Cmentarz Mogilski: Różnice pomiędzy wersjami

Cmentarz założono w [[1795]] <ref name="ENH">Ryszard Dzieszyński, Jan L. Franczyk, ''Encyklopedia Nowej Huty'', Kraków 2006, ISBN 978-83-7490-060-7</ref> jako cmentarz parafialny parafii pw. św Bartłomieja w Mogile. Służył jako miejsce pochówków mieszkańców wsi: Mogiła, Łęg i [[Czyżyny]]. Najstarszy zachowany dziś grób, należący do rodziny Styczniów, pochodzi z [[1854]]. W roku [[1842]] cmentarz otoczono wałem ziemnym, a w [[1901]] uległ poszerzeniu<ref name="ENH"/>. Gdy w [[1949]], tuż za cmentarnym ogrodzeniem zaczęto wznosić pierwsze osiedla Nowej Huty, cmentarz stał się miejscem spoczynku pierwszych mieszkańców nowego miasta. Z lat 50. [[XX wiek]]u pochodzi duża kwatera dziecięcych grobów, zwłaszcza [[noworodek|noworodków]] i [[niemowlę|niemowląt]]. Z chwilą otwarcia [[Cmentarz Grębałów|Cmentarza w Grębałowie]] w [[1964]], stary cmentarz w Mogile postanowiono zamknąć. Od tego momentu grzebani mieli być tutaj jedyni ci, którzy posiadali na tym cmentarzu rodzinne groby bądź grobowce. Po przemianach ustrojowych na początku lat 90. OO Cystersi przeprowadzili inwentaryzację istniejących mogił, pobierając od rodzin zmarłych stosowne opłaty, a odzyskane miejsca postanowiono sprzedać pod nowe grobowce. Akcja niekontrolowanej rozbudowy cmentarza, wraz z zajęciem pasa sanitarnego, spotkała się ze zdecydowanym protestem okolicznych mieszkańców oraz interwencją krakowskiej kurii metropolitarnej. W chwili obecnej pogrzeby na cmentarzu odbywają się sporadycznie jedynie do rodzinnych mogił i grobowców.

 

[[Grafika:Cemetery in Mogiła by Maire 4.jpg|thumb|200px|left|Cmentarz w Mogile]]

Nad cmentarzem góruje mocno zaniedbany, ze śladami licznych uszkodzeń, pozbawiony tablic epitafijnych, zbudowany z czerwonej cegły, zwieńczony niezachowanym dziś krzyżem, grobowiec rodziny Rogozińskich. Spoczywa w nim rodzina Kazimierza Rogozińskiego, właściciela zbudowanej na przełomie [[XIX wiek]]u i [[XX wiek]]u pięknej eklektycznej willi, zachowanej do dziś przy ulicy Sieroszewskiego.

Przy głównej alejce ustawiono pomnik nagrobny z niezachowanej mogiły, z ledwo dziś czytelnym napisem na alabastrowej tablicy. Należał on do Karola Żabińskiego (1857-1911) właściciela jednego z trzech mogilskich młynów. Na grobie Jana Zbroi zm. 1932 mieszkańca Czyżyn zobaczyć można kamienną figurę modlącego się Chrystusa, jest ona jednym z nielicznych zachowanych na tutejszym cmentarzu przykładów rzeźby nagrobnej. Warto także wspomnieć postać Apolonii z Horów Dyniowej zm. 1954, spoczywającej obok swojego tragicznie zmarłego w 1925 uzdolnionego artystycznie syna Romualda, do legendy przeszła bowiem słynna ogrodowa restauracja urządzana przez panią Apolonię w swoim ogrodzie naprzeciwko mogilskiego klasztoru w trakcie corocznego wrześniowego odpustu w Mogile.

 

* Adam Gryczyński, ''Czas zatrzymany'', Kraków 2007, album zdjęć i wspomnień o dawnych mieszkańcach wsi zajmowanych obecnie przez nowohuckie osiedla.

 

<references/>

 

{{Commonscat|Mogiła Cemetery}}

 

[[Kategoria:Cmentarze Krakowa|Mogiła, Cmentarz]]