Kyanit: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
grafika
infobox , grafika
Linia 1:
{{Minerał infobox
[[Grafika:Kyanit1.JPG|right|300px|]]
|pusty wiersz =
[[Grafika:Kyanit2.JPG|right|300px|]]
|Nazwa = Kyanit
|grafika4 = Kyanit front.JPG
|grafika4_opis =
|grafika5 =
|grafika5_opis =
|grafika6 =
|grafika6_opis =
|Inne nazwy = Dysten, Cyanit
|Skład chemiczny = Al<sub>2</sub>SiO<sub>5</sub>
|Twardość w skali Mohsa = 4-4,5 (zgodnie z wydłużeniem kryształów), 6-7 (prostopadle do wydłużenia)
|Przełam =
|Łupliwość = dokładna wg ''(100)'', mniej dokładna wg ''(001)''
|Pokrój kryształu = listewkowy, słupkowy, tabliczkowy
*[[ |Układ krystalograficzny]]: = trójskośny.
|Topliwość =
|Właściwości mechaniczne = anizotropia twardości
|Gęstość minerału = 3,53 do 3,56 g/cm³
|Barwa = niebieska, biała, szarawa, zielonkawa, żółtawa
|Rysa = biała
|Połysk =szklisty, perłowy na płaszczyznach łupliwości
*[[współczynnik |Współczynnik załamania światła]]: = 1,71-1,73.
|Inne własności optyczne = optycznie ujemny
|Postacie alotropowe =
|Szczególne własności = słaba dyspersja
}}
 
'''Kyanit''' ('''Cyjanit, dawniej Dysten''') – [[polimorfizm (krystalografia)|polimorficzna]] odmiana [[krzemiany wyspowe|krzemianu]] [[glin]]u, [[minerał]] zaliczany do [[glinokrzemiany|glinokrzemianów]].
Nazwa cyjanit pochodzi od gr. ''kyanos'' = niebieski; nazwa dysten od gr. ''dis'' = dwukrotnie, podwójnie oraz ''sthenos'' = siła, moc i nawiązuje do zmiennej twardości tego minerału.
 
== Właściwości ==
*[[Symbolika chemiczna|Wzór chemiczny]]:''' Al<sup>VI</sup>Al<sup>VI</sup>[SiO<sub>5</sub>]''' - krzemian glinu.
*[[Układ krystalograficzny]]: trójskośny.
*[[pokrój kryształu|Pokrój]]: tabliczkowy.
*[[Barwa]]: niebieska, rzadziej żółtawa zielonkawa i czarna.
*[[Twardość w skali Mohsa]]: 4,5-7 w zależności od kierunku (4,5- wzdłuż tabliczek, 7- prostopadle do dług. tabliczek
*[[Rysa]]: bezbarwna .
*[[Połysk]]: szklisty, perłowy.
*[[Łupliwość]]: doskonała ,dwukierunkowa.
*[[Przełam]]: pręcikowy, na ogół niewidoczny.
*[[Gęstość]]: 3,6-3,7 g/cm³.
*[[współczynnik załamania światła]]: 1,71-1,73.
 
Tworzy spłaszczone, wydłużone kryształy tabliczkowe, listewkowe, czasami słupkowe lub pręcikowe. Występuje w formie [[skupienia minerałów|skupień]] ziarnistych, płytkowych, igiełkowych włóknistych, promienistych. Jest kruchy, przezroczysty, cechą charakterystyczną jest duża [[anizotropia]] twardości (zmienia się w zależności od kierunku badania i ściany kryształu). Jest polimorficzny z [[andaluzyt]]em i [[sillimanit]]em. Łatwo podatny na [[wietrzenie]].
 
 
== Występowanie: ==
[[Image:Kyanit bok.JPG|left|150px|thumb|''Kryształy kyanitu'']]
Powstaje w warunkach wysokiej temperatury i ciśnienia ([[metamorfizm]] wysokociśnieniowy), składnik wielu [[skały metamorficzne|skał metamorficznych]] bogatych w [[glin]].
 
Linia 25 ⟶ 42:
 
*'''W [[Polska|Polsce]]''' spotykany w skałach metamorficznych [[Sudety|Sudetów]],w [[Góry Sowie|Górach Sowich]], okolicach [[Śnieżnik (góra)|Śnieżnik]]a i [[Złotoryja|Złotoryi]] oraz w piaskach złotonośnych [[Bóbr (rzeka)|Bobru]].
 
 
 
== Zastosowanie ==