Powstania szkockie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Arche (dyskusja | edycje)
m poprawa linków
m drobne merytoryczne
Linia 32:
Rozpoczęte przybyciem do Szkocji księcia Karola Edwarda, który przy braku tym razem wsparcia Francji, z własnej kieszeni finansował przedsięwzięcie. [[2 sierpnia]][[1745]]r. młody książę wylądował na [[Hebrydy|Hebrydach]] z niewielką grupą jakobickich emigrantów, 700 ochotnikami z [[Irlandzka Brygada|Irlandzkiej Brygady]] i ładunkiem broni dla powstańców.
 
Młodzieńczy zapał Karola Edwarda, jego szacunek dla góralskich tradycji oraz krwawe rządy angielskich najeźdźców przyczyniły się do masowego poparcia powstania. Prócz większości klanów góralskich przyłączali się również jakobici z nizin i Anglii. Armia powstańcza prawie bez walki zajęła stolicę [[Szkocja|Szkocji]] - [[Edynburg]]. Pierwsze wielkie zwycięstwo w [[Bitwa pod Prestopans|bitwie pod Prestopas ]] [[21 września]] przyczyniło się do podniesienia morale wojsk i dalszego napływu ochotników. Powstańcy rozpoczęli marsz na [[Newcastle]], w [[Londyn]]ie zapanowała panika. Jednak niezdecydowanie dowódców, niesnaski w sztabie i zaczynające się dezercje wśród ochotników przyczyniły się do klęski. Armia rządowa została natomiast wsparta świeżymi [[hanower]]skimi siłami, ściągniętymi z kontynentu. Mimo to wojska szkockie zdołały jeszcze pokonać Anglików w [[Bitwa pod Falkirk (1746)|bitwie pod Falkirk]]. Ostateczną klęskę siły jakobickie poniosły [[16 kwietnia]] [[1746]] r. w [[Bitwa pod Culloden|bitwie pod Culloden Moor]], na moczarach opodal [[Inverness]]. "Młody pretendent" został siłą wycofany z walki i po kilku miesiącach ukrywania się wśród góralskich stronników wrócił do Francji.
 
Anglicy i ich zwolennicy pod wodzą głównodowodzącego [[książę Cumberland|księcia Cumberland]] rozpoczęli krwawe represje. Większość rannych pod Culloden została dobita, ponad 1000 jeńców sprzedano jako niewolników na plantacje w Ameryce, w Szkocji zaczęły się prawdziwe polowania na jakobitów. System klanowy został zakazany, zakazano nawet używania narodowego stroju szkockiego, [[język gaelicki|języka gaelickiego]] i posiadania broni. Syn [[Jerzy II Hanowerski|Jerzego II]], książę Cumberland zyskał miano "rzeźnika Cumberlanda".