Front (wojsko): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne
literówki
Linia 1:
'''Front''' (z [[łacina|łac.]] frons - czoło)
# Podczas wojny, najdalej wysunięta do przodu rubież walczących wojsk lub ich czołowych elementów ugrupowania bojowego (operacyjnego). Inaczej położenie własnych jednostek wojskowych znajdujących się najbliżej nieprzyjaciela; obszar walk. Zwykle po drugiej stronie frontu znajdują się wrogie jednostki, których pozycję wyznacza ten sam front. Szczególnie trwałe linie frontu miały miejsce podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]], kiedy wrogie sobie jednostki zajmowały równoległe linie [[okop]]ów, przedzielone wąskim pasem tzw. ziemi niczyjej ([[wojna pozycyjna]]). Zależnie od charakteru działań działań wojsk rozróżnia się front natarcia, front przełamania, front obrony, front działania, front walki, front ciągły. Front działania poszczególnych jednostek, związków operacyjnycjoperacyjnych lub związków strategicznych ma określona szerokość, która zależy od sytuacji bojowej, od rodzaju związku, od wykonywanego zadaniaszadania oraz posiadanych sił i środków. Tworzenie Frontów było zwiazanezwiązane było z powstaniem nowej formy działań wojennych - operacji i koniecznością centralizowanego dowodzenia (kierowania) wojskami.
# W odróżnieniu od zaplecza - aktywnie działająca część sił zbrojnych wraz z obszarem, na którym te siły działają, niezależnie od Teatru działań wojennych.
# Całość lub część sił zbrojnych danego państwa lub bloku państw, rozwinięta na określonym teatrze działąń wojennych np. [[front zachodni (II wojna światowa)|front zachodni]], [[front wschodni]] – pojęcia z I i [[II wojna światowa|II wojny światowej]], określające obszary walk powiązane geograficznie z [[Europa|Europą]]. Front zachodni obejmował walki na zachód od [[Niemcy|Niemiec]] (we [[Francja|Francji]], [[Belgia|Belgii]] i [[Holandia|Holandii]]), zaś wschodni – na wschód od Niemiec ([[Rosja]] (w I wojnie światowej), [[Polska]], [[Bałkany]] (w czasie II wojny światowej) , [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]). Front bałkański - podczas I wojny światowej pod pojęciem frontu wschodniego można rozumieć również [[Bałkany]], choć często stosuje się ten osobny termin. Wyróżniano także front afrykański, front dalekowschodni.
# Tzw. drugi front to podczas II wojny światowej – początkowo hipotetyczne – miejsce prowadzenia walk lądowych z Niemcami w Europie po [[1941]] roku w innym miejscu, niż na froncie wschodnim. Od [[Plan Barbarossa|ataku Niemiec na ZSRR]], to ZSRR dźwigał przeważający ciężar walk, przy jedynie stosunkowo niewielkim zaangażowaniu [[alianci|aliantów]] zachodnich na froncie afrykańskim. Otwarcie drugiego frontu miałoby odciągnąć część sił niemieckich ze wschodu i było postulatem zgłaszanym przez władze radzieckie wobec aliantów zachodnich. [[Winston Churchill]] nalegał, by drugi front otworzyć na Bałkanach (chciał zabezpieczyć państwa Europy Środkowej przed wejściem w obszar wpływów ZSRR), a [[Józef Stalin|Stalin]] – by front został otwarty we Francji. Ostatecznie wygrała koncepcja Stalina i drugi front (front zachodni) utworzono [[6 czerwca]] [[1944]] r. przez [[lądowanie w Normandii]] (zobacz też: [[żelazna kurtyna]]).
# W lotnictwie - ugrupowanie bojowe, w którym pojedyńczepojedyncze samoloty (grupy) rozmieszczone sa w czasie lotu w linii prostej prostopadłej do kierunku lotu.
