, Synu Boży, miej miłosierdzie nade mną”]], przyjęcie pozycji siedzącej z głową skłonioną ku brzuchowi i wstrzymywanie tchu.
Przeciwnicy Palamasa krytykowali psychosomatyczny, oparty na rytuale modlitewno-ascetycznym aspekt metody hezychastycznej. Naukę o „wyciszeniu” uznawali za niebezpieczny przesąd wiodący ku herezji. Przewodził im początkowo uczony mnich [[Barlaam z Kalabrii]], a jego stanowisko podzielali m.in. teolog [[Grēgorios Akindynos]] oraz teolog i kronikarz [[Nikifor Grigoras|Nikēphoros Grēgoras]]. Złośliwi krytycy określali hezychastów jako ''omphaloskopoi'', „wpatrzonych w pępek”, nawiązując do popularnej wśród mnichów techniki koncentracji.
| |||