Żmudzini: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Man (dyskusja | edycje)
podmiana grafiki na polskojęzyczną
Man (dyskusja | edycje)
lit., +fotka
Linia 19:
* na określenie osób deklarujących narodowość żmudzką.
 
Nazwa Żmudzini wywodzi się od słowa ''ziemaj'' – ''nisko'', gdyż plemiona żmudzkie zamieszkiwały nizinne tereny dzisiejszej Litwy. Mieszkańców obszarów dorzecza górnego Niemna, o bardziej zróżnicowanej morfologii, wyżynnej, nazywano [[AuksztotAuksztoci|Auksztotami]]ami, od wyrazu ''auksztas'' – ''wysoki''. W późniejszych wiekach termin Auksztot zanikł i ludność tę nazywano po prostu Litwinami, natomiast nazwy Żmudzini używa się do dziś.
 
Plemiona żmudzkie do [[XII wiek]]u były niezależne, rządzone przez książąt, choć przy wciąż dużym znaczeniu systemu rodowego. Od początku [[XIII wiek]]u ziemie Żmudzinów w coraz większym stopniu najeżdżały wojska [[Zakon kawalerów mieczowych|Zakonu kawalerów mieczowych]], a od [[1237]] – [[Zakon krzyżacki|Krzyżaków]]. Pomimo pewnych sukcesów Żmudzinów i innych sprzymierzonych plemion bałtyckich w walce z "[[krucjata]]mi" (zwycięstwa [[bitwa pod Szawlami|pod Szawlami]] w [[1236]] i [[bitwa pod Durben|pod Durben]] w [[1260]]) układ sił niekorzystny dla Żmudzinów wymusił na nich poddanie się około [[1240]] władzy formującego się pod berłem [[Mendog]]a państwa litewskiego.
Linia 36:
komentuje używanie języka ruskiego jako urzędowego w Wielkim Księstwie.
 
[[Grafika:Litwa-Szawle Gora Krzyzy.jpg|thumb|255px|Góra Krzyży pod [[Szawle|Szawlami]] upamiętniająca chrzest Żmudzi]]
Po przyłączeniu Żmudzi do Litwy w [[1410]] podjęto próby chrystianizacji mieszkańców. W [[1413]] oficjalnie ogłoszono przyjęcie [[katolicyzm]]u przez Żmudzinów. Był to ostatni naród Europy, który przyjął chrześcijaństwo, jeśli nie liczyć plemion tajgi i tundry skrajnej północy i północnego wschodu Europy. Napotkało to opór wśród ludności żmudzkiej, kojarzącej katolicyzm z wrogimi Krzyżakami i przywiązanej do wiary przodków. W [[1418]] i [[1441]] Żmudzini wszczęli powstania antychrześcijańskie i antylitewskie.