Kamp (estetyka): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji nr 13701045 autora 88.156.96.18 |
linki wew., ort., drobne redakcyjne |
||
Linia 1:
'''Camp''' (także '''Kamp''') to [[estetyka]], stylizacja, w której rzecz podoba się dlatego, że jest w złym guście lub z powodu swojej wartości [[ironia|ironicznej]]. Jako część anty-uniwersyteckiej obrony kultury popularnej w [[lata 60. XX wieku|latach 60. XX wieku]], camp stał się popularny razem z szeroko upowszechniającymi się [[Postmodernizm|postmodernistycznymi]] poglądami na kulturę.
== Etymologia terminu ==
"Camp" pochodzi od [[Język francuski|francuskiego]] slangowego terminu ''camper'', który oznacza "pozować (na kogoś, zachowywać się) w przesadzony sposób". Być może wywodzi się z łacińskiego "campus", oznaczającego "pole, gospodarstwo, wieś", sugerując tym samym związek ze stereotypowym zachowaniem przypisywanym ludom wiejskim, zatem "prowincjonalnym".
[[Oxford English Dictionary|Oksfordzki Słownik Języka Angielskiego]] (OED) po raz pierwszy odnotowuje to słowo w roku [[1909]], przypisując mu następujące znaczenia:
* ostentacyjne, przerysowane, afektowane, teatralne, zniewieściałe lub [[homoseksualizm|homoseksualne]]
* naśladujące lub charakterystyczne dla homoseksualistów
jako rzeczownik:
* mężczyzna zachowujący się w ten sposób
Według OED, [[etymologia]] tego słowa jest nieznana. W związku z ujednolicaniem się [[Kultura popularna|kultury popularnej]] na świecie, słowo to pojawiło się także w języku polskim, początkowo używane głównie przez osoby zajmujące się [[Kulturoznawstwo|teorią kultury]], kulturą [[Gej|gejowską]] i [[queer studies]], obecnie także za pośrednictwem anglojęzycznych programów rozrywkowych trafiło do [[Uzus|uzusu]]<ref>[http://katalog.czasopism.pl/spis_tresci.php?id_spisu=5959 magazyn Ha!art nr 18 (2004) "CAMP, KATOLICYZM, QUEER, KONSUMPCJA"]
== ''Notatki o kampie'' ==
[[Grafika:Ballet.JPG|thumb|270px|Balet - kampowa dziedzina sztuki wg
W [[1964]]
Innym przykładem jest malarstwo i poezja [[Prerafaelici|prerafaelitów]], jako realizacji kampowego upodobania osób odbiegających od normy - [[Obojnactwo|hermafrodytów]]. Kamp bowiem to triumf stylu obojnackiego (zamienialność "mężczyzny" i "kobiety", "osoby" i "rzeczy" – nieprzypadkowo w cudzysłowie, bowiem kamp nigdy nie mówi o mężczyźnie, ale o "mężczyźnie" etc.).
Linia 21:
Za początki kampowego stylu Sontag przyjmuje [[XVIII wiek|wiek XVIII]] – pojawienie się [[Powieść gotycka|gotyckich powieści]], [[Karykatura|karykatur]], sztucznych ruin; według niej tamten okres to uprzywilejowanie sztuczności, zewnętrzności i symetrii; upodobanie rzeczy malowniczych i emocjonalnych, konwencjonalnej elegancji; ''[[epigram]] i rymowany [[kuplet]] (w słowach), zawijas (w gestach), [[fanfara]] (w muzyce)''<ref>Sontag Susan, ''Notatki o kampie'' [w:] "Literatura na świecie" 1979 nr 9, str. 313</ref>. Również później pojawiało się wiele elementów kampowych (np. [[rokoko]]we kościoły), [[Opera (dzieło)|opery]] [[Wolfgang Amadeusz Mozart|Mozarta]], czy styl życia [[Oscar Wilde|Oscara Wilde'a]]. Sontag dostrzega jednak pewne różnice między dzisiejszym a dawniejszym kampem, np. w kwestii stosunku do przeszłości albo do natury.
Istnieje wiele punktów styczności pomiędzy kampem a kiczem: np. obrazy [[Inkrustacja (zdobnictwo)|inkrustowane]] klejnotami, na których owady i szpary w murze wyglądają "jak żywe" nieuchronnie przywołują na myśl kicz, a przecież – według autorki – to klasyczny kamp. ''Kamp jest sztuką, która chce być poważnie traktowana, ale nie można jej traktować zupełnie poważnie, bo jest jej "za wiele"''<ref name="dwiestrony">Sontag Susan, ''Notatki o kampie'' [w:] "Literatura na świecie" 1979 nr 9, str. 315-316.</ref>. Istnieją jednak zasadnicze różnice pomiędzy kampem a kiczem: nie może być kampem coś, co jest stworzone bez pasji, gdzie nie da się wyczuć niepohamowanej wrażliwości. Wymieniane często przez historyków sztuki niektóre obrazy [[Salvador Dali|Salvadora Dalego]] jako przykłady kiczu są uważane przez Sontag za coś na
Warto zwrócić uwagę, że dzisiejszy "koneser kampu" to nie [[dandys]], który przyjemność znajduje w drogich winach i idealnie skrojonych marynarkach; to [[Konsument (ekonomia)|konsument]] [[Kultura popularna|kultury popularnej]], który nauczył się obcować z przejawami tej kultury w taki sposób, w jaki człowiek masowy z nimi nie obcuje. Nie ma więc dla niego różnicy pomiędzy przedmiotem unikatowym czy produkowanym masowo. Wynika stąd, że reinterpretuje on także kicz, odrzucony przez [[Kultura elitarna|kulturę wysoką]], chociaż – jak wspomniano – nie każdy kicz jest dla niego interesujący.
Linia 31:
== Linki zewnętrzne ==
* [[Susan Sontag]], [http://web.archive.org/web/20050304071454/http://pages.zoom.co.uk/leveridge/sontag.html ''Notes on Camp''
* [http://www.johannhari.com/archive/article.php?id=397 ''Why I hate 'Queer Eye for the Straight Guy': And how camp became outdated''] by [[Johann Hari]] {{lang|en}}
== Zobacz też ==
Linia 38:
* [[Godzilla]]
[[Kategoria:Kultura LGBT]]▼
[[Kategoria:Estetyka]]
▲[[Kategoria:Kultura LGBT]]
[[de:Camp (Kunst)]]
[[en:Camp (style)]]
[[he:קאמפ]]▼
[[it:Camp]]
▲[[he:קאמפ]]
[[nl:Camp (cultuuruiting)]]
[[fi:Camp]]
|