Wojna austriacko-szwajcarska (1499): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
SpBot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: da:Schwabiske Krig
m lit.
Linia 3:
===Konflikt pomiędzy Habsburgami a Szwajcarami===
 
W XV w. Habsburgowie na skutek licznych konfliktów utracili wszystkie swoje posiadłosci w [[Szwajcaria|Szwajcarii]] (1415 Aargau, 1460 Thurgau). Po roku [[1460]] szwajcarskie miasta zawarły sojusze z miastami Rzeszy na północ od Renu (Rottweil, Muehlhausen, Buchorn i Wangen). Szwajcarskie miasta Zurich oraz [[Berno]] starały się włączyć do związku także Konstancję, silnie związaną z tymi miastami. Niektóre z miast odrzuciły ofertę przystąpienia do Związku. W roku [[1468]] w wyniku [[wojna szwajcarsko-austriacka o Sundgau|wojny z Austrią]] (tzw. Waldshuterkrieg) w południowym Szwarzwaldzie Szwajcarzy utracili Sungau. W wojnie burgundzkiej jednak okazali się lepsi, rozciagając swoje panowanie nad spornymi terytoriami. Także habsburski regent [[Tyrol]]u i Górnej Austrii, książeksiążę Zygmunt Austriacki w roku 1474 uznał stan posiadania Szwajcarów. Za rządów cesarza Fryderyka III Habsburga pojawiły się jednak kolejne zagrożenia restytucji habsburskiej w Aargau i Thurgau.
 
===Związek Szwabski===
 
W II połowie XV w. Habsburgowie narażeni byli na częste konflikty z sąsiadami. Podczas gdy rzymsko-niemiecki cesarz Fryderyk III od roku [[1477]] uwikłany był w wojnę z królem węgierskim Maciejem Corvinusem, bawarscy książęta z dynastii Wittelsbachów odzyskali władzę w południowych Niemczech. Fryderyk III utracił w końcu wszystkie swoje sporne posiadłości na rzecz króla [[Węgry|Węgier]], po czym schronił się w jednym z klasztorów. Jego bratanek książeksiążę Zygmunt Austriacki przekazał w zastaw książętom bawarskim hrabstwo Tyrolu a w roku [[1487]] odsprzedał im ziemie Górnej Austrii z wyjątkiem Vorarlbergu.
 
W tej sytuacji cesarz Fryderyk III powrócił na scenę polityczną, oddał Zygmunta pod opiekę, wypędzając ze swoich ziem całą szlachtę związaną z rodem Wittelsbachów. Wśród niej znajdowało się wielu władców popierającyh prawa Szwajcarów m.in. hrabia Jerzy von Sargans oraz hrabia Gaudenz von Matsch. W roku [[1488]] z inicjatywy Habsburgów południowe miasta niemieckie zawiązały sojusz zwany Związkiem Szwabskim. Ofertę przystąpienia do związku odrzucili stanowczo Szwajcarzy. Związek Szwabski stał się obok Szwajcarów i księstwa Bawarii najpotężniejszą siłą w południowych Niemczech.
Linia 45:
Dnia 21 maja Szwajcarzy po raz trzeci napotkali siły szwabskie, tym razem pod Hegau. Z uwagi jednak na przewagę liczebną wroga, wycofali się bez walki w okolice Renu. Cesarz zamierzał dotrzeć do Glurns, gdzie chciał wzmocnić swoje siły. Dnia [[22 maja]] Szwajcarzy przypuscili kolejny atak na przeciwnika i w [[bitwa pod Calven|bitwie pod Calven]] rozbili jego siły. Następnie dokonali masakry jeńców, oraz spustoszyli okolicę. Tydzień póżniej siły Maksymiliana w rewanżu spustoszyły Engadin, po czym naciskane przez przeciwnika wycofały się.
 
Związek Szwabski nie mając nadzieji na wzmocnienie sił oraz z obawy przed kolejnymi atakami zdeydował wycofac swoje wojska w okolice Jeziora Bodeńskiego. Dopiero w lipcu armia rządowa w sile 2500 rycerstwa oraz 10 000 piechty dotarła do Konstancji. Armię reprezentowało wielu książąt m.in. książeksiążę Jerzy von Baiern-Landshut, Albrecht von Sachsen, margrabia Fryderyk von Brandenburg-Ansbach, hrabia Ludwik von Pfalz. Szwajcarzy tymczasem zebrali swoje siły w okolicy Thurgau, druga grupa wojsk przebywała pod Schwaderloh. Maksymilian pozostał jednak bierny, co jest tłumaczone obawami cesarza przed wielkimi siłami przeciwnika. Dnia 22 lipca wojska rządowe opuściły obóz w Konstancji i przeniosły się do Lindau, pladrujac po drodze kilka miast i atakując Rorschach. Dnia [[25 lipca]] doszło do ostatniej większej potyczki pod Thayngen. Szwabskie wojska kierowały się akurat w kierunku Schaffhausen. Podczas ataku na Thayngen napotkali jednak na silny opór mieszkańców, chroniacych się za 30-oma umocnionymi wieżami. Po 17 godzinach walk nadciagnęły siły 800 Szwajcarów, co zmusiło wojska szwabskie do wycofania się bez walki pomimo przewagi liczebnej.
 
===Rozstrzygnięcie na zachodzie: Dornach===
Linia 57:
Po klęsce pod Dornach rycerstwo szwabskie straciło zaufanie do militarnych zdolnosci Maksymiliana i odmówiło przygotowania nowych zaciągów. Związek Szwabski zapłacił wysoką cenę krwi w wojnie ze Szwajcarami, południowa Szwabia została spustoszona i splądrowana przez zwycięzców. Praktycznie cała artyleria szwabska dostała się w ręce przeciwnika. Pod koniec lipca Szwajcarzy zaprzestali dalszych najazdów. Odrzucili jednak pierwszą propozycję pokojową zaproponowaną przez cesarza w sierpniu 1499 r.
 
W chwili gdy Maksymilian toczył walki ze Szwajcarami, krol francuski Ludwik XII zajął księstwo Mediolanu. KsiążeKsiążę Mediolanu Ludovico Sforza zamierzał pozyskać do walki z Francuzami pomoc zarówno cesarza, jak i Szwajcarów, nakłaniając obie strony do podpisania pokoju. Dnia [[22 września]] w Bazylei za pośrednictwem Sforzy, obie strony podpisały porozumienie pokojowe. Układ zatwierdził habsburskie oraz szwajcarskie prawa do kilku spornych terenów. Uznano także staus Szwajcarii jako niepodleglegoniepodległego państwa. W roku [[1501]] do Szwajcarii włączono też Bazyleę oraz Schaffhausen.
 
===Literatura===