Kościół św. Józefa w Krakowie (Podgórze): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m koordynaty poprawione
drobne redakcyjne
Linia 1:
[[Grafika:Krakow Podgorze church 20070814 1755.jpg|right|200px|thumb|Kościół św. Józefa w Krakowie]]
'''Kościół parafialny pw. św. Józefa''' – świątynia w [[Kraków|Krakowie]], usutuowanausytuowana w [[Rynek Podgórski w Krakowie|Rynku Podgórskim]] na północnych stokach [[Krzemionki Podgórskie|Krzemionek Podgórskich]] w południowo-środkowej części Krakowa, zbudowana w latach [[1905]]-[[1909]] według projektu [[Jan Sas Zubrzycki|Jana Sas-Zubrzyckiego]], według [[architektura|architektury]] [[neogotyk|neogotyckiej]]. Jest to największy kościół w [[Podgórze (dzielnica Krakowa)|Podgórzu]].
 
== Historia ==
Wnętrze kościoła, ukształtowane zostało na podobieństwo gotyckiej [[katedra (budynek)|katedry]] w wersji tzw. [[Architektura gotycka|gotyku nadwiślańskiego]]. Wypełnione jest licznymi [[ołtarz|ołtarzami]], ławkami i innymi elementami w większości wykonanymi w drewnie. Prace przy jego wyposażeniu trwały latami. W okresie powojennym zmieniono położenie niektórych ołtarzy oraz [[ambona (architektura)|ambony]], zamurowano [[arkada|arkady]] pomiędzy [[ambit|ambitem prezbiterialnym]] a dawną kaplicą Serca Jezusowego (obecnie Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i Wiecznej Adoracji). Jako pierwsze powstały ołtarze: główny (w [[prezbiterium]]) oraz Zwiastowania (dawniej w prawym ramieniu [[transept|transeptu]]). Prace przy nich trwały w latach [[1908]]-[[1909]]. Ołtarz główny był pierwotnie zintegrowany kompozycyjnie z [[Apsyda (architektura)|absydą]] prezbiterialną, otwierającą się ostrołukowymi arkadami na obejście i nie miał nastawy. Składał się wyłącznie z [[Mensa (budownictwo)|mensy]] i stojących na niej: [[tabernakulum]] oraz figury [[św. Józef|św. Józefa]]. Zarówna mensa ołtarza głównego, jak i tabernakulum są jedynymi źródłowo potwierdzonymi dziełami Sasa-Zubrzyckiego we wnętrzu kościoła. Zaprojektowaną przez niego mensę wykonał podgórski kamieniarz Bodnicki, natomiast tabernakulum - jak głosi umieszczony na nim napis: ''wymyślone przez [[Jan Sas Zubrzycki|Jana Sasa-Zubrzyckiego]]'' - [[Piotr Seip]] w [[1909]]r. Całości dopełniła figura św. Józefa, dłuta krakowskiego rzeźbiarza [[Zygmunt Langman|Zygmunta Langmana]]. Jednocześnie z ołtarzem głównym w zachodnim (prawym) ramieniu [[transept|transeptu]] stanął ołtarz pw. Zwiastowania NMP. W przeciwieństwie do ołtarza głównego uzyskał on rozbudowaną i dużych rozmiarów nastawę (obecnie stojącą w ołtarzu głównym). Jest ona dziełem krakowskich rzeźbiarzy-rzmieślnikówrzemieślników [[Wit Wisz|Wita Wisza]], [[Maksymilian Krzyka|Maksymiliana Krzyka]] i [[Jan Józef Górecki|Jana Józefa Góreckiego]]. Z tymi trzema postaciami związane są także inne elementy ruchomego wyposażenia '''kościoła św. Józefa''': ambona z [[1910]] r., ołtarze boczne z lat [[1910]]-[[1911]] Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Antoniego. Wit Wisz i Maksymilian Krzyk są ponadto wymieniani w archiwaliach jako autorzy ołtarza Matki Boskiej Częstochowskiej w kaplicy przy nawie bocznej. W [[1917]] r. powstał ołtarz św. Wincentego Ferreriusza w kaplicy przy prawej nawie bocznej. W kaplicy Adoracji ustawiono neogotycki ołtarz Najświętszego Serca Jezusowego, zakupiony od OO. Franciszkanów z Krakowa. W 1922 r. zamontowano organy. Miały one dość burzliwą historię. Wykonane jeszcze przed [[I wojna światowa|pierwszą wojną światową]] w firmie [[Adolf Homan|Adolfa Homana]], przeznaczone były do kościoła w [[Baku]] na [[Kaukaz|Kaukazie]]. Wybuch wojny i późniejsze wydarzenia uniemożliwiły realizację tego celu. Organy zostały wreszcie zakupione przez parafię św. Józefa i ustawione w chórze nad głównym wejściem do świątyni.
 
Ciekawostką jest że w czasie budowy tego kościoła odkryto jaskinię ze śladami prac alchemicznych, która według badaczy zawierała pozostałości prac mistrza [[Pan Twardowski (postać)|Twardowskiego]], czyli historycznego alchemika króla Zygmunta Augusta - niemca Laurentiusa Dhura (z łac. Durentiusa).
 
== Kościół obecnie ==
W [[1999]] r. decyzją ówczesnego proboszaproboszcza ks. Franciszka Kołacza, kościół oddano do renowacji. Odnowiono ołtarz główny, ołtarze boczne, ambonę oraz organy. Przywrócono pierwotną kolorystykę, która została zatracona podczas renowacji w czasach ks. proboszcza Franciszka Mirka, kiedy to zmieniono barwy na czerwono-niebieskie co fatalnie wpłynęło na wygląd kościoła odbierając mu jego monumentalność i katedralny charakter. Obecnie kościół ma biało-szare barwy co przywróciło mu jego dawny charakter.
 
{{koordynaty|50|2|36|N|19|56|59.7|E|scale:10000}}
 
[[Kategoria:Zabytkowe kościoły Krakowa|Józefa w Krakowie]]
[[Kategoria:Świątynie pod wezwaniem św. Józefa|Kraków, Podgórze]]