Oświata w Związku Radzieckim: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m HotCat: Szybkie dodanie kategorii "ZSRR"; usunięto {{kategoria}}
Struktura oświaty i inne informacje
Linia 34:
 
==Struktura oświaty==
Struktura szkolnictwa w ZSRR była jednolita. Ważne w hirarchiihierarchii zajmowały szkoły partyjne, wojskowe i milicyjne, które jednak były podporządkowane pod jednolita strukturę szkolnictwa (tworzyły szkoły wyzsze). W skład całego systemu wchodziły także różnego typu placówki wychowania pozaszkolnego, zakłady wychowawcze dla młodzieży i inne instytucje oświatowe.
 
===Edukacja elementarna===
Odpowiednikiem szkoły podstawowej była szkoła ogólnokształcąca, w latach siedemdziesiątych wydłużona do dziesięciu lat (a jedenastu w państwach nadbałtyckich). Po ukończeniu klasy VIII każdy uczeń miał prawo uczyć się zawodu w szkole zawodowo-technicznej, specjalistycznej lub kontynuować naukę w szkole ogólnokształcącej.
 
Od powstania Rosji Radzieckiej, programy nauczania były w coraz większym stopniu patriotyczne, a w mniejszym internacjonalistyczne. Koncepcja jednostki i państwa, stawiała to drugie na piedestale. Jednocześnie warto zauważyć że duży nacisk, od powstania radzieckiej oświaty, stawiano na wychowanie przez pracę - który stał się sloganem radzieckiego systemu.
 
===Edukacja średnia===
Choć teoretycznie szkoła ogólnokształcąca była odpowiednikiem szkoły podstawowej, to jej pełne ukończenie dawało wykształcenie średnie. Oznaczało to w praktyce że obowiązek szkolny obowiązywał wszystkich do zdobycia co najmniej wykształcenia średniego (dokładnie obowiązek taki wprowadzono w 1958 roku) i opcjonalnie dla już wykształconych dorosłych, którzy mieli tylko wykształcenie podstawowe (możliwość uczestnictwa w szkołach wieczorowych). Od 1981 roku wykształcenie średnie stało się obowiązkowe dla wszystkich.
 
----
 
Szkoły specjalistyczne są odpowiednikiem polskich [[Technikum|techników]]. Uczęszczać do nich mogli uczniowie już po zakończeniu 8 klasy szkoły podstawowej. Szkoły te były podzielone na:
*technika (ekonomiczne, budowlane, rolne itp.), szkoły te uczyły w konkretnych zawodach,
*szkoły (medyczne, pedagogiczne, muzyczne, teatralne itp.), które uczyły konkretnych specjalności.
Nauka w szkołach specjalistycznych trwała od 3-4 lat, lub od 2-3 lat dla absolwentów którzy ukończyli 10 klasę szkoły ogólnokształcącej. W szkołach tych odbywały się oprócz wiedzy ogólnej, absolwenci nabywali wiedzę szczegółową dotyczącą danego zawodu. W ramach szkoły odbywały się praktyki zawodowe, a podczas ostatniego roku nauki zdawano państwowy egzamin zawodowy (na zakończenie nauczania) i wykonywano pracę dyplomową.
 
----
 
Jedną z kategorią szkół, gdzie także nabywano wykształcenie średnie, były szkoły zawodowo-techniczne (PTU, od rosyjskiego: ''ПТУ, '''п'''рофессиона́льно-'''т'''ехни́ческое '''у'''чи́лище''). Polskim odpowiednikiem jest [[zasadnicza szkoła zawodowa]]. PTU to szkoły kształcenia zawodowego, po jej zakończeniu otrzymywano tytuł [[Robotnik wykwalifikowany|robotnika wykwalifikowanego]]. To nich mógł zapisać się każdy kto ukończył minimum 8 klas, uczyły one zawodu w ciągu 2-4 lat (w zależności od zawodu), można też było po ukończeniu szkoły ogólnokształcącej uczyć się w nich 1-1,5 roku. PTU uczyły zawodu, jak również zapewniały w latach 70 wykształcenie średnie.
 
Liczba jak i specjalizacja szkół zawodowo-technicznych była uzależniona od potrzeb gospodarki narodowej. Nauczanie zawodu nie różniło się w zasadzie niczym od polskiego systemu kształcenia zawodowego w [[zasadnicza szkoła zawodowa|ZSZ]]
 
===Edukacja wyższa===
Studia wyższe trwały od 4-6 lat, a w czasie ich trwania studenci odbywali miesięczną praktykę produkcyjną, a na ostatnim roku pisali egzamin państwowy i obrona pracy dyplomowej. Oprócz dziennego typu kształcenia 40% studentów w latach 70 było zapisanych na studia wieczorowe lub zaoczne, które były prowadzone przez ok. 20 samodzielnych uczelni (tzw. koncepcja szkolnictwa dla pracujących). Także w latach 70 odchodzono od kształcenia bardzo specjalistycznego, a stawiano na tzw. szeroki profil (humaniści mieli rozszerzony program nauczania przedmiotów ścisłych i przyrodniczych i na odwrót). Także próbowano łączyć okres nauczania z procesem produkcyjnym, studenci uczyli się teorii na uczelniach, przechodzili do instytutów naukowych, a w końcu uczyli się praktyki zawodu w zakładach pracy.
 
==Inne informacje==
*system oceniania w Związku Radzieckim różnił się od polskiego tym że było więcej przedziałów, oznacza to że można było zdobyć 12 oceń, a nie jak w Polsce tylko sześć,
*w Związku Radzieckim istniał rozwinięty system stypendiów i zasiłków, najlepsi studenci otrzymywali także premię za wyniki w wysokości 25% stypendium zwykłego. Także zakłady pracy fundowały stypendia, około 77% studentów w roku 1980, było objętych różnymi rodzajami pomocy finansowej.