Edward Whymper: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: es:Edward Whymper |
drobne redakcyjne |
||
Linia 1:
[[
'''Edward Whymper''' (ur. [[27 kwietnia]] [[1840]] w [[Londyn]]ie - zm. [[16 września]] [[1911]]) - brytyjski [[alpinizm|alpinista]], [[andynizm|andynista]] i odkrywca, zdobywca m. in. [[Matterhorn]]u w [[1865]] roku.
W latach [[1861]]-[[1865]] ośmiokrotnie atakował niezdobyty podówczas [[Matterhorn]]. W kolejnej próbie [[14 lipca]] [[1865]] roku wierzchołek [[Matterhorn]]u został zdobyty przez 7-osobowy zespół Edwarda Whympera, który osiągnął szczyt wspinając się [[grań|granią]] Hörnli. W zejściu cztery osoby zginęły spadając w przepaść. Na górę swego życia Whymper wszedł jeszcze dwukrotnie: w [[1874]] i [[1895]].▼
▲[[Grafika:Matterhorn 01.jpg|thumb|left|[[Matterhorn]] - widok od strony wschodniej]]
▲W latach [[1861]]-[[1865]] ośmiokrotnie atakował niezdobyty podówczas [[Matterhorn]]. W kolejnej próbie [[14 lipca]] [[1865]] roku wierzchołek [[Matterhorn]]u został zdobyty przez 7-osobowy zespół Edwarda Whympera, który osiągnął szczyt wspinając się [[grań|granią]] Hörnli. W zejściu cztery osoby zginęły spadając w przepaść. Na górę swego życia Whymper wszedł jeszcze dwukrotnie: w 1874 i 1895.
Jest pierwszym zdobywcą m.in. szczytów alpejskich :
* w [[1863]]
** [[Grand Tournalin]]
* w [[1864]]
** [[
** [[
** [[
* [[Grandes Jorasses]] ( 4184 m - zachodni wierzchołek nazwany jego imieniem) 1865 r.▼
*
** [[Grand Cornier]]
▲* [[Aiguille Verte]] (4122 m) 1865 r.
W latach 1867-1872 zdobywał góry Grenlandi, w latach 1879-1880 Andy, a w 1901-1909 Canadian Rockies (Mt.Mitchel, Mt.Whymper).▼
** Col. Dolent (3492 m)
** [[Aiguille Verte]] (4122 m)
▲W latach [[1867]]-[[1872]] zdobywał góry
Edward Whymper, w latach [[1879]]-[[1880]] roku zdobywa najważniejsze szczyty [[Ekwador]]u ([[Chimborazo]], [[Cotopaxi]] i in.), dokonał pomiarów ich wysokości i odkrył nieznane dotąd [[lodowiec|lodowce]]. Największe znaczenie miały jednak jego badania w dziedzinie [[choroba wysokościowa|choroby wysokościowej]]. W [[Andy|Andach]] udało mu się ustalić jej przyczynę i sposoby unikania.
Uchodzi również za jednego z pierwszych twórców [[sprzęt wspinaczkowy|sprzętu wspinaczkowego]]:
* ok. [[1860]] - tworzy "Grappling hook", pierwowzór [[skyhooka]]
* stosuje urządzenie do ściągania liny po zjeździe – kółko stalowe i sznurek – działa podobnie jak zjazd z [[repsznur]]em
* używa [[śpiwór|śpiwora]] z [[koc]]a i [[namiot]]u perkalowego z podłogą z nieprzemakalnego brezentu (typu podobnego jak w wyprawach arktycznych).
Linia 32 ⟶ 35:
{{biografia stub}}
[[Kategoria:
[[Kategoria:Brytyjscy
[[Kategoria:
[[Kategoria:
[[Kategoria:Zmarli w 1911]]
[[da:Edward Whymper]]
| |||