# Strona szyku pieszego, samochodów, wozów bojowych w którym żołnierze , samochody, transportery, czołgi zwracajazwracają sie twarzą, czołem pojazdu, wozu bojowego. [[Image:Army group Nato.png|thumb|200px|Symbol frontu/grupy armii]]
# Wyższy [[związek operacyjny]] o zmiennej strukturze organizacyjnej składający sie z dowództwa, kilku (dwóch lub więcej) [[armia|armii]] (ogólnowojskowych, pancernych, lotniczych itp.) oraz [[związek operacyjny|związków taktycznych]] i oddziałów rodzajów wojsk i służb niezbędnych do zapewnienia dowodzenia oraz operacyjnego, tyłowego, materiałowego i technicznego zabezpieczenia działań całości jego sił, jak również wsparcia jego związków operacyjnych. Może być wzmacniany związkami operacyjnymi i taktycznymi lub siłami z rezerw naczelnego dowództwa. Front przeznaczony jest do wykonywania zadań operacyjno-strategicznych na [[Teatr działań wojennych|teatrze działań wojennych]], samodzielnym kierunku strategicznym lub jednym-dwóch ważnych kierunkach operacyjnych. Zadania te front wykonuje samodzielnie lub we bwspółdziałaniuwspółdziałaniu z innymi frontami lub w składzie '''grupy frontów'''. Na kierunkach nadmorskich może współdziałacwspółdziałać z siłami morskimi. '''[[:Kategoria:Fronty rosyjskie|Fronty rosyjskie]]''' - termin ten po raz pierwszy pojawił się w wojskach carskiej [[Rosja|Rosji]] przed I wojną światową w [[1914]] roku. W celu właściwego dowodzenia wojskami na zachodnim teatrze działań wojennych było utworzone, a z chwilą wybuchu wojny rozwinięte frontowe dowództwo z podporządkowanymi siłami wojsk. Wtedy to podzielono kilka zgromadzonych armii na dwa fronty: jeden naprzeciw wojsk [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]] ([[Front Południowo-Zachodni (rosyjski)|Front Południowo-Zachodni]]), a drugi naprzeciw wojsk niemieckich ([[Front Północno-Zachodni (rosyjski)|Front Północno-Zachodni]]). W czasie wojny ilość frontów zwiększyła sie do pięciu. Front wtedy był przeznaczony do wykonania głównych zadań strategiczno obronnych. '''[[Fronty radzieckie]]''' - w czasie wojny domowej w Rosji sowieckiej w l. [[1918]]-[[1922]] fronty znalazły dalszy rozwój i doskonalenie. PoczatkowoPoczątkowo były rozwinięte 4 fronty, które były przeznaczone do zadań strategicznych. W miarę rozszerzenia ilości zadań strategicznych ilość frontów zwiększono do 6-7, w tym dwa fonty w [[wojna polsko-bolszewicka|wojnie polsko-bolszewickiej]] - [[Front Zachodni (radziecki)|Front Zachodni]] i [[Front Południowo-Zachodni (radziecki)|Front Południowo-Zachodni]]. Ponownie pojawiły się w l. [[1938]]-[[1940]], z związku z [[Bitwa nad Chałchin-Goł|walkami na Chałyn-Goł]], [[Agresja ZSRR na Polskę 1939|inwazją ZSRR na Polskę]] i zajęciem [[Besarabia|Besarabii]]. Na szerszą skalę tworzono je podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w wyniku przekształceń okręgów wojskowych. W czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej [[1941]] - [[1945]] początkowo było utworzone 5 frontów. W czasie późniejszym było 10 do 15 frontów w zależności od szerokości strategiczej całego frontu walki z Niemcami i stojących przed frontami zadań. Wykonywały w większości zadania operacyjne i tylko w oddzielnych przypadkach zadania strategiczne. Osiąganie zadań strategicznych było powierzane grupom frontów np. [[operacja Bagration]], [[operacja berlińska]]. Ponownie zamierzano je utworzyć podczas inwazji na [[NATO]]. '''[[Fronty polskie]]''' - nazwa używana była również w Polsce - zarówno w latach [[1919]]-[[1920]] (kiedy powstało łącznie 15 frontów, jednak w większości przypadków nazywano tak każdą formację wojskową większą od [[grupa operacyjna|grupy operacyjnej]] (niekiedy nawet mniejszą - [[Front Śląski]], [[Front Poleski]]), choć zdarzały się wyjątki - [[Front Przeciwniemiecki]], [[Front Litewsko-Białoruski]], [[Front Północny (1920)|Front Północny]] i [[Front Środkowy (1920)|Front Środkowy]]), jaki i 1939 roku, kiedy terminu używano zamiennie z '''grupą armii,''' choć w rzeczywistości także nie osiągnęły większych rozmiarów. Termin obecnie nie używany, wyparty przez swojego w krajach zachodniej Europy i USA - [[grupa armii|grupę armii]] lub grupę wojsk (jak np. przez wojska radzieckie i sojusznicze podczas [[Operacja Dunaj|operacji Dunaj]]).
 
==Bibliografia==