Rentgenografia strukturalna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Przywrócono przedostatnią wersję, jej autor to Chrumps. Autor wycofanej edycji to 212.219.81.198.
Linia 30:
Ogromną zaletą tej metody jest możliwość dokładnego ustalenia struktury chemicznej [[związek chemiczny|związków chemicznych]] z niemal absolutną pewnością, umożliwiającą zbudowanie ich rzeczywistego [[Model budowy cząsteczek|modelu przestrzennego]]. Żadna inna metoda analityczna nie daje takiej pewności i zawsze zostawia możliwość różnej interpretacji wyników.
 
Wadą rentgenografii jest konieczność uzyskania czystego monokryształu analizowanego związku chemicznego o wymiarach liniowych rzędu 0,1–1 mm. W przypadku niektórych związków chemicznych wyhodowanie takiego kryształu jest z wielu względów bardzo trudne, a czasem wręcz niemożliwe. Pewne rodzaje związków chemicznych, zwłaszcza o kształcie zbliżonym do sfery (np. [[Fuleren|fulereny]]), często nie dają dobrych obrazów dyfrakcyjnych, więc nie można ich w ten sposób analizować. Niektóre kryształy mogą być nietrwałe w temperaturze pokojowej, bądź ulegać [[Reakcja fotochemiczna|rozkładowi]] pod wpływem promieniowania X, co również stwarza pewne ograniczenia.
 
Inną wadą rentgenografii jest stosunkowo wysoki koszt i czasochłonność wykonywania takiej analizy. Nowoczesny monokrystaliczny dyfraktometr rentgenowski kosztuje w granicach 100–500 tys. €. Pomiar danych dla przeciętnego związku organicznego lub metaloorganicznego zabiera w zależności od urządzenia od kilku godzin do ok. dwóch tygodni. Analiza otrzymanych danych (rozwiązanie struktury związku), jeśli jego struktura jest w miarę prosta, jest dość szybka, natomiast w przypadku bardzo złożonych struktur, np. kryształów [[białko|białek]], czas ten może wynosić nawet kilka tygodni.
 
W początkowym okresie rozwoju rentgenografii jej najistotniejszą wadą był sam fakt używania silnego promieniowania X, na które byłynarażone wystawionebyły osoby obsługujące dyfraktometry, co mogło u nich wywoływać [[choroba popromienna|chorobę popromienną]]. Dawniej aparatyAparaty te wymagały stałej obecności operatora, co wielu z nich przypłaciło życiem (m.in. [[Rosalind Franklin]], która uczestniczyła w odkrywaniu struktury [[Kwas deoksyrybonukleinowy|DNA]] i którą pominięto przy przyznawaniu [[Nagroda Nobla|Nagrody Nobla]] za to odkrycie). Współcześnie jednak aparaty te umieszcza się w obudowach tak skonstruowanych, aby nie przepuszczały promieniowania rentgenowskiego i są one obsługiwane zdalnie za pomocą komputera. Jednym z podstawowych zabezpieczeń nowoczesnego dyfraktometru rentgenowskiego jest zestaw czujników uniemożliwiających rozpoczęcie pomiaru w przypadku, gdy jego obudowa jest otwarta.
 
[[Kategoria:Chemia analityczna]]
[[Kategoria:Krystalografia]]
[[Kategoria:Chemia analityczna]]
 
[[af:X-straalkristallografie‎]]