Waiśeszika: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Indu (dyskusja | edycje)
Indu (dyskusja | edycje)
dopis
Linia 1:
'''Waiśeszika''' - klasyczny systemy [[Filozofia indyjska|filozofii indyjskiej]] ( zaliczany do grup [[astika]] i sat [[darśana]] ). Waiseszika skupiała się na zagadnieniach [[Metafizyka|metafizycznych]], spopularyzowała podstawowe kategorie [[Ontologia|ontologiczne]] oraz metody klasyfikacji i [[Typologia|typologii]] zjawisk. Za załozycielazałożyciela podaje się [[Kanda|Kandę]] o przydomku '''Uluka''' (''sowa'') z [[gotra|gotry]] Kaśjapa . Wczesne nauki nawiązują do koncepcji z [[Brahmany|brahmanów]] i [[Upaniszady|Upaniszad]], jednak '''wajsieszikowie''' po [[V]] w. byli zazwyczaj związani z [[Śiwaizm|śiwaizmem]]. Cechuje ją silne powinowactwo do systmu [[njaja|njaji]].
 
 
 
 
==Doktryna==
Wajsieszikowie
*głosili potrzebę zrozumienia struktury świata i pozania rozróżniającego [[wiśesza]], bedącego środkiem na usunięcie cierpienia i osiągnięcie [[Wyzwolenie w hinduizmie|wyzwolenia]] , od [[karman]]a i [[samsara|samsary]].
*podkreślali rolę prawa moralnego [[dharma]].
*wierzyli w ponadzmysłową percepcje uzyskiwaną poprzez praktyki [[joga|jogicznego]] skupienia. Dzięki zachodzącemu wtedy szczególnemu stanowi [[manas]]u (''umysłu'') , [[atman]] (''dusza'') postrzegał sam siebie.
*używali pojęć [[buddhi]] (podstawowa funkcja uświadamiania, poznanie), [[awidja]] (niewiedza), [[samskara]] (ukryta dyspozycja [[karma|karmiczna]]), [[dryszta]], [[arszadźńana]] (ponadzmysłowe poznanie [[ryszi]]ch (mędrców)),
*głosili ''cykliczny charakter czasu'' : od [[maha juga]] dzielącej sie na cztery [[juga|jugi]], poprzez [[kalpa|klape]] (eon) do dnia [[Brahma|Brahmy]] - gdy miało miejsce istnienie swiata, a następnie [[maha pralaja|maha pralaji]] (''całkowity rozpad''), po której [[Iswara]] inicjował powstawanie świata kolejny raz .
*rozwinęli argumentacje na istnienie [[Iśwara|Iśwary]] (''boga'') , w odpowiedzi na ataki niebramińskich szkół [[nastika]]. Twórcę i Pana świata opisywały cechy : wszechwiedza [[sarwadźńana]], wszechmoc [[aiśwarja]], nieskończoność [[ananta]], dobre motywacje, pragnienia i działania.