Dąb omszony: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nova (dyskusja | edycje)
m →‎Ochrona: drobne redakcyjne
Nova (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Roślina infobox
|nazwa = Dąb omszony
|obrazek = Quercus pubescens.jpg
|opis obrazka =
|system=Reveala
|nazwa = Dąb omszony
|podkrólestwo = [[naczyniowe]]
|nadgromada = [[nasienne]]
Linia 9 ⟶ 8:
|klasa = ''[[Rosopsida]]''
|rząd = [[bukowce]]
|podrząd =
|rodzina = [[bukowate]]
|podrodzina =
|plemię =
|podplemię =
|rodzaj = [[dąb]]
|podrodzaj = ''Quercus''
|gatunek = dąb omszony
|podgatunek =
|odmiana =
|status CzL=E
|łacina = ''Quercus pubescens'' Willd.
|cytat = Berlin.Baumz.279 1796
|synonim= ''Q. lanuginosa'' Thuill.
|status CzK=EN
|status CzL=E
|commons=Quercus pubescens
}}
'''Dąb omszony''' (''Quercus pubescens'' Willd.) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[drzewo|drzewa]] lub [[krzew]]u należący do rodziny [[bukowate|bukowatych]] (''Fagaceae'' Dumort.). Jest drzewem ciepłolubnym, występuje w zachodniej i południowej [[Europa|Europie]], a także w Azji Mniejszej. Rośnie często na glebach wapiennych i łatwo znosi suszę. Pospolity gatunek w obszarze śródziemnomorskim. W Polsce osiąga północną granicę zasięgu. Jest u nas gatunkiem bardzo rzadkim na stanowiskach naturalnych.
 
=== Charakterystyka ===
'''Dąb omszony''' (''Quercus pubescens'' Willd.) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[drzewo|drzewa]] lub [[krzew]]u należący do rodziny [[bukowate|bukowatych]]. Jest drzewem ciepłolubnym, występuje w zachodniej i południowej [[Europa|Europie]], a także w Azji Mniejszej. Rośnie często na glebach wapiennych i łatwo znosi suszę. Pospolity gatunek w obszarze śródziemnomorskim. W Polsce osiąga północną granicę zasięgu. Jest u nas gatunkiem bardzo rzadkim na stanowiskach naturalnych.
 
===Charakterystyka===
[[Grafika:Quercus pubescens in Bielinek kz.jpg|250px|thumb|left|Dęby omszone w rezerwacie Bielinek nad Odrą]]
[[Grafika:Quercus pubescens leaves kz.jpg|250px|thumb|left|Omszony pęd i spód liści]]
Linia 37 ⟶ 30:
;[[Liść|Liście]]: Ustawione [[ulistnienie|skrętolegle]], długości 6–12 cm, ogonek długości 1,2–1,5 cm. Od spodu są obficie, szaro owłosione, z wiekiem nieco łysieją. Blaszka liściowa owalna o nieregularnych, zatokowych wcięciach.
;[[Kwiat]]y: [[Kwiaty męskie]] zebrane w długie, zwisające [[Kotka (botanika)|kotki]], żeńskie siedzące, osadzone na krótkich szypułkach w grupach po 2–5. Kwitnie w kwietniu i w maju.
;[[Owoc]]e: [[żołądź (botanika)|Żołędzie]] krótkoszypułkowe, błyszczące, jasnobrązowe. Dojrzałe mają owalny kształt, miseczki złożone ze ściśle przylegających łusekiłusek i puszysto owłosione. Są mniejsze, niż u dębu szypułkowego.
;[[Biotop]]: Rośnie na śródziemnomorskich wybrzeżach i urwiskach przeważnie do 800 m n.p.m., czasem osiąga 1500 m n.p.m. Tworzy czyste jednogatunkowe dąbrowy lub lasy mieszane z [[dąb bezszypułkowy|dębem bezszypułkowym]], [[dąb burgundzki|dębem burgundzkim]], [[grab pospolity|grabem pospolitym]], [[klon polny|klonem polnym]] i [[bez czarny|czarnym bzem]]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych [[gatunek charakterystyczny]] dla O. ''[[Quercetalia pubescenti-petraeae]]'', [[Zespół roślinności|Ass.]] [[Quercetum pubescenti-petraeae]]. <ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Matuszkiewicz |imię= Władysław |autor link= |inni= |tytuł= Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski |url= |data= |rok=2006 |miesiąc= |wydawca= Wyd. Naukowe PWN |miejsce= Warszawa |isbn = 83-01-14439-4 |strony= |rozdział= |adres rozdziału= |cytat = }}</ref>
 
===Zmienność Ekologia ===
Rośnie na śródziemnomorskich wybrzeżach i urwiskach przeważnie do 800 m n.p.m., czasem do 1500 m n.p.m. Rośnie często na glebach wapiennych i łatwo znosi suszę. Tworzy czyste jednogatunkowe [[dąbrowa (las)|dąbrowy]] lub [[las mieszany|lasy mieszane]] z [[dąb bezszypułkowy|dębem bezszypułkowym]], [[dąb burgundzki|dębem burgundzkim]], [[grab pospolity|grabem pospolitym]], [[klon polny|klonem polnym]] i [[bez czarny|czarnym bzem]].
Tworzy [[hybryda (biologia)|mieszańce]] z [[dąb szypułkowy|dębem szypułkowym]] i [[dąb bezszypułkowy|d. bezszypułkowym]] (''Q. x rosacea'' Bechst. = ''Q. x intermedia'' Boenn.). <ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Rutkowski |imię=Lucjan |autor link= |inni= |tytuł= Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej |url= |data=2006 |rok= |miesiąc= |wydawca= Wyd. Naukowe PWN |miejsce= Warszawa |isbn = 83-01-14342-8 |strony= |rozdział= |adres rozdziału= |cytat = }}</ref>
 
=== zagrożenia i ochrona===
;[[Biotop]]: Rośnie na śródziemnomorskich wybrzeżach i urwiskach przeważnie do 800 m n.p.m., czasem osiąga 1500 m n.p.m. Tworzy czyste jednogatunkowe dąbrowy lub lasy mieszane z [[dąb bezszypułkowy|dębem bezszypułkowym]], [[dąb burgundzki|dębem burgundzkim]], [[grab pospolity|grabem pospolitym]], [[klon polny|klonem polnym]] i [[bez czarny|czarnym bzem]]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych [[gatunek charakterystyczny]] dla O. ''[[Quercetalia pubescenti-petraeae]]'', [[Zespół roślinności|Ass.]] [[Quercetum pubescenti-petraeae]]. <ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Matuszkiewicz |imię= Władysław |autor link= |inni= |tytuł= Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski |url= |data= |rok=2006 |miesiąc= |wydawca= Wyd. Naukowe PWN |miejsce= Warszawa |isbn = 83-01-14439-4 |strony= |rozdział= |adres rozdziału= |cytat = }}</ref>
w Polsce występuje na jedynym stanowisku naturalnym - w [[rezerwat przyrody Bielinek|rezerwacie przyrody Bielinek]] nad Odrą (województwo zachodniopomorskie).
 
=== Zmienność ===
Tworzy [[hybryda (biologia)|mieszańce]] z [[dąb szypułkowy|dębem szypułkowym]] i [[dąb bezszypułkowy|d. bezszypułkowym]] (''Q. x rosacea'' Bechst. = ''Q. x intermedia'' Boenn.). <ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Rutkowski |imię=Lucjan |autor link= |inni= |tytuł= Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej |url= |datarok=2006 |rok= |miesiąc= |wydawca= Wyd. Naukowe PWN |miejsce= Warszawa |isbn = 83-01-14342-8 |strony= |rozdział= |adres rozdziału= |cytat = }}</ref>.
 
=== zagrożeniaZagrożenia i ochrona===
wW Polsce występuje na jedynym stanowisku naturalnym - w [[rezerwat przyrody Bielinek|rezerwacie przyrody Bielinek]] nad Odrą (województwo zachodniopomorskie).
 
Informacje o stopniu zagrożenia na podstawie:
* [[Polska Czerwona Księga Roślin|Polskiej Czerwonej Księgi Roślin]] <ref>{{cytuj książkę|imię=K. |nazwisko=Zarzycki |imię2=R.|nazwisko2=Kaźmierczakowa|tytuł=Polska Czerwona Księga Roślin |miejsce=Kraków |rok=2001|wydawca= IB PAN |id=83-89648-38-5}}</ref> - gatunek zagrożony (kategoria zagrożenia EN).
* [[Czerwona lista roślin i grzybów Polski|Czerwonej listy roślin i grzybów Polski]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Mirek |imię= Zbigniew |imię2= Kazimierz |nazwisko2=Zarzycki |tytuł=Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski |miejsce=Kraków |rok=2006 |wydawca= IB PAN|miejsce=Kraków |isbn = 83-89648-38-5 |strony=102}}</ref> - gatunek wymierający, krytycznie zagrożony (kategoria zagrożenia E).
 
=== Zastosowanie ===
* [[Drewno (technika)|Drewno]] twarde, trwałe, lecz trudne w obróbce. Dawniej wykorzystywane na podkłady kolejowe.
 
=== Przypisy ===
<references/>
 
[[Kategoria:Bukowate]]
[[Kategoria:Rośliny chronione]]